Bellen mobi - De Pers

Paars?<br />

geeft antwoord op pagina 3<br />

09<br />

Donderdag<br />

Oktober 2008<br />

Sport<br />

Pétursson<br />

weer thuis<br />

<strong>De</strong> enige IJslander die in Nederland<br />

nog vrienden heeft, keert als<br />

assistent-bondscoach terug voor<br />

de WK-kwalifi catiewedstrijd<br />

tegen Oranje. Ex-Feyenoorder<br />

Pétur Pétursson, alleen door<br />

Kiprich ooit verslagen in de<br />

Rotterdamse populariteitspolls:<br />

‘Hoe is het met René Notten?’ 22<br />

Icesave<br />

Ég vilji minn<br />

peningar bak!<br />

Spaarbank Icesave is failliet en<br />

het is maar de vraag of de IJslandse<br />

centrale bank de Nederlandse<br />

spaartegoeden terugbetaalt.<br />

Redactie economie<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

‘<strong>De</strong> ijsberg is gezonken.’ Zo vatte een<br />

bezoeker van een Tros Radar-internetforum<br />

gisteren de ondergang<br />

van Icesave samen. <strong>De</strong> online bank<br />

met de hoge rente maakte gisteren<br />

via haar website bekend dat ze haar<br />

verplichtingen niet na kan komen:<br />

de bank is niet in staat 1,7 miljard<br />

aan tegoeden terug te betalen.<br />

Vanaf maandagmiddag zijn er<br />

geen betalingstransacties van klanten<br />

uitgevoerd. <strong>De</strong> 120.000 Nederlandse<br />

klanten kunnen gaan oefenen<br />

op de volgende zin: Ég vilji minn<br />

peningar bak! Oftewel: ik wil mijn<br />

geld terug!<br />

In Groot-Brittannië werd bekend<br />

dat de IJslandse regering vooralsnog<br />

haar depositogaranties (20.000<br />

euro) aan Britse Icesave-klanten<br />

waarschijnlijk niet wil honoreren:<br />

het land is blut. Arnoud Boot, hoogleraar<br />

financiële markten aan de<br />

Universiteit van Amsterdam: ‘Omdat<br />

de IJslandse banken zijn genationaliseerd,<br />

zijn de spaartegoeden<br />

buitenlandse schuld van het hele<br />

land geworden. IJsland heeft niet<br />

genoeg buitenlandse valuta om zijn<br />

schuld te voldoen. Dat dwingt tot<br />

een ‘full stop’. <strong>De</strong> echte vraag is: gaat<br />

IJsland alsnog afl ossen? En zo niet,<br />

wanneer maakt de regering dat bekend?<br />

<strong>De</strong>ze situatie lijkt op Argentinië<br />

dat in 2001 een streep zette door<br />

zijn schulden.’<br />

Medewerkers van <strong>De</strong> Nederlandsche<br />

Bank (DNB) namen gisteren<br />

een deel van de administratie van<br />

Icesave in beslag. <strong>De</strong> medewerkers<br />

van de bank zijn op non-actief gesteld,<br />

de naambordjes op het Amsterdamse<br />

kantoor zijn van de gevel<br />

geschroefd.<br />

DNB gaat nu voor Nederlandse<br />

spaarders bemiddelen bij het terugkrijgen<br />

van hun geld; onduidelijk is<br />

nog hoe. Boven de 20.000 euro worden<br />

de Icesave-tegoeden gegarandeerd<br />

door Nederland, tot maximaal<br />

100.000 euro.<br />

Minister van Financiën Bos oefent<br />

druk uit op IJsland voor een<br />

oplossing, zei hij gisteren in de Kamer.<br />

In Groot-Brittannië zijn gisteren<br />

IJslandse schulden bij spaarders<br />

overgenomen door ING Direct.<br />

<strong>De</strong> telefoon van directeur Martijn<br />

Hohmann van Icesave werd de<br />

hele dag niet opgenomen. 1<br />

Gratis, maar niet goedkoop.<br />

Dirk van den Broek: ‘Bij ons geen dure managers, geen bonussen en geen publiciteitsafdeling.’ KLAAS JAN VAN DER WEIJ<br />

Edward <strong>De</strong>iters<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Terwijl de fi nanciële wereld op instorten<br />

staat, is supermarktbaas Dirk van<br />

den Broek optimistisch. ‘Die hele kredietcrisis?<br />

Die zien wij als een kans’,<br />

zegt hij. ‘Mensen gaan weer op de<br />

centen passen en denken wel twee<br />

keer na voor ze dingen gaan kopen.<br />

We gaan een onstuimige tijd tegemoet.<br />

En dat is goed voor ons, na-<br />

Uit & Thuis<br />

Lucille Ball<br />

en <strong>De</strong>si Arnaz<br />

Het toneelstuk<br />

Terwijl Lucille Ball en haar man<br />

<strong>De</strong>si Arnaz in hun populaire tv-serie nog een<br />

verliefd koppel speelden, tekenden ze<br />

achter de schermen de scheidingspapieren.<br />

‘Tragiek en komedie ontmoetten elkaar<br />

daar, ideaal.’ 15<br />

Recessie ‘Mensen denken twee keer na voordat ze kopen’<br />

Aan Dirk zal het niet liggen<br />

tuurlijk. Dit bedrijf is de afgelopen 66<br />

jaar altijd door piekjes en dalen gegaan.<br />

Nu verwacht ik weer een golfje<br />

omhoog.’<br />

Samen met zijn broers Jan en<br />

Henk bestuurt Dirk van den Broek de<br />

gelijknamige keten van supermarkten,<br />

drogisterijen, reiswinkels en slijterijen.<br />

Het Hoofddorpse bedrijf<br />

heeft volgens de meest recente cijfers<br />

(2006) een omzet die naar de twee<br />

miljard euro gaat.<br />

<strong>De</strong> drie gebroeders Van den Broek kij-<br />

ken met een ouderwets kruideniersoog<br />

naar de zaken. Hun geheim:<br />

goed inkopen, maar vooral op de<br />

kosten letten. ‘Bij ons geen dure managers,<br />

geen bonussen en ook geen<br />

publiciteitsafdeling’, zegt Dirk van<br />

den Broek.<br />

Een aanrader voor de gewone consument<br />

heeft hij ook. ‘Blijf scherp bij<br />

alles wat je aankoopt, dat doen wij<br />

ook.’<br />

Lees meer op pagina 12<br />

<strong>Bellen</strong> <strong>mobi</strong><br />

<strong>De</strong> beste TeleCom<br />

aanbiedingen verzameld<br />

op <strong>Bellen</strong>.<strong>mobi</strong><br />

Weten<br />

Koppijn op<br />

weg naar Mars<br />

Ruimtelab niet<br />

van de grond 14<br />

Opsteker<br />

Nederland groeit<br />

<strong>De</strong> Nederlandse economie staat er beter<br />

voor dan die in buurlanden. In 2009<br />

volgt geen recessie, maar een groei van<br />

een procent, zo verwacht het IMF in<br />

een gisteren uitgebracht rapport.<br />

Nieuwe wet<br />

Weg met taakstraf<br />

Rechters kunnen straks nauwelijks<br />

nog een taakstraf opleggen aan plegers<br />

van ernstige gewelds- en zedenmisdrijven.<br />

Minister Hirsch Ballin van<br />

Justitie komt met een nieuwe wet.<br />

In Business<br />

Harry’s leven<br />

5 stropdassen<br />

per week<br />

in de<br />

soep<br />

8

---

2<br />

Lange<br />

Poten<br />

NL<br />

...<br />

PETER<br />

MIDDENDORP<br />

inds enige tijd hebben de<br />

Blokkers – vader Jan, de co- Slumnist,<br />

zijn zonen Jan junior<br />

en Bas – het op zich genomen de vaderlandse<br />

geschiedenis te herschrijven.<br />

Het streven heeft al tot enkele<br />

publicaties geleid, waarvan titels<br />

getuigen als Het Vooroudergevoel en<br />

Als de wereld vergaat, ga ik naar Nederland.<br />

Nu is van hen een nieuw boek<br />

verschenen: Nederland in twaalf<br />

moorden. Ik heb het van een goede<br />

vriend gekregen, anders had ik het<br />

mezelf cadeau gedaan. Op het omslag<br />

hangen vijf van de Gorkumse<br />

martelaren aan de galg, de anderen<br />

wachten nog op hun lot, de handen<br />

smekend naar een hopelijk katholieke<br />

hemel gericht.<br />

Als Jan Blokker dit boek in handen<br />

zou krijgen, zou hij er vermoedelijk<br />

al meteen een handje van zijn<br />

beroemde ironie over uitstrooien.<br />

Hij zou zich afvragen: waarom<br />

twaalf moorden, en geen dertien of<br />

vijfentwintig? En hij zou vermoedelijk<br />

zelf het antwoord geven: omdat<br />

de auteurs met zijn drieën zijn. Willekeur<br />

is niet goed voor de geschiedschrijving,<br />

maar het moet wel een<br />

beetje deelbaar blijven; straks moet<br />

Jan junior meer moorden dan zijn<br />

broer.<br />

Leuke moorden<br />

om over te lezen,<br />

maar kenden we<br />

ze niet al een tijdje?<br />

Jan Blokker zou zich vervolgens afvragen<br />

wat die rare ondertitel op<br />

het boek toch vermag: Niets zo veranderlijk<br />

als onze identiteit. Want<br />

daarmee wordt meteen duidelijk in<br />

welke portemonnee de schrijvers<br />

een greep proberen te doen: die van<br />

de Nederlander, de eigentijdse Nederlander,<br />

die zich in zichzelf lijkt te<br />

wentelen; in de wereld gebeuren allemaal<br />

dingen, hij blijft zich evengoed<br />

wanhopig afvragen: wie ben<br />

ik, waar kom ik vandaan, wat is toch<br />

mijn identiteit?<br />

Over de inhoud zou Blokker<br />

streng zijn. <strong>De</strong> moorden op Theo van<br />

Gogh, Bonifatius, de gebroeders <strong>De</strong><br />

Witt – stuk voor stuk leuke moorden<br />

om over te lezen, maar kenden we<br />

ze niet al een tijdje? Hij zou bovendien<br />

schrijven: de auteurs kleuren<br />

hun vakjes in met gebruiksvriendelijk,<br />

risicomijdend proza, het meest<br />

gebruikt wordt het woord ‘misschien’,<br />

en ze zijn wel heel voorzichtig<br />

met nieuwe inzichten. Ja, zou<br />

Blokker verzuchten, de verblokkering<br />

van de geschiedenis, dat is: iedereen<br />

kan geschiedschrijven.<br />

Ondertussen zou hij maar wat<br />

genieten van zo’n onbezorgd stukje<br />

vaderlandse geschiedenis. Net als ik<br />

trouwens, voor wat het waard is. 1<br />

Peter Middendorp doet als schrijver/journalist<br />

dagelijks verslag van zijn<br />

belevenissen in <strong>De</strong>n Haag.<br />

Digitaal ramptoerisme DNB-site bezwijkt<br />

Overheidssites niet crisisproof<br />

Bankenwebsites bezwijken onder<br />

de fi nanciële crisis. Zelfs de website<br />

van DNB, het laatste baken in de crisis,<br />

lag gisteren tijdelijk plat.<br />

Remco Tomesen<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Drommen mensen die aan de poorten<br />

