Mag je overal een bivakmuts dragen?

Omtzigt wil de bivakmuts verbieden buiten voetbalstadions als er ’wanordelijkheden zijn te verwachten’, zegt hij naar aanleiding van de onrust met oud en nieuw. Eigenlijk is het heel helder wat er wel en niet mag, legt strafrechtadvocaat Mark Jan Bouwman uit. „Sinds 2019 is het verboden om gezichtsbedekkende kleding te dragen in het openbaar vervoer, onderwijsgebouwen, zorginstellingen en overheidsgebouwen in het algemeen.” Daaronder vallen bivakmutsen, boerka’s, en bijvoorbeeld integraalhelmen. In de volksmond wordt het verbod ook wel het boerkaverbod genoemd. De belangrijkste reden voor de invoering is dat op die plekken het van belang wordt geacht om elkaar aan te kunnen kijken en te herkennen, schrijft de overheid in een toelichting.

Bouwman is kritisch over het idee om tijdens de jaarwisseling een bivakmutsverbod in te voeren. „We hebben nu al lokale vuurwerkverboden die niet of nauwelijks gehandhaafd worden. Hoe ziet Omtzigt dat voor zich tijdens de jaarwisseling? Zit het probleem wel bij de bivakmuts?” Juridisch ziet de Zaanse advocaat nog een probleem. „Mag je dan ook niet met je helm op en je bivakmuts eronder op je motor of scooter zitten?” Want als het koud is mag je gewoon een bivakmuts dragen. „Je hoeft alleen maar te zeggen dat je het koud hebt.”

Zijn er nog andere mogelijkheden om de bivakmuts te verbieden?

Ja. In veel gemeenten is al regelgeving, stipt Bouwman aan. Zo had Amsterdam al tijdens de krakersrellen in de jaren tachtig een bivakmutsverbod opgenomen in de apv. In Rotterdam waar veel last is van hooligans met bivakmutsen geldt ook een bivakmutsverbod. Dat houdt in dat het verboden is om een stof bij je te hebben waarvan het ’aannemelijk is dat deze is meegebracht om de openbare orde te verstoren’.

Zijn er ook uitzonderingen waarbij je toch naar school mag met een bivakmuts?

Ja. Bij feesten mag gezichtsbedekkende kleding wel. Maar alleen als ’de kleding onlosmakelijk is verboden met het feest’. Bijvoorbeeld bij carnaval of sinterklaas. Of een bruidssluier tijdens een bruiloft in het stadhuis. Maar ook als je aan het werk bent en je je gezicht moet beschermen. Zoals een veiligheidsmasker van een lasser. En wie in een zorginstelling woont, hoeft zich ook niet aan het verbod te houden. ’Dit wordt beschouwd als het privédomein van cliënten of patiënten’, aldus de overheid.

Waar komt de bivakmuts eigenlijk vandaan?

Is de bivakmuts vooral in zwang bij hooligans en overvallers, de muts is ooit bedacht tijdens de Krimoorlog door Engelse troepen in 1854. Om die reden wordt hij ook wel balaklava genoemd, naar het plaatsje Balaclava.