van de bank staan te rammelen.<br />

Het klassieke beeld van de bankencrisis<br />

is verplaatst naar internet. Daar is<br />

het beeld vertrouwd: gesloten deuren.<br />

<strong>De</strong> sites die ertoe doen, liggen<br />

namelijk geregeld plat. Dinsdag die<br />

van de failliete bank Icesave, gisteren<br />

– heel verrassend – die van <strong>De</strong> Nederlandsche<br />

Bank (DNB).<br />

Controle op miljardendeal problematisch<br />

BOS ZUCHT ZICH DOOR DEBAT<br />

<strong>De</strong> democratische controle op de nationalisatie<br />

van Fortis en ABN Amro<br />

blijft problematisch. Afgelopen vrijdag<br />

werd het parlement volledig verrast<br />

door de stap van de regering. Gisteren<br />

moesten Kamerleden het doen<br />

met een haastige minister van Financiën<br />

Wouter Bos. <strong>De</strong> PvdA-leider verdedigde<br />

vorige week de ene Fortisdeal,<br />

terwijl hij achter de schermen<br />

aan het onderhandelen was over de<br />

andere. Ongemakkelijk, vond ook Bos,<br />

maar hij voelt er niks voor om Kamerleden<br />

in de toekomst vertrouwelijk in<br />

Coureurs opgelet<br />

Een autorit over 10 kilometer van vertrek tot<br />

bestemming duurt in de noordelijke provincies het<br />

kortste. In het westen neemt dit de meeste tijd.<br />

‘Niemand had twee maanden geleden<br />

voorzien dat Nederlanders in<br />

groten getale naar de website van<br />

DNB zouden surfen’, zegt Jan Friso<br />

Groote, hoogleraar informatica aan<br />

de Technische Universiteit Eindhoven.<br />

‘Ik denk dat DNB zichzelf nooit<br />

de vraag heeft gesteld of de website<br />

zou werken in extreme omstandigheden.’<br />

Nederlanders willen vooral weten<br />

hoe het zit met de garantiestelling op<br />

hun spaargeld. Informatie daarover<br />

staat op de site van de centrale bank.<br />

Dinsdagavond maakte Wouter Bos<br />

bekend dat de overheid garant staat<br />

voor spaartegoeden tot 100.000 euro.<br />

DNB-woordvoerder Benno van der<br />

Zaag geeft toe dat de plotselinge<br />

te lichten: te veel lekgevaar. <strong>De</strong> minister<br />

wil wel nadenken over een ‘heren-<br />

of damesakkoord’ om de Kamer in<br />

voorkomende gevallen beter in te lichten.<br />

Ook gunt hij de Kamer een vertrouwelijk<br />

kijkje in de Fortis-boeken<br />

om te bepalen of de 16,8 miljard euro<br />

een goede prijs is. Daarmee moet de<br />

Kamer het doen, want verder straalde<br />

de minister vooral uit dat hij geen tijd<br />

had voor het debat. Vanwaar de haast?<br />

‘Nou ja’, zegt zijn woordvoerder. ‘Misschien<br />

omdat hij al weken onafgebroken<br />

werkt?’<br />

Luiers onder de grond<br />

Groningen heeft een primeur in Nederland:<br />

een ondergrondse container, speciaal<br />

bedoeld voor incontinentieluiers.<br />

stroom aan bezoekers oorzaak van de<br />

websiteproblemen is.<br />

Hoogleraar Groote vindt dat de<br />

overheid lessen moet trekken uit de<br />

problemen. ‘Er kan ook een run komen<br />

op sites van andere overheidsdiensten.’<br />

Over een paar jaar kan er<br />

bijvoorbeeld een infectieziekte uitbreken,<br />

waardoor de site van het ministerie<br />

van VWS plat komt te liggen.<br />

Het probleem is volgens Groote<br />

dat alle overheidsinstellingen hun<br />

eigen internetsites beheren. ‘Ik vind<br />

dat er wettelijke voorschriften moeten<br />

komen, waarin staat dat overheidswebsites<br />

crisissituaties aankunnen.<br />

Dat ze bijvoorbeeld minimaal<br />

50.000 verzoeken per minuut kunnen<br />

verwerken.’ 1<br />

EVERT-JAN DANIELS<br />

<br />

<br />

Veilig vrijen<br />

GRATIS<br />

RUBBERTJES<br />

Bepakt met een grote tas vol condooms<br />

deelden vrijwilligsters van<br />

stichting Safe4now condooms uit<br />

aan prostituees op de Amsterdamse<br />

Wallen. ‘Het is een grote doelgroep,<br />

die soms een beetje vergeten wordt’,<br />

zegt een vrijwilliger. ‘Terwijl het risico<br />

op hiv en soa’s altijd meespeelt.’<br />

Ontruimen<br />

HELLS<br />

ANGELTJES<br />

Ook de aan de Amsterdamse afdeling<br />

van de Hells Angels gelieerde jongeren<br />

moeten hun clubterrein verlaten.<br />

Dat heeft de rechtbank gisteren bepaald.<br />

In juni besloot zij al dat de motorclub<br />

zelf het grootste gedeelte van<br />

zijn stuk grond binnen twee jaar<br />

moet ontruimen. Het clubhuis van de<br />

jongeren ligt ook in dat gebied.<br />

Boetes<br />

TAXIRELLEN<br />

AMSTERDAM<br />

Een groep taxichauff eurs heeft gistermiddag<br />

enige tijd de standplaats<br />

voor kwaliteitstaxi’s bij het Centraal<br />

Station in Amsterdam bezet. Ze zijn<br />

ontevreden over de manier waarop<br />

medewerkers van de gemeentelijke<br />

Dienst Stadstoezicht er optreden. Zo<br />

zijn ze niet blij met de boetes die ze<br />

krijgen als ze buiten de standplaats<br />

staan.<br />

ANP<br />

Jongeren<br />

MINDER<br />

ALCOHOL<br />

ANP<br />

Jongeren doen minder vaak een poging<br />

om aan alcoholhoudende drank<br />

te komen. Bij de horeca en de supermarkten<br />

is dit percentage meer dan<br />

gehalveerd van respectievelijk 13<br />

procent en 14 procent in 2001 naar 5<br />

procent in 2007. Het bestellen van<br />

sterke drank in horecagelegenheden<br />

laat ongeveer hetzelfde beeld zien.<br />

Dat blijkt uit een tweejaarlijks onderzoek<br />

van de Voedsel en Waren<br />

Autoriteit (VWA).<br />

Shop je slank<br />

Als afslankmaatregel overweegt de Arubaanse<br />

regering bepaalde wegen in het weekend af te sluiten<br />

zodat men lopend boodschappen moet doen.

---

NL<br />

<br />

3<br />

Integratie ‘Profeet geen pedofi el noemen’<br />

Kamp: normbesef<br />

onder moslims<br />

moet veranderen<br />

Na de PVV heeft de VVD ook een<br />

kijk op de islam, nu de rest nog<br />

Kustaw Bessems<br />

DEN HAAG<br />

...<br />

Het leek of de PVV de enige partij is<br />

met een opvatting over de islam in<br />

Nederland. Die luidt kort samengevat:<br />

weg ermee.<br />

Elke politieke hoofdstroom had<br />

een reden om het onderwerp te schuwen.<br />

Het CDA zegt weinig over de islam,<br />

uit vrees dat oude christelijke<br />

privileges sneuvelen. <strong>De</strong> helft van de<br />

PvdA is bang om allochtonen te kwetsen.<br />

<strong>De</strong> VVD is liberaal en vindt geloof<br />

dus puur privé.<br />

‘Maar ik vind het niet correct dat<br />

áls er wat over de islam wordt gezegd,<br />

dat alleen maar is: de islam is een achterlijke<br />

cultuur, Mohammed is een<br />

pedofi el en de Koran moet je aan fl arden<br />

scheuren’, zo geeft VVD-Kamerlid<br />

Henk Kamp één reden om gisteren<br />

toch met een islamnota te komen.<br />

Ooit was de VVD leidend op het<br />

onderwerp. Toenmalig leider Frits<br />

Bolkestein waarschuwde begin jaren<br />

negentig voor de frictie tussen islam<br />

en democratie. Hij vond dat júist liberaal.<br />

Maar daarna raakte de partij<br />

het initiatief kwijt. Er was het islamkritische<br />

Kamerlid Ayaan Hirsi Ali,<br />

maar zij noch de VVD wekten ooit de<br />

indruk erg bij elkaar te horen.<br />

Kamp ziet een andere geschiedenis.<br />

‘Van 1994 tot 2002 heb ik hier<br />

voortdurend grote beschouwingen<br />

over gehouden. Wij hadden een lijn.’<br />

Hoe loopt die lijn dan? Waar Bolkestein<br />

en Hirsi Ali voornamelijk<br />

waarschuwden voor de islam, benadrukt<br />

Kamp in zijn stuk dat de islam<br />

even veel ruimte moet krijgen als andere<br />

religies of culturen en dat de<br />

meeste moslims volwaardig in Nederland<br />

meedoen.<br />

Dat wil niet zeggen dat Kamp alleen<br />

vriendelijke woorden voor de<br />

islam heeft. Hij stelt dat ‘een grote afstand<br />

bestaat tussen gangbare omgangsvormen<br />

en het normbesef onder<br />

moslims’. Daarover zegt hij:<br />

‘Moslims discrimineren vrouwen,<br />

homo’s, joden en zogenaamde afvalligen.<br />

Discriminatie door moslims<br />

moeten we net zo goed tegengaan als<br />

discriminatie jegens moslims.’<br />

Kamp schrijft dat ‘de islam een<br />

loyaliteit is die al het andere overstijgt’.<br />

En licht toe: ‘Voor moslims is<br />

dat zo. <strong>De</strong> islam heeft niet alleen<br />

godsdienstige, maar ook wereldlijke<br />

ambities. Die wil bepalen hoe een<br />

staat ingericht moet worden, hoe de<br />

wetten moeten zijn. Je moet als moslim<br />

in Nederland duidelijk weten dat<br />

voor al díe ambities geen ruimte is.<br />

En die komt er ook niet.’<br />

‘<strong>De</strong> roep om terug te keren naar de<br />

‘Terug naar de<br />

ware islam, dat<br />

kan niet in een<br />

democratie’<br />

ware islam is niet te verenigen met<br />

democratie en mensenrechten’,<br />

schrijft Kamp.‘ Hiernaar gevraagd,<br />

zegt hij: ‘Terug naar de ware islam,<br />

dat is de fundamentalistische stroming<br />

die zegt dat je je nu letterlijk<br />

moet houden aan wat in de tijd van<br />

de profeet op papier is gesteld. Bijvoorbeeld<br />

dat een man een vrouw<br />

kan verstoten maar dat een vrouw<br />

niet van haar man af kan. ’<br />

En die moslims die zo volwaardig<br />

meedoen dan? Die hún geloof de<br />

ware islam vinden? Hij volgt de defi -<br />

nitie van de fundamentalisten. ‘Het<br />

is hun geloof. Zij noemen dat zo.’ 1<br />

Uit de nota van Kamp<br />

• Handen schudden verplicht voor<br />

overheidsdienaren.<br />

• Gezichtsbedekking verbieden.<br />

• Jongens en meisjes niet scheiden<br />

in onderwijs of zorg.<br />

• Geen islamitisch bankieren.<br />

• Geen minaretten met versterking.<br />

Argus Nederlander zoekt veilige spaarbank<br />

Tafelvoetbal in het oog van de orkaan<br />

Groot-Brittannië kondigt een gedeeltelijke nationalisering<br />

van het bankwezen af. Frankrijk, Italië en Duitsland overwegen<br />

vergelijkbare stappen. Wereldwijd hebben de beurzen<br />

opnieuw een slechte dag. <strong>De</strong> financiële wereld stort<br />

VAN DALE GEEFT ANTWOORD<br />

zich op drank en drugs om de ellende te vergeten. Reden<br />

voor paniek op de Amsterdamse Zuidas, het financiële<br />

centrum van Nederland? Nee hoor. Het was weer eens<br />

droog. Tijd voor een potje tafelvoetbal. FOTO: EVERT ELZINGA<br />

Orgaandonatie ‘Ik snap geen snars van wat de PvdA doet’<br />

Hoeveel levens moet dit nog kosten?<br />

Het debat over orgaandonatie toont<br />

op een schrijnende manier de onmacht<br />

van het parlement. Sillen,<br />

nummer één op de wachtlijst voor<br />

nieuwe longen, schudt zijn hoofd.<br />

Marcia Nieuwenhuis<br />

DEN HAAG<br />

...<br />

Van een draagbaar apparaat onder<br />

zijn stoel loopt een luchtbuisje met<br />

extra zuurstof naar zijn neus. Rob Sillen<br />

ademt zwaar, maar hij is er nog.<br />

En dat is eigenlijk al heel wat. Doktoren<br />

gaven hem in 2004 zonder transplantatie<br />

nog drie tot vijf jaar.<br />

Sillen, leraar engineering aan de<br />

Hogeschool Utrecht, heeft een zeer<br />

zeldzame erfelijke longaandoening.<br />

‘Ik sta nu op de eerste plaats van de<br />

wachtlijst voor een longtransplantatie.<br />

Alleen als er mensen zijn die acuut<br />

nieuwe longen nodig hebben, gaan<br />

ze voor, maar dat begrijp ik wel.’<br />

Hoofdschuddend doorstond Sillen<br />

gisteren het debat over een nieuw<br />

systeem voor orgaandonatie. Voor<br />

Paars<br />

<strong>De</strong> kleur paars heb je in allerlei varieteiten.<br />

Licht en donker, hard en<br />

zacht.<br />

Er zijn zelfs verschillende woorden<br />

voor: lila is lichtblauwachtig paars,<br />

aubergine is paarsblauw, purper is<br />

roodachtig paars, mauve is geelachtig<br />

paars en met violet wordt de paarse<br />

kleur van het viooltje aangeduid.<br />

<strong>De</strong> naam paars gaat terug op het<br />

middeleeuws-Latijnse woord persum,<br />

waarmee een bepaalde donkerblauwe<br />

stof werd aangeduid. Dat woord<br />

gaat op zijn beurt weer terug op het<br />

klassiek-Latijnse persicus, ‘als van een<br />

perzik’. In de loop der eeuwen is er<br />

dus wel iets met de kleur gebeurd,<br />

want een perzik doet toch echt niet<br />

meteen aan paars denken.<br />

Een intense vorm van paars is pimpelpaars.<br />

Wie dat woord gebruikt,<br />

een systeem waarbij iedereen automatisch<br />

orgaandonor is, bleek de Kamer<br />

niet te porren.<br />

Sillen weet precies hoe het ervoor<br />

staat. Jaarlijks sterven er 134 tot 170<br />

mensen vanwege een gebrek aan donoren<br />

en nog eens 70 tot 78 mensen<br />

worden van de lijst afgevoerd omdat<br />

ze te slecht zijn voor transplantatie,<br />

vertelt hij. ‘Dat komt neer op 200 tot<br />

230 doden per jaar. Ik kan er over het<br />

algemeen vrij rationeel mee omgaan,<br />

maar nu had ik echt de neiging om op<br />

te staan en te zeggen: ‘Gij brute politici,<br />

hoeveel mensenlevens moet dit<br />

nog kosten?’ Dit raakt me, dat kan ik<br />

wel zeggen.’<br />

Luid reagerend publiek<br />

Weinig debatten in het parlement<br />

trekken zoveel publiek, het zaaltje op<br />

de tweede verdieping zit helemaal<br />

vol. Meermaals moet de voorzitter<br />

toeschouwers tot de orde roepen,<br />

omdat ze luid reageren. Het is, benadrukt<br />

Sillen, niet de eerste keer dat hij<br />

erbij is in het parlement.<br />

Zo zag hij eerder nog dat de PvdA<br />

vindt de kleur paars vaak een beetje te<br />

veel. Het is niet helemaal duidelijk<br />

waar het woord pimpel op teruggaat.<br />

Wellicht op het werkwoord pimpelen,<br />

veel alcohol drinken: als bekend levert<br />

dat op termijn een blauwpaarse<br />

neus op. Een wat poëtischer verklaring<br />

is dat pimpel slaat op de pimpelmees<br />

die immers een paarsblauwe<br />

kop heeft.<br />

Over het algemeen straalt paars<br />

rijkdom en rust uit. Politiek gezien<br />

staat het natuurlijk voor de combinatie<br />

van socialistisch (rood) en liberaal<br />

(blauw).<br />

Groot woordenboek<br />

hedendaags Nederlands €99,-<br />

vóór het zogenaamde Actieve Donor<br />

Registratiesysteem pleitte. Dit betekent<br />

dat je automatisch donor bent,<br />

tenzij je aangeeft dat niet te willen<br />

zijn. ‘Wat de PvdA nu doet, ik snap er<br />

geen snars van. Hoe kunnen ze in<br />

godsnaam zo’n draai maken?’<br />

Het beste systeem<br />

<strong>De</strong> woorden van PvdA-Kamerlid<br />

Chantal Gill’ard – ‘Ik ga niet zeggen<br />

dat ik voor het Actieve Donor Registratiesysteem<br />

ben, maar ik ben wel<br />

voor verplicht kiezen’ (snapt u het<br />

nog?) schieten bij hem in het verkeerde<br />

keelgat. ‘Duidelijkheid is hierbij<br />

zo van belang, er moeten mensenlevens<br />

gered worden.’<br />

Volgens donoren én tien van de elf<br />

leden van de commissie Terlouw, ingesteld<br />

na het tumult rond <strong>De</strong> Grote<br />

Donorshow, is automatisch donor<br />

worden het beste systeem. Op korte<br />

termijn zou het aantal donoren met<br />

15 procent stijgen. Maar het enige dat<br />

tijdens dit debat echt duidelijk werd,<br />

is dat er nóg een onderzoek komt<br />

naar een ander systeem. 1<br />

Waarom al deze aandacht voor<br />

paars? Loopt u vandaag de boekhandel<br />

in of kijkt u eens op www.<br />

vandale.nl, want Van Dale heeft een<br />

nieuwe huisstijl. En de gebruikte<br />

kleur is ... paars. 1<br />

www.depers.nl/vandale

---

4<br />

Wereld<br />

Israël Crisis zorgt voor terugval verkoop<br />

<strong>De</strong> juwelier in Israël<br />

heeft het moeilijk<br />

<strong>De</strong> kredietcrisis laat ook Jeruzalem<br />

niet onberoerd. <strong>De</strong> juwelier heeft<br />

moeite om zijn waar te slijten.<br />

Leontine Veerman<br />

JERUZALEM<br />

...<br />

Het is de tijd van de religieuze feesten<br />

in Israël, een tijd van veel vrije dagen,<br />

bonussen op het werk en cadeautjes<br />

voor de familie. Gouden tijden voor<br />

de juwelier. Hoewel, feestdagen en<br />

een kredietcrisis; gaat dat samen?<br />

‘Het is een bijzonder slappe tijd’,<br />

zegt juwelier Itzik Sasson. ‘Meestal<br />

heb ik in deze periode veel meer klanten.<br />

Als het om cadeaus gaat, zijn Israëli’s<br />

niet kinderachtig. Ze houden<br />

van uitpakken. Ouders komen bij mij<br />

iets uitzoeken voor hun kinderen,<br />

partners voor elkaar, jongeren voor<br />

zichzelf. Maar de piek blijft uit. <strong>De</strong><br />

mensen die binnenkomen, kijken<br />

vooral en kopen weinig. Het is een<br />

kwestie van psychologie. <strong>De</strong> impulsiviteit<br />

is weg. Brood, eieren, een pak<br />

melk, die heb je nodig. Maar de aankoop<br />

van een ring kun je uitstellen.’<br />

Sasson voegt eraan toe dat sieraden<br />

in Israel geen overbodige luxe<br />

zijn. Ze horen bij de garderobe van<br />

vrouwen en ook bij die van mannen.<br />

In mediterrane landen zijn ringen,<br />

armbanden en kettingen voor mannen<br />

een teken van mannelijkheid.<br />

Sieraden als kunst<br />

Sassons winkel is in het chique gedeelte<br />

van de Jeruzalemse binnenstad.<br />

Zijn publiek is niet het grote<br />

publiek, dat voor de bekende merken<br />

gaat, maar Israëlische en Amerikaanse<br />

feinschmeckers voor wie sieraden<br />

een vorm van kunst zijn en die de ar-<br />

tistieke vormgeving waarderen. Bij<br />

hem vind je geen Rolex, Cartier of<br />

Dior, alleen creaties die het stempel<br />

van Sasson dragen. Hij heeft zichzelf<br />

het ambacht geleerd en in het buitenland<br />

ervaring opgedaan.<br />

Het klopt, bevestigt Sasson. Winkeliers<br />

in de binnenstad klagen al<br />

maanden over een dalende verkoop.<br />

Ook van juweliers elders in en buiten<br />

de stad krijgt Sasson berichten over<br />

tegenvallende verkoopcijfers. Maar<br />

niet allemaal klagen ze, sommigen<br />

zien geen dramatische verandering<br />

en vinden het nog te vroeg om de invloed<br />

van de crisis vast te stellen.<br />

Anti-Joodse stemming<br />

Volgens Sasson ligt de dalende verkoop<br />

niet aan de hoge goudprijs. Een<br />

paar jaar terug kostte een kilo goud<br />

(24 karaats) nog achtduizend dollar,<br />

nu is die prijs verviervoudigd. Zijn<br />

klanten accepteren de stijgende prijzen.<br />

Alles wordt duurder, ook melk<br />

en vlees. Maar daarover halen ze gelaten<br />

hun schouders op.<br />

Minder gelaten zijn de Israëli’s<br />

over de anti-Joodse stemming die<br />

met de fi nanciële crisis gepaard gaat.<br />

Al weken kun je bij bloggers lezen dat<br />

de Joden verantwoordelijk zijn voor<br />

de fi nanciële crisis en deze week beschuldigde<br />

Hamas de Joodse lobby<br />

in Amerika van bewust financieel<br />

wanbeheer.<br />

Wat dat betreft is er niets nieuws<br />

onder de zon. Aan het einde van de<br />

zeventiende eeuw stortte de Amsterdamse<br />

beurs in en werd de Joden speculatie<br />

en manipulatie verweten. Sasson<br />

lacht meewarig. ‘Het is weer<br />

zover. Ze hebben de stok gevonden<br />

om de hond te slaan. <strong>De</strong> Joden hebben<br />

het gedaan.’ 1<br />

REUTERS 1 EPA<br />

Nominaties Nobelprijs voor de Vrede<br />

Juryleden,<br />

let u op?<br />

Ze zullen hem waarschijnlijk niet krijgen,<br />

maar ze verdienen hem wel. Dit zijn onze<br />

vijf nominaties voor de Nobelprijs van de<br />

Vrede, die morgen wordt uitgereikt.<br />

Redactie buitenland<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

1. Malalai Joya<br />

Ze is jong (net 31) en vrouw, twee redenen<br />

om niet al te luid van je te laten<br />

horen in Afghanistan. En al helemaal<br />

niet in het parlement, dat gedomineerd<br />

wordt door oudere mannen<br />

met lange baarden en lange tenen.<br />

Malalai Joya deed het wel. En hoe. Ze<br />

beschuldigde vorig jaar een deel van<br />

de parlementsleden (ex-moedjahedien)<br />

van oorlogsmisdaden en verweet<br />

president Karzai dat hij zich<br />

door hen laat gijzelen. Sterker nog, zo<br />

zei ze: ‘<strong>De</strong>ze drugsbazen en krijgsheren<br />

zijn gevaarlijker voor de toekomst<br />

van ons land dan de taliban.’ Iedereen<br />

die Afghanistan een beetje volgt, weet<br />

dat Joya er niet ver naast zit. Het parlement<br />

was echter te klein: ze werd<br />

uitgescholden voor ‘ongelovige’, bekogeld<br />

met waterfl esjes en uiteindelijk<br />

zelfs geschorst. Nu kan ze alleen<br />

Joegoslaviëtribunaal<br />

MILAN MARTIC KRIJGT 35 JAAR<br />

<strong>De</strong> Kamer van Beroep van het Joegoslaviëtribunaal<br />

heeft de voormalige<br />

Kroatisch-Servische president Milan<br />

Martic (53) veroordeeld tot 35 jaar cel<br />

wegens oorlogsmisdaden en misdaden<br />

tegen de mensheid. In eerste aanleg<br />

had hij vorig jaar dezelfde straf<br />

gekregen.<br />

Toen Kroatië zich in 1991 losmaakte<br />

van Joegoslavië, wilden veel leden van<br />

de Servische minderheid niet onder<br />

het bewind van de nationalistische<br />

president Franjo Tudjman leven. In de<br />

Krajina, een streek van Kroatië waar<br />

Het weer<br />

Jeruzalem: 27°C/16°C, licht bewolkt<br />

Tel Aviv: 29°C/19°C, licht bewolkt<br />

Haifa: 27°C/20°C, licht bewolkt<br />

nog de straat op in een boerka (zodat<br />

niemand haar herkent) en met lijfwachten.<br />

Er zijn al zeker vier aanslagen<br />

op haar gepleegd. Ze is ‘de dapperste<br />

vrouw van Afghanistan’, maar<br />

haar leven niet zeker.<br />

2. Daniel Barenboim<br />

Pianist en dirigent Daniel Barenboim<br />

(65) doet aan politiek<br />

via zijn muziek. <strong>De</strong> geboren<br />

Argentijn heeft zowel<br />

het Israëlische als het Palestijnse<br />

burgerschap. Hij is<br />

een uitgesproken criticus van<br />

de Israëlische nederzettingenpolitiek.<br />

Met zijn orkest (met Israëliërs,<br />

Egyptenaren, Palestijnen, Syriers,<br />

Jordaniërs en Libanezen) treedt<br />

hij op in Ramallah, een Palestijnse<br />

stad op de Westelijke Jordaanoever.<br />

Hierdoor wordt hij wereldwijd door<br />

zionisten veracht. Het deert hem niet:<br />

‘Ik ben niet voor of tegen de Palestijnen,<br />

of voor of tegen Israël. Ik zet mij<br />

in voor de hele regio. Er is geen mili-<br />

veel etnische Serviërs leven, riepen zij<br />

hun eigen autonome Krajina-republiek<br />

uit. Zij kregen bij hun afscheiding<br />

steun van het Joegoslavische Volksleger,<br />

dat de toenmalige Servische president<br />

Slobodan Milosevic onder zijn<br />

controle had gebracht. Veel etnische<br />

Kroaten in de Krajina werden vermoord<br />

of gemarteld. Hun dorpen werden<br />

vernield, hun bezittingen geplunderd.<br />

Velen sloegen op de vlucht.<br />

Martic was van 1991 tot 1995 behalve<br />

president ook minister van <strong>De</strong>fensie<br />

en Binnenlandse Zaken in Krajina.<br />

REUTERS<br />

<br />

<br />

taire oplossing voor dit confl ict. We<br />

either kill each other or share what there<br />

is to share.’ Als je speelt in een orkest,<br />

zo redeneert hij, doe je dat met passie<br />

en concentratie. Maar ook luister je<br />

naar wat anderen spelen, want je<br />

speelt simultaan. Zo zou het wat hem<br />

betreft ook in het leven moeten<br />

gaan: van elkaar leren door<br />

naar elkaar te luisteren.<br />

3. Kevin Rudd<br />

Geen spannende keus misschien,<br />

een Australische<br />

premier, maar Kevin Rudd<br />

(51) heeft toch iets heel bijzonders<br />

gedaan. Zijn precieze<br />

woorden op 12 februari van dit jaar<br />

waren: ‘For the pain, suffering and hurt,<br />

we say sorry. For the indignity and degradation,<br />

we say sorry. For the breaking up<br />

of families, we say sorry.’ Het was een<br />

diepe en late knieval van de overheid<br />

voor de Aboriginals, de oorspronkelijke<br />

bewoners van het land. Zij zijn<br />

eeuwenlang getreiterd, uitgebuit,<br />

ANP<br />

2009 het Jaar van de Gorilla<br />

<strong>De</strong> Verenigde Naties hebben 2009 uitgeroepen tot<br />

het Jaar van de Gorilla. Drie van de vier gorillasoorten<br />

zijn namelijk met uitsterven bedreigd.

---

Wereld<br />

<br />

5<br />

mishandeld en achtergesteld door de<br />

blanke nieuwkomers. Dieptepunt<br />

was het offi ciële beleid tussen 1910<br />

en 1972 om honderdduizenden kinderen<br />

bij hun familie weg te halen<br />

om ze ‘normaal’ op te voeden. Excuses<br />

zijn vaak goedkoop, maar vergen<br />

ook moed, zeker voor een leider.<br />

Rudd heeft de Aboriginals nog een<br />

beetje van hun waardigheid teruggegeven,<br />

en daarmee hun plaats in de<br />

samenleving.<br />

4. <strong>De</strong> ‘local’<br />

Ze zijn er wel, maar je ziet ze zelden.<br />

<strong>De</strong> in het oog springende humanitaire<br />

hulpverlening in confl ictgebieden<br />

wordt over het algemeen gedaan<br />

door westerse artsen, piloten, ingenieurs.<br />

Maar wat als het veel te gevaarlijk<br />

wordt? Wat als de blanke hulpverlener<br />

een doelwit wordt? In landen<br />

als Irak en Afghanistan hebben veel<br />

hulporganisaties hun westerse medewerkers<br />

teruggehaald, vaak na bloedige<br />

aanslagen. Begrijpelijk, want de<br />

Zuid-Afrika<br />

SPLITSING<br />

ANC DREIGT<br />

<strong>De</strong> Zuid-Afrikaanse regeringspartij<br />

ANC dreigt zich te splitsen. Aanhangers<br />

van voormalig president Thabo<br />

Mbeki waarschuwen de partij te zullen<br />

verlaten, tenzij het leiderschap<br />

van het African National Congress<br />

zijn houding verandert. Er zijn grote<br />

meningsverschillen met de nieuwe<br />

partijleider Jacob Zuma. Het ANC is<br />

aan de macht sinds de eerste vrije<br />

verkiezingen na de val van het apartheidsregime<br />

in 1994.<br />

2<br />

REUTERS<br />

3<br />

4<br />

Dikke Mexicaan<br />

<strong>De</strong> dikste Mexicaan, José<br />

Luis Garza Ramírez (47<br />

jaar, 450 kg), is overleden.<br />

REUTERS<br />

dood is een hoge prijs. <strong>De</strong> projecten<br />

van die organisaties gaan vaak echter<br />

gewoon door. <strong>De</strong> lokale medewerkers<br />

(‘locals’ in het jargon) proberen<br />

de boel zo goed mogelijk draaiende<br />

te houden. Zij worden vaak nog meer<br />

veracht dan de westerlingen: heulen<br />

met de vijand is letterlijk een doodzonde.<br />

Toch wijken ze niet, omdat ze<br />

weten dat anders niemand het doet.<br />

‘<strong>De</strong> local’heeft geen gezicht, daarom<br />

nomineren wij ze allemaal.<br />

5. Mohamed Ibrahim<br />

Mohamed Ibrahim is multimiljardair.<br />

<strong>De</strong> geboren Soedanees, nu Brit,<br />

maakte fortuin met de verkoop van<br />

Celtel, een van de grootste <strong>mobi</strong>eletelefoonaanbieders<br />

van Afrika. Hij<br />

had kunnen kiezen voor een leven in<br />

de luwte, maar de staat van zijn geboortecontinent<br />

dwong hem tot actie.<br />

Volgens Ibrahim is goed bestuur<br />

de sleutel tot verdere ontwikkeling<br />

van Afrika. Samen met onderzoekers<br />

van Harvard stelde hij een gedetailleerde<br />

index samen waarmee zaken<br />

als veiligheid, mensenrechten en economische<br />

ontwikkeling getoetst kunnen<br />

worden. <strong>De</strong> ranglijst die zo ontstaat,<br />

moet landen aansporen beter<br />

hun best te doen. Ook bedacht hij<br />

een geldprijs voor staatshoofden die<br />

niet hun leven lang blijven zitten,<br />

maar gewoon netjes aftreden. <strong>De</strong><br />

winnaar, vorig jaar ex-president Chissano<br />

van Mozambique, krijgt zijn leven<br />

lang een fors pensioen. 1<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

5<br />

Rusland<br />

Vladimir Poetin:<br />

meester van<br />

mannelijkheid<br />

Poetin leert de jeugd judo in een<br />

fi lm waarin hij spart met Japanse<br />

kampioenen.<br />

Shaun Walker<br />

LONDEN<br />

...<br />

Eerst was er Poetin met het ontblote,<br />

gespierde bovenlijf. Toen was er Poetin<br />

de heroïsche avonturier, die met<br />

één verdovingspijltje een tijger uitschakelde.<br />

Sinds dinsdag, op zijn 56e<br />

verjaardag, is er een nieuwe machovertoning<br />

van de Russiche premier:<br />

Poetin de judomeester.<br />

In de fi lm Let’s learn judo with Vladimir<br />

Putin deelt de oud-president<br />

zijn favoriete judomoves met zijn pu-<br />

‘Sarkozy en ik<br />

hebben besloten<br />

om samen wat te<br />

gaan trainen.’<br />

bliek. Doelgroep: jonge Russen.<br />

Volgens Poetin is de filmtitel<br />

slechts een marketingtrucje. <strong>De</strong> lessen<br />

worden gegeven door echte judomeesters.<br />

Maar in de Russische journaals<br />

is te zien dat Poetin diverse<br />

dodelijke bewegingen uitvoert en<br />

zijn veel grotere tegenstanders op de<br />

grond smijt. Nieuwslezers vertelden<br />

doodserieus dat de fi lm bewijst dat<br />

Poetin met gemak een Japanse gouden<br />

medaillewinnaar verslindt.<br />

Tijdens zijn achtjarige presidentschap<br />

is Poetin vaak neergezet als een<br />

man die weinig drinkt en in goede<br />

conditie verkeert. Het tegenovergestelde<br />

van zijn voorganger Boris Jeltsin.<br />

‘Een samenleving zonder sport is<br />

geen gezonde samenleving’, aldus<br />

Poetin tijdens de lancering van de<br />

fi lm. Hij zegt al vanaf zijn dertiende<br />

actief aan judo te doen en een zwarte<br />

band te hebben.<br />

Sommige wereldleiders lonken<br />

naar vriendschap met Poetin, zodat<br />

zijn machogedrag op hen kan afstralen.<br />

Vorige maand vertelde Poetin aan<br />

de Franse krant Le Figaro dat de Franse<br />

president Nicolas Sarkozy judo wil<br />

leren. ‘We hebben besloten samen te<br />

gaan trainen’, aldus Poetin. 1<br />

© The Independent<br />

REUTERS<br />

China/Taiwan<br />

DIEREN VOOR<br />

DE VREDE<br />

<strong>De</strong> steeds betere onderlinge betrekkingen<br />

tussen China en Taiwan leiden<br />

nu ook tot een dierenruil tussen beide<br />

landen. <strong>De</strong> ruil betreft twee bedreigde<br />

reuzenpanda’s uit de Volksrepubliek<br />

voor een zeldzaam hert en een weinig<br />

voorkomende geit van het eiland. Het<br />

communistische China beschouwt het<br />

zelfstandige Taiwan sinds 1949 als een<br />

afvallige provincie.<br />

Verenigde Staten<br />

DEBAT BRENGT<br />

NIETS NIEUWS<br />

John McCain en Barack Obama hebben<br />

in hun tweede debat (dinsdagavond)<br />

vooral de bekende campagnepunten<br />

herhaald. McCain probeerde Obama<br />

neer te zetten als onervaren en ongeschikt<br />

voor het presidentschap, terwijl<br />

Obama juist pleitte voor verandering.<br />

Het debat aan de Universiteit van Belmont<br />

in de stad Nashville draaide<br />

vooral om de kredietcrisis.<br />

Nobelprijs<br />

OPLICHTENDE<br />

PROTEÏNE<br />

<strong>De</strong> Nobelprijs voor Scheikunde gaat<br />

dit jaar naar de Japanner Osamu<br />

Shimomura en de Amerikanen Martin<br />

Chalfi e en Roger Y. Tsien voor ‘hun ontdekking<br />

en ontwikkeling van de groene<br />

fl uorescerende proteïne GFP’. Het<br />

werd in 1962 ontdekt in een kwal, de<br />

Aequorea victoria. Sindsdien wordt de<br />

proteïne ingezet als marker bij biologisch<br />

onderzoek.

---

“Uw favoriete stoelen zijn al voor u gereserveerd,<br />

meneer en mevrouw Van Dam.”<br />

Bilderberg Herfstspecial 149 p.p.<br />

2 x overnachting, 2 x Het Bilderberg Ontbijt, 1 x driegangendiner op de 2 e avond<br />

Aanbieding is geldig tot en met 21 december 2008, op basis van beschikbaarheid en 2 personen per kamer. Bij Bilderberg Landgoed Lauswolt, Bilderberg Garden Hotel, Bilderberg Hotel Jan Luyken en Bilderberg Kasteel Vaalsbroek betaalt u 199 p.p.<br />

Bel voor meer informatie en reserveringen naar 0800 – 0245 245 of kijk op www.bilderberg.nl<br />

<br />

<br />

ik werk thuis<br />

ik vertrek na de spits<br />

ik kies voor een combinatie van auto en OV<br />

anders, nl<br />

<br />

<br />

<br />

Why settle for less?

---

www.it-staffing.nl<br />

BOEKEN<br />

Uitgeven kun je zelf<br />

Amateurschrijvers,literaire prutsers of bestsellerauteurs-in-de-dop<br />

kunnen bij het bedrijf<br />

Blurb hun eigen boek uitbrengen. 09<br />

Crisis Belegger ziet maatregel als lapmiddel<br />

Rentestunt<br />

werkt niet<br />

Interventie van centrale banken<br />

schiet zijn doel voorbij.<br />

Tjeerd Wiersma<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Wat een unieke stunt had moeten<br />

zijn, mislukte gisteren jammerlijk.<br />

Centrale bankiers in de Verenigde<br />

Staten en Europa hoopten geschiedenis<br />

te schrijven door voor het eerst<br />

gelijktijdig de rente met een half procent<br />

punt te verlagen.<br />

<strong>De</strong> maatregel mistte uiteindelijk<br />

zijn uitwerking. Het werd door beleggers<br />

uitgelegd als een lapmiddel en<br />

de euforie op de beurs was daarom<br />

ook maar van korte duur.<br />

‘Een dergelijke interventie is natuurlijk<br />

leuk en ook wel nodig, maar<br />

de banken zijn er uiteindelijk niets<br />

mee geholpen’, zei een handelaar in<br />

Amsterdam in reactie op het optre-<br />

den van de internationale rentemeesters.<br />

Dat de euforie op de beurs snel<br />

wegebde, komt volgens Sylvester Eijffi<br />

nger, hoogleraar economie in Tilburg,<br />

omdat de geld- en kredietmarkten<br />

nog steeds niet goed functioneren<br />

en omdat er nog steeds een groot gebrek<br />

aan vertrouwen is in de markt.<br />

Verder wijst hij er op dat de kapitaalinjecties<br />

bij de banken tot nu toe<br />

weinig hebben uitgehaald.<br />

Ook zijn beleggers en ‘marketwatchers’<br />

volgens Eijffi nger volledig de<br />

kluts kwijt. ‘Tegen die emotie en irrationaliteit<br />

is weinig opgewassen. Het<br />

wantrouwen bij beleggers zit zo diep<br />

geworteld dat het nog wel even duurt<br />

voordat ze er weer in beginnen te geloven’,<br />

zo benadrukt de Tilburgse<br />

econoom.<br />

<strong>De</strong> IT-Staffi ng Groep is een van de grootste<br />

IT-detacheerders van ons land. En niet zonder reden.<br />

Dankzij de meer dan twintig jaar ervaring, de brede<br />

marktdekking en het grote aanbod van freelancers,<br />

zorgen wij voor de juiste persoon op de juiste plek.<br />

Of het nu om een netwerkspecialist, een softwareengineer<br />

of een programma manager gaat. Inmiddels<br />

hebben wij bijna vierduizend freelancers onder<br />

contract en kunnen wij putten uit onze database van<br />

meer dan negenduizend zelfstandige IT-specialisten.<br />

Kunnen wij jou<br />

verwelkomen?<br />

Dagblad <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />

In Business<br />

<strong>De</strong> centrale bankiers King (VK), Bernanke (VS) en Trichet (EU). REUTERS<br />

Toch was de maatregel van de centrale<br />

bankiers volgens Eijffi nger goed<br />

bedoeld. ‘Ze geven hiermee aan dat<br />

ze niet willen dat het fi nanciële stelsel<br />

ten onder gaat en dat is een krachtig<br />

signaal.’<br />

Vergiftigde onderdelen<br />

Toch koopt de belegger daar uiteindelijk<br />

helemaal niets voor. ‘Er zijn<br />

heel andere maatregelen nodig om<br />

het vertrouwen in de markt weer te<br />

herstellen,’ zegt hoofdeconoom<br />

Maarten Lens van ING.<br />

‘Wat moet gebeuren, is dat banken<br />

meer kapitaalinjecties krijgen, dat<br />

vergiftigde onderdelen bij banken zo<br />

snel mogelijk van de balans verdwijnen<br />

en dat de liquiditeit weer terugkeert<br />

in de markt.’ Ook wijst hij er op<br />

dat banken elkaar weer onderling<br />

Wij adviseren de freelancers, zien er op toe dat<br />

ze in bezit zijn van de juiste certifi caten en verzorgen<br />

alle contracten, voor zowel de bedrijven als<br />

de gedetacheerden.<br />

<strong>De</strong> IT-Staffi ng Groep wordt vertegenwoordigd<br />

door zes ISO-gecertifi ceerde bedrijven:<br />

ABC Team, Bariton XL, OC Centor,<br />

Info Motion, Paxton en Software Pool.<br />

Kijk op: www.it-staffi ng.nl<br />

moeten gaan vertrouwen.<br />

Eijffi nger denkt dat er nog andere<br />

middelen zijn om iets aan het beschadigde<br />

vertrouwen te doen. ‘Centrale<br />

banken en nationale overheden<br />

hebben hun verantwoordelijkheid<br />

genomen en ik vind dat het nu de<br />

beurt is aan grote Europese verzekeraars<br />

en pensioenfondsen. AXA en<br />

Allianz beschikken over grote reserves<br />

en ze zouden de banken de hand<br />

kunnen reiken, maar ze durven waarschijnlijk<br />

niet’, zegt hij.<br />

Lens, die de centrale bankiers van<br />

de Federal Reserve en ECB niet helemaal<br />

wil afvallen, zegt dat een voordeel<br />

van de rentestap is dat banken<br />

weer goedkoper geld kunnen lenen.<br />

Toch zeggen beide economen dat je<br />

er met de jongste rentestap, hoe historisch<br />

ook, nog lang niet bent. 1<br />

China help!<br />

W<br />

7<br />

<br />

<br />

aar zijn de Chinezen als je<br />

ze nodig hebt? Gewoon<br />

thuis deze dagen, want<br />

investeren in hongerige Amerikaanse<br />

of Europese banken is even<br />

helemaal uit. Maar China zou het<br />

Westen opkopen voor een appel en<br />

een ei? Ook Fortis had een suikeroom<br />

gevonden met een exotisch<br />

naam als Ping An, maar die Chinese<br />

verzekeraar besloot een miljardeninvestering<br />

toch maar in te trekken.<br />

Eerdere geldinjecties in iconen als<br />

Morgan Stanley, Blackstone en Barclays<br />

hebben tot nu toe geleid tot<br />

tegenvallende rendementen, om<br />

het zacht uit te drukken. Daarom<br />

houdt Peking de hand even op de<br />

knip: pogingen om Dresdner Bank<br />

te kopen en miljarden in Citigroup<br />

te steken, werden eerder dit jaar<br />

getroff en door een veto uit de<br />

hoofdstad. ‘China zou bereid moeten<br />

zijn om westerse landen impulsen<br />

te geven met hun kapitaaloverschotten.<br />

Het is ook in hun belang<br />

dat de Amerikaanse economie niet<br />

volledig instort’, zei hoogleraar Finance<br />

aan de Universiteit van Nyenrode,<br />

Jaap Koelewijn gisteren. Geen<br />

slecht idee natuurlijk, maar de Chinezen<br />

hebben nu iets anders aan<br />

hun hoofd: een snel naderende wereldwijde<br />

recessie en de steeds luiderere<br />

roep om het dollaroverschot<br />

in eigen land te besteden. 1

---

8<br />

Donderdag <strong>De</strong> Lifestyle van...<br />

ZakenMens<br />

Vrije Mens<br />

Lifestyle met dank aan de relaties.<br />

AMSTERDAM ...<br />

Harry Mens eet stropdassen. ‘Pardon?’,<br />

denkt u nu. Toch is het waar.<br />

Het zijn de eigen woorden van de<br />

kleine Business Class-presentator, die<br />

zijn carrière in de bloembollenindustrie<br />

begon. ‘Ik ben een enorme knoeier.<br />

Soms gaan er per week wel vijf<br />

stropdassen doorheen’, lacht de voluptueuze<br />

makelaar.<br />

Geregeld rijdt hij even naar Schiphol<br />

voor een nieuwe lading halsstrikken.<br />

‘Zodra ik de winkel binnenloop,<br />

komt de vrouw achter de kassa met<br />

een stapel dassen aanhollen. Ik neem<br />

alleen eenkleurige. Dat schijnen de<br />

beste te zijn, en ze kosten maar 22<br />

euro.’ Schiphol vindt Mens ‘heerlijk’.<br />

‘Ze hebben alles en de mensen zijn<br />

aardig. Ook de schoenen voor het tvprogramma<br />

koop ik daar; redelijk<br />

sportieve schoenen van Hermès.’<br />

Pakken en overhemden laat Mens<br />

maken bij een ‘relatie in Italië’. ‘Ik ben<br />

een klein mannetje, en geen merkenkoper.<br />

Het moet allemaal goed passen.’<br />

<strong>De</strong> oplettende kijker zal allang<br />

hebben gezien dat Mens’ jasjes immer<br />

naadloos over zijn licht gekromde<br />

rug vallen, en dat zijn overhemden<br />

perfect aansluiten op zijn uitgesproken<br />

kin. Wie echter denkt dat Harry<br />

een pakkenfetisjist is, heeft het mis.<br />

<strong>De</strong> vrijetijdsMens is er een van de gezellige<br />

grijze broeken en blauwe pullovers.<br />

‘Alleen op televisie draag ik een<br />

stropdas. Zo’n ding wordt toch alleen<br />

maar vies en het zit niet lekker.’<br />

10-11-12 OKTOBER 2008<br />

JAARBEURS UTRECHT<br />

Dé beurs voor uw tweede huis!<br />

1.88 cm<br />

(bijna)<br />

...<br />

FEMMETJE<br />

DE WIND<br />

A<br />

In Business<br />

Koster & Jojanneke<br />

fgelopen week moest ik jureren<br />

bij de Elite Model look.<br />

<strong>De</strong>rtig meisjes dongen mee<br />

naar de tien felbegeerde fi naleplaatsen<br />

op 13 oktober. Dan wordt<br />

één meisje uitgekozen dat begin november<br />

naar China mag om lands<br />

Zijn coupe laat hij om de twee weken<br />

trimmen bij zijn Sassenheimse lijfkapper.<br />

‘Voor het programma moet<br />

het kort, ook de bakkebaardjes. En<br />

daar ben ik voor 20 euro klaar.’ Mens<br />

blijft een zakenman die in prijskaartjes<br />

denkt. ‘Mijn auto kostte 169.000<br />

euro.’ Het is eruit voordat we de vraag<br />

kunnen stellen. ‘Een Jaguar Daimler,<br />

verlengd.’ Verlengd? ‘Ja, hij is twintig<br />

centimeter langer zodat ik achterin<br />

meer beenruimte heb.’ Die zal dan<br />

wel voor langbenige blondines bedoeld<br />

zijn.<br />

Als er op die achterbank champagne<br />

wordt geschonken, wat, zo verzekert<br />

Mens ons, ‘nooit overdreven<br />

gebeurt’, dan is dat een rosé Laurent<br />

Perrier: een bescheiden bubbeldrank<br />

van om en nabij de 70 euro.<br />

’s Zomers vertoeft de man, die normaliter<br />

huist in de Bollenstreek, het<br />

liefst in St. Tropez. Daar huurt hij elk<br />

jaar zes weken lang hetzelfde huisje.<br />

‘Ik houd van St Tropez omdat je aan<br />

één linnen broek genoeg hebt.’ Pas als<br />

het eind van de zomer zich aandient,<br />

hijst hij zich weer in maatpak om zaken<br />

te bespreken met zijn relaties.<br />

‘Ik draag tegenwoordig een luchtje…<br />

wat is het ook al weer. O ja, Silver<br />

Shadow van Davidoff. Gerard Ruiter,<br />

de manager van Lancaster Benelux,<br />

heeft me dat aanbevolen. Zo iemand<br />

weet daar veel van. Dat is toch wel<br />

handig.’ En zo bouwt de minimakelaar<br />

voort aan zijn lifestyle. Voor tienduizend<br />

euro mag ook u hem adviseren.<br />

Als u een bezoek brengt aan zijn<br />

Business Class. 1<br />

Koop nu in de voorverkoop<br />

uw kaartje met 5,- korting<br />

Ga naar<br />

www.secondhome.nl<br />

eer te verdedigen tijdens de Elite Model<br />

look Worldwide.<br />

Toen ik afgelopen zaterdag aankwam<br />

in de studio’s van Witman Kleipool,<br />

alwaar de dertig meisjes een<br />

dag lang workshops volgden met als<br />

hoogtepunt ‘hoe loop ik over een catwalk’<br />

zag ik lange bakvissen die in de<br />

verste verte niet leken op de Claudia<br />

Schiff ers en de Kate Mossen van deze<br />

wereld. Toch zou hier een nieuwe<br />

Doutzen tussen kunnen zitten. <strong>De</strong><br />

vraag was dan ook, wie?<br />

Ik kreeg een map met dertig fototjes<br />

van de modellen in spé, die duidelijk<br />

nog niet hadden geleerd dat<br />

boos kijken ‘fashionable’ is. Ze lachten<br />

allemaal vrolijk de camera in. Het<br />

Kojo@depers.nl<br />

Hoewel wij niet gauw om onderwerpen verlegen<br />

zitten, zijn lumineuze ideeën uwer kant altijd<br />

welkom. Uw digitale post kan naar kojo@depers.nl.<br />

Ook Mens worden?<br />

In 3 stappen wordt u Harry Mens.<br />

Eet u wel goed? Om een echte<br />

1 Mens te worden, moet u een levensgenieter<br />

zijn. Verslind genoegzaam<br />

uw eten zonder angst uw kleding<br />

te bevuilen.<br />

Een echte Mens rijdt natuurlijk-<br />

2 niet zelf. Beschikt u niet over<br />

een verlengde Jaguar Daimler? Pro-<br />

Exclusiviteit<br />

Willem Middelkoop draait door<br />

Willem Middelkoop, de beursanalist<br />

van RTL 7, geeft zijn economische beschouwingen<br />

voortaan exclusief in<br />

<strong>De</strong> Wereld Draait Door. Middelkoop is<br />

dezer dagen bij alle zenders te zien<br />

met zijn vaak wat sombere analyses.<br />

‘Ik zit bij Pauw & Witteman, EénVandaag<br />

en <strong>De</strong> Wereld Draait Door. Gek-<br />

oudste meisje dat meedong was 21,<br />

het jongste meisje net 13. Zij wilde vorig<br />

jaar al meedoen maar Jeroen (eigenaar<br />

Elite Models Amsterdam) had<br />

haar toen gezegd dat ze nog wat te<br />

jong was.<br />

Dat de jury die dag niet helemaal<br />

op één lijn zat, bewees het feit dat<br />

mijn favoriet niet bij de laatste tien<br />

eindigde.<br />

Ze had roodbruin haar, een artistiek<br />

gezicht en dromerige ogen. Haar<br />

lijf was niet perfect, althans niet volgens<br />

de standaardnormen recht, hoekig<br />

en lang. Maar ze had iets broeierigs<br />

moois. ‘Als zij wint’, zei Jeroen,<br />

‘dan stop ik met werken’. Dat vond ik<br />

op zich een legitiem argument niet<br />

Ga voor goud<br />

In het tumult van kelderende koersen en oververhitte<br />

beurzen kiezen beleggers massaal voor het<br />

kopen van goud. Willem Middelkoop ging u al voor.<br />

Met medewerking van:<br />

Lorianne van Gelder en<br />

Justine Versteegh<br />

beer dan ten minste op de fi ets achterop<br />

te zitten. Laat u rijden, is het<br />

devies.<br />

Een jonge vrouw mag niet ont-<br />

3breken aan de zijde van een<br />

Business Class-presentator. Zoek<br />

daarom een langbenige deerne als<br />

uw echtgenote of minnares.<br />

PETER SMULDERS<br />

kenhuis.’ Daarom zal hij tot mei 2009<br />

alleen nog aanschuiven als rekenkundig<br />

commentator bij DWDD. Hoewel?<br />

‘RTL Z geef ik niet op. Daar blijf<br />

ik trouw aan. In Hilversum eisen ze<br />

echter exclusiviteit.’ Over zijn eigen<br />

investeringen – veel in goud – is hij<br />

openhartig. ‘Ik loop niet binnen. Het<br />

mijn zin door te gaan drijven.<br />

Tijdens de laatste juryronde moesten<br />

alle dames in bikini aan ons verschijnen.<br />

Ik begrijp nu hoe verslavend<br />

het is voor Henk Jan Smits (Idols jurylid)<br />

om steeds maar weer als een<br />

soort goddelijk wezen te mogen oordelen<br />

over de toekomst van de nieuwe<br />

generatie; alsof je er zelf ook nog<br />

toe doet.<br />

‘Hoi, ik ben Willemijn, ik ben 14<br />

jaar en ik vind het onwijs leuk om<br />

mee te doen aan deze dag.’<br />

‘Heb je veel geleerd vandaag?’<br />

vroeg Fiona Hering, medejurylid.<br />

‘Ja onwijs veel, ik weet nu welke<br />

producten goed zijn voor mijn haar en<br />

ik kan me ook opmaken zonder hulp.’<br />

Q&A<br />

<br />

<br />

Strijder tegen<br />

schuldregistratie<br />

Rechtenstudent Joost Mengerink<br />

(24) is redder in nood van mensen<br />

met een vermelding bij Bureau Krediet<br />

Registratie (BKR). Hij klaagde<br />

de schuldenmoloch aan.<br />

AMSTERDAM ...<br />

Leg eens uit. Wat is er gebeurd?<br />

‘Twee jaar geleden had ik zelf een onjuiste<br />

registratie bij BKR door T-<strong>mobi</strong>le.<br />

Het bleek heel ingewikkeld om<br />

het ongedaan te maken. Ik ontdekte<br />

dat meer mensen er last van hadden<br />

en zag dat het commercieel interessant<br />

was. Toen heb ik het bedrijfje<br />

RegistratieVrij opgericht en nu help ik<br />

mensen van hun BKR-notatie af te<br />

komen.’<br />

Je klaagde onlangs BKR nog eens<br />

aan.<br />

‘<strong>De</strong> aanklacht ging om het geld dat ze<br />

vragen om je registratie in te zien. Dat<br />

is 4,50 euro. Dat lijkt niet veel, maar<br />

wettelijk mag er maar 23 cent per pagina<br />

worden gevraagd. Bovendien<br />

krijgt BKR zo’n honderdduizend inzageverzoeken<br />

per jaar, dus dat levert<br />

hen miljoenen op.’<br />

Een student trekt ten strijde tegen<br />

het grote BKR. Een klassieke David<br />

versus Goliath?<br />

‘<strong>De</strong> rechtszaak heb ik helaas verloren.<br />

<strong>De</strong> rechter vond dat BKR een uitzondering<br />

is. Nu ga ik in hoger beroep. Ik<br />

strijd tegen de arrogantie van grote<br />

bedrijven die het de consument zo<br />

moeilijk maken. Je wordt behandeld<br />

alsof je een melaatse bent. Nu met de<br />

kredietcrisis is dat helemaal vervelend.’<br />

Wordt het een overwinning?<br />

‘Ik maak een goede kans. Het gaat om<br />

een principekwestie. In hoger beroep<br />

geven ze me vast gelijk.’ 1<br />

‘Hoe lang ben je, Willemijn?’<br />

vroeg Jeroen.<br />

‘Ik ben 1,73, maar ik heb een<br />

hand-scan laten doen en ik kan nog<br />

maximaal 15 centimeter groeien.<br />

Dus zo’n cm 1.88.’<br />

‘<strong>De</strong>nk je dat je dat nog gaat doen<br />

vóór 1 november’, vroeg ik.<br />

Willemijn keek verbaasd. ‘Nee,<br />

dat lukt denk ik niet.’<br />

‘Jammer’, zei ik en ik maakte een<br />

notitie in mijn juryboekje. 1<br />

Femmetje de Wind is hoofdredacteur<br />

van het magazine Jackie.<br />

Verzekeraar aan de fi tness<br />

Zorgverzekeraar Ohra biedt na Achmea en Agis zijn<br />

klanten binnenkort ook fi tnessabonnementen aan.<br />

Fitte verzekerden zijn immers goedkoop.

---

Doe-het-zelf Online je eigen boek uitgeven<br />

<strong>De</strong> kwaliteit doet er niet toe<br />

<strong>De</strong> Amerikaanse uitgever Blurb<br />

maakt jaarlijks meer titels dan alle<br />

grote traditionele Amerikaanse uitgeverijen<br />

bij elkaar. Alleen de oplage<br />

per boek ligt beduidend lager.<br />

Remco Tomesen<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

<strong>De</strong> honderdduizenden Nederlandse<br />

Mulisch- en Grunbergwannabees<br />

hoeven voor één ding niet meer bang<br />

te zijn: een afwijzing van een grote<br />

uitgever. Tik bij Google ‘zelf boek uitgeven’<br />

in, en je ziet een lange lijst van<br />

partijen die zomaar een boek voor je<br />

willen maken en drukken. <strong>De</strong> kwaliteit<br />

van de roman doet er niet toe. Je<br />

krijgt de boeken kant-en-klaar thuis<br />

afgeleverd. Klein detail: de verkoop<br />

en je tien minuten boekpromotietijd<br />

bij <strong>De</strong> Wereld Draait Door moet je zelf<br />

regelen. Druk- en bezorgkosten zijn<br />

uiteraard ook voor rekening van de<br />

schrijver.<br />

Er zijn maar heel weinig grote<br />

‘doe-het-zelf’-uitgevers, waar je online<br />

in een paar stappen een boek<br />

kunt maken. <strong>De</strong> bekendste is waarschijnlijk<br />

Lulu. Al snel gevolgd door<br />

een andere grote uitgever: Blurb.<br />

<strong>De</strong>ze laatste is groot in Amerika, maar<br />

wil nu ook de Europese markt veroveren.<br />

Dit jaar maakt Blurb wereldwijd<br />

125.000 unieke titels. Waarvan verreweg<br />

de meeste Amerikaans. <strong>De</strong> gemiddelde<br />

oplage is laag: drie tot vier<br />

exemplaren. Oprichtster Eileen Grittins<br />

van Blurb was in Nederland om<br />

te vertellen over haar plannen in Europa.<br />

Nederland is het centrum van<br />

de Europese activiteiten.<br />

Grittins begon met Blurb in 2005;<br />

daarvoor had ze een paar internetbedrijven<br />

opgezet en weer verkocht. ‘We<br />

zijn niet de enige die dit doen. Maar<br />

Leid jij onze ambities in goede banen?<br />

Bij Ricoh werk je aan het succes van een wereldmerk. Ricoh is efficiënter en eenvoudiger te laten werken, dan wacht je een<br />

topspeler in het professioneel managen van informatiestromen wereldbaan. Je krijgt alle ruimte om je te ontwikkelen. Of je nu<br />

binnen organisaties. We investeren continu in de<br />

Wereldtalent m/v<br />

actief bent op het gebied van ICT, sales, support,<br />

ontwikkeling van Document Management- en<br />

techniek, marketing of consultancy. Je krijgt bij ons<br />

IT-oplossingen. En in mensen die onze ambities helpen waar- alle ruimte voor ontwikkeling. Interesse? Kijk voor onze vacatures<br />

maken! Heb jij het talent en de drive om onze klanten effectiever, op de nieuwe Ricoh recruitmentsite: www.werkenbijricoh.nl!<br />

Werken aan innovatie in informatie<br />

Eileen Grittins ziet toekomst voor de ‘doe-het-zelf’-uitgevers. KICK SMEETS<br />

het verschil is dat onze boeken heel<br />

mooi zijn vormgegeven. Er is geen<br />

verschil met boeken van traditionele<br />

uitgevers’. Nu zijn de meeste boeken<br />

die bij Blurb worden gemaakt nog<br />

fotoboeken. ‘Daar zat het gat in de<br />

markt, niet bij romans’, zegt Grittins.<br />

Maar ze hoopt ook meer tekstboeken<br />

te gaan verkopen, daarmee de concurrentie<br />

aangaand met Lulu, dat<br />

zich meer richt op tekstboeken.<br />

Wie op online fora kijkt, ziet dat<br />

Blurb het goed doet onder schrijvers<br />

en fotografen die er hun boek laten<br />

drukken. Veel van hen zijn ook over<br />

de kwaliteit te spreken. Maar er is ook<br />

kritiek. Zo ben je niet helemaal vrij in<br />

de vormgeving van een boek. Via een<br />

speciaal programmaatje van Blurb<br />

moet je zelf tekst en foto’s in een beperkt<br />

aantal vaste vormen (sjablonen)<br />

‘gieten’. Ook de hoge prijs van<br />

<strong>De</strong> boekenwereld<br />

gaat dezelfde kant<br />

op als de<br />

muziekindustrie.<br />

de boeken stoot sommigen af. Een<br />

boek van 80 pagina’s met een zachte<br />

kaft kost 21 euro. Hoe dikker het<br />

boek, hoe duurder. Lulu is een stuk<br />

goedkoper: een zwart-wit boekje van<br />

200 pagina’s kost nog geen acht euro.<br />

Maar de boeken zien er minder glossy<br />

uit dan bij Blurb.<br />

Op tafel heeft Grittins een paar bij<br />

Blurb gedrukte fotoboeken gelegd.<br />

Ze zien er professioneel uit. <strong>De</strong> salontafelboeken<br />

zouden niet misstaan in<br />

een echte boekenwinkel. Het zijn<br />

boeken, en geen fotoalbums zoals je<br />

In Business 9<br />

Groei<br />

die kunt laten drukken bij de Hema<br />

of de Nederlandse Albumprinter.<br />

Omdat de boeken ‘ogen als echt’ is de<br />

uitgever populair onder professionele<br />

fotografen en kunstenaars. Ze<br />

gebruiken de boeken vaak als portfolio.<br />

<strong>De</strong> meeste mensen (drie op de<br />

vier) die een boek laten drukken bij<br />

Blurb zijn echter doodgewone amateurs.<br />

Populairste onderwerpen: bruiloften,<br />

vakanties en baby’s.<br />

Grittins denkt dat de status van<br />

traditionele uitgevers aan het afbladderen<br />

is. <strong>De</strong> boekenwereld gaat volgens<br />

haar dezelfde kant uit als in de<br />

muziekindustrie. ‘Vroeger wilde je als<br />

muzikant per se een contract bij een<br />

grote platenmaatschappij. Nu vinden<br />

bands het vaak cooler om hun eigen<br />

muziek uit te geven. Bands doen hun<br />

promotie zelf via internet, verkopen<br />

hun muziek online’.<br />

Het Europese hoofdkantoor, waar<br />

twee mensen werken, zit in Amsterdam.<br />

In Amerika werken vijftig mensen<br />

voor Blurb, dat dit jaar voor het<br />

eerst winst maakt. Van alle klanten<br />

komt 3 procent uit Europa. Grittins:<br />

‘Maar dat moet sterk gaan groeien’.<br />

Blurb regelt geen tv-optredens,<br />

maar helpt wel een klein beetje mee<br />

bij de promotie van boeken. Zo kan<br />

iedereen zijn boek in de webwinkel<br />

aanbieden. <strong>De</strong> winst is voor de auteur.<br />

Als er een bestelling binnenkomt,<br />

drukt Blurb het boek en laat<br />

het thuisbezorgen. Schrijvers en fotografen<br />

kunnen ook eenvoudig het<br />

boek verkopen via hun eigen weblog<br />

of website. Met een beetje geluk verkoopt<br />

een boek aardig. Echte bestsellers<br />

kan Grittins nog niet noemen. Ze<br />

hoopt volgend jaar de eerste bekende<br />

schrijver binnen te halen. Tot het zover<br />

is, staan bovenaan de Blurb-bestsellerlijst<br />

boeken over onderwaterhockey<br />

en Schotse militaire kapellen. 1<br />

Entertainment<br />

BORSATO’S<br />

WINST<br />

Terwijl de verkoop van zijn cd Wit Licht<br />

daalt, is Marco Borsato 6,5 miljoen<br />

euro rijker. The Entertainment Group,<br />

het bedrijf waarvan de popster 20 procent<br />

van de aandelen bezit, is voor 70<br />

miljoen euro verkocht aan Sports Entertainment<br />

Group, het kantoor van<br />

oud-voetbalinvesteerder Kees Vos. <strong>De</strong><br />

verkoop is het gevolg van een ‘te snelle<br />

groei van het bedrijf’, aldus medeoprichter<br />

Paul Brinks. Zo meldt Revu.<br />

Zakensteden<br />

AMSTERDAM<br />

WORDT ZESDE<br />

Zakendoen gaat het beste in Londen<br />

en Parijs. Amsterdam staat niet langer<br />

in de topvijf van beste bedrijfslocaties<br />

in Europa. <strong>De</strong> hoofdstad moet het dit<br />

jaar doen met een zesde plek. Dat<br />

blijkt uit onderzoek van vastgoedadviseur<br />

Cushman & Wakefield. Die ondervroeg<br />

de vijfhonderd grootste Europese<br />

bedrijven. Moskou is de stad die<br />

volgens het onderzoek de komende<br />

vijf jaar de grootste aantrekkingskracht<br />

op bedrijven zal hebben.<br />

Werkwoord<br />

Adviseren<br />

eef mij advies, maar zeg niet<br />

dat ik iets moet veranderen! GIn<br />

veel gevallen hebben mensen<br />

advies van een expert nodig. Is de<br />

cv-ketel stuk, bellen ze het installatiebedrijf.<br />

Hebben ze een juridisch<br />

conflict, dan maken<br />

ze een afspraak<br />

bij een advocaat.<br />

En willen ze afvallen,<br />

dan gaan ze<br />

naar de diëtist. Als<br />

mensen weten dat<br />

ze iets niet weten,<br />

schakelen ze een<br />

specialist in. Het leven<br />

van zo’n adviseur<br />

zou dus over<br />

rozen moeten<br />

gaan.<br />

Helaas... in de praktijk ondervindt<br />

de adviseur vaak weerstand. Zijn adviezen<br />

kunnen nog zo goed zijn, soms<br />

doen klanten er niets mee. Sterker<br />

nog: klanten gaan tegensputteren,<br />

tonen geen belangstelling, beschuldigen<br />

de adviseur van onbegrip of komen<br />

gewoon niet meer terug en nemen<br />

een ander in de arm.<br />

Hoe ga je als adviseur om met die<br />

weerstand en zorg je dat mensen je<br />

advies wel opvolgen? Lees onderstaande<br />

tips en doe er je voordeel<br />

mee.<br />

• Herken weerstand als die zich voordoet:<br />

‘Ik wil meer details’; ‘We hebben<br />

er op dit moment geen tijd voor’; ‘Dat<br />

hebben we al eens eerder geprobeerd’;<br />

‘Zo werkt dat in de praktijk<br />

niet’; ‘Ja, maar…’<br />

• Beschouw weerstand als een natuurlijk<br />

gegeven.<br />

• Realiseer je dat het bij weerstand<br />

altijd gaat om een achterliggende<br />

zorg en/of angst die reëel kan zijn.<br />

• Erken de weerstand, luister ernaar<br />

en vraag door.<br />

• Geef een samenvatting van alle bezwaren<br />

en problemen.<br />

• Vraag wat er moet gebeuren om<br />

aan de bezwaren tegemoet te komen.<br />

• Vraag wat de ander nodig heeft om<br />

weer gemotiveerd mee te werken.<br />

• Blijf in verbinding met de ander.<br />

Adviesvaardigheden, Marieta Koopmans,<br />

Carla Schröer<br />

REUTERS<br />

Goudprijs<br />

Beleggers zoeken hun toevlucht in goud als<br />

veilige haven. <strong>De</strong> prijs van het edelmetaal steeg gisteren<br />

tot een niveau van 920 dollar per ounce.

---

10<br />

Nederland<br />

In Business<br />

<strong>De</strong> markt<br />

BEURS<br />

VANDAAG<br />

REDACTIE: IEX.NL<br />

Nooit meer banken<br />

EX 218,44 was de uithuilstand<br />

van de beurs in maart A2003<br />

en dit niveau komt in<br />

dit dalingstempo rap dichterbij. <strong>De</strong><br />

mening van nota bene de beursexpert:<br />

nooit meer particuliere banken.<br />

Het leek zo veilig ver weg. Niemand<br />

die nu nog meewarig wordt<br />

aangekeken die over de AEX-stand<br />

van 218,44 op 12 maart 2003 begint.<br />

Dit was het absolute dieptepunt na<br />

de dramatische daling van de index<br />

na het ontploffen van de internetluchtbel<br />

op 5 september 2000 op<br />

een stand van 703,18. Ofwel, in precies<br />

tweeënhalf jaar dook de AEX<br />

68,9% ineen. Daarna liep de index<br />

weer langzaam maar gestaag op tot<br />

561,90 op 16 juli 2007 (+157,2%),<br />

waarna langzaam maar zeker de<br />

huidige aftakeling steeds verder<br />

doorzette: -49,2% nu op 285,66.<br />

Krach van 1929<br />

Met welke eerdere crisis valt de huidige<br />

te vergelijken? Zelfs de oude<br />

rotten in het vak zeggen zoiets als nu<br />

nog nooit eerder te hebben meegemaakt<br />

en verwijzen meteen door<br />

naar 1929. Toen begon in oktober de<br />

grote beurskrach, die de Dow Jones<br />

tot juni 1932 uiteindelijk zo’n 85%<br />

deed dalen. Is dat een reëel scenario?<br />

Dan is de huidige rampspoed nog<br />

maar het begin. Dat zou betekenen<br />

dat de beurscrisis nog anderhalf jaar<br />

aanhoudt en de AEX naar een stand<br />

van welgeteld 84,50 punten brengt.<br />

Het is onmogelijk voor te stellen hoe<br />

ons land, economie en de hele wereld<br />

er bij zo’n stand uitzien. Als het<br />

er al nog is.<br />

<strong>De</strong> clichés dat de geschiedenis<br />

zichzelf herhaalt, maar nooit op<br />

identieke wijze en dat rendementen<br />

uit het verleden geen garantie zijn<br />

voor de toekomst, zijn de beste<br />

wijsheden in deze. Beter is het misschien<br />

voor ogen te houden dat<br />

Amerika en Wall Street deze malaise<br />

overleefden, ondanks de misère<br />

van een depressie, een wereldoorlog<br />

en Koude Oorlog die in 1932 nog<br />

voor de deur stonden te wachten. In<br />

1954 bereikte de Dow Jones pas<br />

weer de stand van 31,0 uit septem-<br />

AEX Index - slotkoersen 8 oktober<br />

ber 1929 van vlak voor Uur Nul.<br />

Welk scenario zich zeker niet meer<br />

mag herhalen, is dat wereldwijd de<br />

banken nog een keer te grote risico’s<br />

aangaan en weer voor een systeemkrach<br />

zorgen. Hoe? Marktcommentator<br />

en IEX- en VEB-columnist komt<br />

zeker voor een belegger met de meest<br />

radicale oplossing: nationaliseer de<br />

banken. Potuijt: ‘Fortis, Fanny Mae,<br />

Freddy Mac, AIG, het Duitse Hypo<br />

Real Estate, de Britse Northern Rock<br />

en Bradford & Brigley zijn al de facto<br />

genationaliseerd en vermoedelijk<br />

volgt nog een hele reeks.’<br />

‘Wie laat daar een traan om, behalve<br />

de huidige topfunctionarissen<br />

in die bedrijven die hun verdere carrièrekansen<br />

in duigen zien vallen. Een<br />

goed functionerend bankwezen is te<br />

belangrijk om het over te laten aan<br />

bankiers, die er primair op gericht zijn<br />

hun eigen zakken te vullen en daarvoor<br />

ongehoorde risico’s nemen. Voor<br />

één ding ben ik bevreesd en dat is dat<br />

de staten die nu banken nationalise-<br />

‘Goed bankwezen<br />

te belangrijk om<br />

over te laten<br />

aan bankiers’<br />

ren dat zien als een tijdelijke maatregel<br />

om te zijner tijd de banken naar de<br />

beurs te brengen’, zegt Potuijt.<br />

‘Sommige dingen moeten we niet<br />

aan de markt overlaten. Ik denk dat<br />

het geld- en het kredietwezen daar<br />

een van is. Risico’s zoals de kans om<br />

uit het via een hypotheek betaalde<br />

huis gezet te worden bij economisch<br />

tegenwind, grijpen te diep in mensenlevens<br />

in om ze aan het bedrijfsleven<br />

over te laten. Particuliere banken<br />

hebben zich gediskwalificeerd. In ons<br />

land hebben ook verzekeringsbedrijven<br />

met hun woekerpolissen zichzelf<br />

buitenspel gezet als serieuze aanbieders<br />

van financiële producten’, aldus<br />

Potuijt. 1<br />

NY-DJ-Industrial 9258,10<br />

VERSCHIL:<br />

9 oktober 07<br />

AANDEEL SLOT VORIG SLOT VERSCHIL HOOG LAAG VOLUME<br />

aegon 4,106 4,209 -0,10 4 ,604 3,60<br />

29248428<br />

ahold 7,48 8,009 -0,53 8 ,10 7,367<br />

19203253<br />

akzo nobel 29,05 31,47 -2,42 31 ,305 28,67<br />

3669419<br />

arcelor mittal 22,80 27,72 -4,92 27 ,45 22,485<br />

13402702<br />

asml holding 11,41 11,80 -0,39 12 ,15 10,90<br />

8089671<br />

bam groep 6,65 7,28 -0,63 7 ,71 6,41<br />

2789931<br />

corio 42,655 45,11 -2,46 45 ,95 41,60<br />

558860<br />

dsm, kon. 29,07 31,66 -2,59 31 ,225 28,75<br />

3372508<br />

fortis 5,41 5,41 0,00 - 5 ,73 5,234<br />

34908023<br />

fugro 25,62 30,62 -5,00 29 ,89 25,30<br />

2190861<br />

heineken 25,44 26,88 -1,44 26 ,87 25,305<br />

3845460<br />

ing groep c. 12,78 14,33 -1,55 14 ,59 11,73<br />

36964453<br />

kpn 9,371 10,045 -0,67 9 ,89 9,33<br />

24620125<br />

philips, kon. 16,46 17,975 -1,52 17 ,50 16,115<br />

22028215<br />

randstad 14,87 16,035 -1,16 16 ,35 14,00<br />

3741084<br />

reed elsevier 8,55 9,751 -1,20 9 ,65 8,43<br />

13996556<br />

royal dutch shell a 18,80 19,95 -1,15 20 ,34 18,065<br />

38956507<br />

sbm offshore 11,23 12,79 -1,56 13 ,035 11,11<br />

4003397<br />

tnt 17,805 18,045 -0,24 18 ,14 16,73<br />

5682120<br />

tomtom 7,985 9,23 -1,24 9 ,15 7,885<br />

2836057<br />

unibail-rodamco 127,285 129,935 -2,65 132 ,845 120,40<br />

223396<br />

unilever c. 18,77 19,955 -1,18 19 ,8918,52<br />

24097636<br />

usg people 8,37 8,71 -0,34 9 ,14 7,80<br />

1570575<br />

wereldhave 59,26 63,89 -4,63 66 ,20 59,01<br />

252392<br />

wolters-kluwer c. 12,935 13,20 -0,26 13 ,685 12,35<br />

4172066<br />

8 oktober 08<br />

% VERSCHIL:<br />

<strong>De</strong> markt in kaart<br />

VS<br />

NASDAQ<br />

KOERS:<br />

1740,33<br />

% VERSCHIL:<br />

-0,83%<br />

Bron koersgegevens:<br />

Amsterdam Midcap Index - slotkoersen 8 oktober<br />

VS<br />

DOW JONES<br />

KOERS:<br />

9258,10<br />

% VERSCHIL:<br />

-2,00%<br />

AANDEEL SLOT VORIG SLOT VERSCHIL HOOG LAAG VOLUME<br />

aalberts ind. 7,21 7,61 -0,40 7 ,96 6,70<br />

1121179<br />

amg 17,80 19,62 -1,82 20 ,79 16,57<br />

404207<br />

arcadis 9,59 9,92 -0,33 10 ,36 8,50<br />

311388<br />

asm international 9,70 11,20 -1,50 10 ,78 9,26<br />

1046771<br />

binckbank 4,70 4,94 -0,24 4 ,96 4,21<br />

1701555<br />

boskalis westm. 27,32 26,60 0,72 28 ,52 23,96<br />

815199<br />

crucell 8,96 9,79 -0,83 9 ,60 8,10<br />

1036580<br />

csm cert. 16,86 17,57 -0,71 17 ,80 16,13<br />

415948<br />

draka holding 10,68 11,58 -0,90 11 ,88 10,50<br />

351296<br />

eurocomm. prop. 28,00 29,38 -1,38 30 ,49 26,51<br />

319499<br />

heijmans 8,78 9,17 -0,39 9 ,50 7,47<br />

356479<br />

imtech 10,29 11,02 -0,73 11 ,48 9,67<br />

1165442<br />

logica 1,08 1,18 -0,10 1 ,17 1,07<br />

5145885<br />

nutreco holding 28,43 30,01 -1,58 29 ,8928,39<br />

398193<br />

océ 4,33 4,41 -0,08 4 ,58 4,01<br />

834194<br />

opg groep 9,13 9,70 -0,57 9 ,94 8,90<br />

406830<br />

ordina 3,92 4,08 -0,16 4 ,29 3,70<br />

448226<br />

pharming group 0,62 0,70 -0,08 0 ,72 0,55<br />

655738<br />

smit international 54,90 57,75 -2,85 57 ,00 53,52<br />

101400<br />

sns reaal 5,46 6,03 -0,57 5 ,90 4,80<br />

1023138<br />

ten cate 20,90 21,17 -0,27 22 ,53 19,45<br />

130531<br />

vastned retail 41,04 43,25 -2,21 44 ,29 40,50<br />

74478<br />

vopak 27,44 28,74 -1,30 28 ,40 26,22<br />

373004<br />

wavin 3,46 3,36 0,10 3 ,50 3,03<br />

644540<br />

wessanen c. 5,76 6,34 -0,58 6 ,30 5,71<br />

677343<br />

LONDEN<br />

FTSE 100<br />

KOERS:<br />

4366,69<br />

% VERSCHIL:<br />

-5,18%<br />

FRANKRIJK<br />

CAC 40<br />

KOERS:<br />

3496,89<br />

% VERSCHIL:<br />

-6,31%<br />

<br />

<br />

BRAZILIË<br />

BOVESPA<br />

KOERS:<br />

39740,51<br />

% VERSCHIL:<br />

-0,99%<br />

Amsterdam Smallcap Index - slotkoersen 8 oktober<br />

AANDEEL SLOT VORIG SLOT VERSCHIL HOOG LAAG VOLUME<br />

accell group 16,87 19,21 -2,34 18 ,90 16,25<br />

78240<br />

antonov 0,22 0,24 -0,02 0 ,23 0,20<br />

1039798<br />

ballast nedam 17,85 17,85 0,00 - 18 ,45 16,8060545<br />

beter bed 7,75 8,30 -0,55 8 ,22 7,06<br />

73434<br />

brunel intern 10,45 10,76 -0,31 11 ,10 9,40<br />

77962<br />

eriks group 32,60 34,32 -1,72 34 ,15 29,66<br />

9381<br />

exact hold. 17,00 16,61 0,39 17 ,40 15,64<br />

39578<br />

fornix biosciences 7,00 7,34 -0,34 7 ,65 5,80<br />

22112<br />

gamma holding 18,97 19,85 -0,88 18 ,97 17,63<br />

4880<br />

grontmij c. 19,42 20,00 -0,58 20 ,50 18,01<br />

74937<br />

innoconcepts 6,45 7,23 -0,78 6 ,90 6,00<br />

133921<br />

kardan 4,30 5,20 -0,90 5 ,08 4,21<br />

368366<br />

kas bank 10,90 10,52 0,38 11 ,03 9,56<br />

21092<br />

lanschot, van 42,50 45,50 -3,00 45 ,00 41,95<br />

8193<br />

macintosh retail 9,49 9,79 -0,30 9 ,63 8,60<br />

11687<br />

moolen holding 2,14 2,51 -0,37 2 ,39 1,90<br />

686715<br />

nieuwe steen 11,50 14,25 -2,75 14 ,05 11,50<br />

238460<br />

qurius 0,30 0,34 -0,04 0 ,33 0,28<br />

1899419<br />

sligro food gr 19,74 20,04 -0,30 20 ,68 18,20<br />

62489<br />

spyker cars 2,96 3,20 -0,24 3 ,00 2,75<br />

7986<br />

super de boer 2,95 2,95 0,00 - 2 ,95 2,60<br />

119638<br />

tkh group 11,70 12,26 -0,56 12 ,35 11,38<br />

59873<br />

tmg 16,93 17,00 -0,07 17 ,11 16,00<br />

23800<br />

unit 4 agresso 10,77 11,83 -1,06 11 ,56 10,46<br />

103104<br />

vastned off/ind 10,35 12,00 -1,65 11 ,51 10,35<br />

135138<br />

NEDERLANN<br />

AEX<br />

KOERS:<br />

285,666<br />

% VERSCH<br />

-7,68

---

D<br />

IL:<br />

AEX Index 285,66<br />

VERSCHIL:<br />

-23,78<br />

9 oktober 07<br />

8 oktober 08<br />

% VERSCHIL:<br />

-7,68%<br />

Euro/Dollar 1,3658<br />

VERSCHIL:<br />

+0,0031<br />

9 oktober 07<br />

DUITSLAND<br />

DAX<br />

KOERS:<br />

5013,62<br />

% VERSCHIL:<br />

-5,88%<br />

8 oktober 08<br />

% VERSCHIL:<br />

+0,23%<br />

HONGKONG<br />

HANG SENG<br />

KOERS:<br />

15431,73<br />

% VERSCHIL:<br />

-8,16%<br />

Hang Seng 15431,73<br />

VERSCHIL:<br />

-1372,03<br />

9 oktober 07<br />

8 oktober 08<br />

% VERSCHIL:<br />

-8,17%<br />

Goud 910,45<br />

VERSCHIL:<br />

+32,46<br />

9 oktober 07<br />

RUSLAND<br />

RTS-INDEX<br />

KOERS:<br />

761,63<br />

% VERSCHIL:<br />

-11,25%<br />

8 oktober 08<br />

% VERSCHIL:<br />

+3,70%<br />

Dow Jones 9258,10<br />

VERSCHIL:<br />

-189,01<br />

9 oktober 07<br />

8 oktober 08<br />

% VERSCHIL:<br />

-2,00%<br />

Olie 82,42<br />

VERSCHIL:<br />

-2,38<br />

JAPAN<br />

NIKKEI 225<br />

KOERS:<br />

9203,32<br />

% VERSCHIL:<br />

-9,38%<br />

SINGAPORE<br />

STRAITS TIMES<br />

KOERS:<br />

2033,61<br />

% VERSCHIL:<br />

-6,61%<br />

9 oktober 07<br />

8 oktober 08<br />

% VERSCHIL:<br />

-2,81%<br />

Agenda donderdag 9 oktober<br />

Bedrijven Buitneland<br />

08.00 Finnair Vervoersscijfers sept.<br />

Bedrijven Buitenland<br />

Bedrijvdn Buitenland<br />

Economie Binnenland<br />

Bang & Olufsen 1e kwartaalcijfers<br />

Chevron Tussentijdsbericht over 3e kwartaal<br />

09.30 CBS Inflatie: CPI, sept.<br />

10.00 NVM Woningmarktcijfers 3e kwartaal<br />

10.00 Ned.-Duits Handelskamer Seminar etiquette voor Duitsland<br />

10.30 NEPROM Nieuwe gedragscode<br />

13.30 TK <strong>De</strong>bat over JSF<br />

14.00 CWI, UWV Opening landelijke banenmarkt<br />

15.15 AFM, MinFin Rapport beleggingsverzekeringen<br />

15.30 Platform <strong>De</strong>tailhandel Rapport winkelcriminaliteit<br />

15.30 MKB Symposium over risicobeheersing<br />

16.00 Kvk, CNBS Zakendoen met Tsjechië<br />

Economie Buitenland<br />

In Business<br />

<br />

11<br />

DE<br />

GONG<br />

AMSTERDAM ...<br />

Landsadvocaat Bert-Jan Houtzagers<br />

opende gisteren de beurs. Gewoonlijk<br />

staat hij de staat bij in juridische<br />

procedures. <strong>De</strong> staat heeft zich de afgelopen<br />

dagen flink laten gelden op<br />

de beurs, maar dat nu ook de lands-<br />

HET<br />

PANEL<br />

REDACTIE: IEX.NL<br />

STELLING VAN DE DAG:<br />

‘Voor onbepaalde<br />

tijd gesloten’<br />

Dit heeft geen zin zo. Is het niet beter<br />

om de beurs maar een paar dagen te<br />

sluiten?<br />

‘NIET NODIG’<br />

Marcel Tak (onafhankelijk beursadviseur)<br />

‘Dat zou een slecht idee zijn en de paniek<br />

compleet maken. Niemand is gedwongen<br />

om aandelen te kopen of te<br />

verkopen, ook niet als de beurs open<br />

is. Iedereen die wil handelen moet<br />

kunnen handelen. Er is geen reden<br />

daar in (bar) slechte tijden vanaf te<br />

wijken.’<br />

<strong>De</strong> markt<br />

advocaat zich daar laat zien, is puur<br />

toeval. Houtzagers houdt zich normaal<br />

met heel andere zaken bezig.<br />

Zo verdedigde hij de staat tegen een<br />

aanklacht van de nabestaanden van<br />

Srebrenica en tegen de aanklacht van<br />

defensie-klokkenluider Fred Spijkers.<br />

Hij had dan ook weinig exotische<br />

beleggingstip voor zijn toehoorders.<br />

‘Mijn beste belegging is de<br />

aankoop van mijn huis in 2002.’ Vandag<br />

presenteert de NVM nieuwe cijfers<br />

over de huizenmarkt. <strong>De</strong> kans is<br />

groot dat de belegging van Houtzagers<br />

een tikje krijgt. 1<br />

‘WERKT NIET<br />

Cees Smit (vermogensbeheerder<br />

Today’s Beheer):<br />

‘Dat hebben ze in Rusland ook geprobeerd,<br />

maar het werkte niet. Op<br />

kleine schaal hebben wij het ook<br />

geprobeerd door Fortis dicht te<br />

gooien, maar dit heeft ook geen succes<br />

gegeven.’<br />

‘WAAROM’<br />

Corné van Zeijl (fondsmanager<br />

SNS)<br />

‘Waarom? Niks aan de hand. Toch?’<br />

‘DOE MAAR NIET’<br />

Arend Jan Kamp (content manager<br />

IEX)<br />

‘Na 11/9 was Wall Street een week<br />

dicht en dat pakte redelijk goed uit.<br />

<strong>De</strong> koersen daalden daarna fors,<br />

maar pure paniek bleef achterwege.<br />

Of het nu weer werkt, betwijfel ik.<br />

Er is nu geen sprake van een eenmalige<br />

gebeurtenis, maar een complete<br />

systeemkrach waar nog geen oplossing<br />

voor is.’<br />

08.00 Duitsland Buitenlandse handel, aug.<br />

14.30 VS Werkloosheidsuitkeringen<br />

15.00 IMF Rede directeur Dominique Strauss-Kahn

---

12<br />

<strong>Pers</strong>pectief<br />

Supermarkt ‘Het wordt een onstuimige periode’<br />

Dirk is klaar<br />

voor de crisis<br />

Samen met zijn twee broers runt supermarktbaas<br />

Dirk van den Broek een miljardenbedrijf. Toch blijft hij de<br />

ouderwetse kruidenier op de hoek. ‘Bij ons in de kantine<br />

is het verboden een andere taal te spreken dan Hollands.’<br />

Edward <strong>De</strong>iters<br />

HOOFDDORP<br />

...<br />

Dirk van den Broek omhelst de kredietcrisis<br />

met beide armen. Het wordt<br />

volgens hem een onstuimige periode.<br />

‘Of het nou de bloemenman is of de<br />

autoverkoper: luister naar de verhalen<br />

op straat en je hoort dat mensen<br />

weer op de centen gaan passen’, zegt<br />

de supermarktondernemer. ‘Nou, bij<br />

ons staat het koren in volle bloei, laat<br />

ze maar komen.’<br />

Zijn vrouw doet meestal de boodschappen,<br />

vertelt hij. Met lange passen<br />

beent Van den Broek door zijn<br />

eigen supermarkt in Hoofddorp. ‘En<br />

dan natuurlijk in een van onze eigen<br />

zaken.’ <strong>De</strong> ondernemer stopt bij een<br />

schap vol koffi e en thee en doet dan<br />

een onverwachte ontboezeming.<br />

‘Toch wordt bij ons thuis nogal eens<br />

wat geconsumeerd van de concurrent.’<br />

Het heeft iets potsierlijks: de supermarktmagnaat<br />

die bij de concur-<br />

10% korting<br />

Van klassiek tot wereldmuziek en<br />

oude jazz. Bij inlevering van deze<br />

bon krijg je 10% korting op de<br />

hele collectie cd's.<br />

Kunst & Vliegwerk<br />

Oude Kijk in 't Jatstraat 10<br />

Groningen Geldig tot 16-10-2008<br />

<br />

Kijk voor meer aanbiedingen<br />

op www.nlstreets.nl/NL/acties<br />

Shopping by<br />

rentie zijn karretje gaat volladen.<br />

Toch is het voor Van den Broek niet<br />

meer dan logisch. ‘Ik wil weten wat<br />

daar gebeurt. Ik doe eigenlijk alleen<br />

boodschappen als ik op bezoek bij de<br />

concurrentie ben. Dan ga ik echt de<br />

diepte in: hoe zitten die assortimenten<br />

in elkaar? Hoe zijn ze uitgestald?<br />

Hoe zit het met prijzen, de smaak…<br />

Je moet voortdurend blijven denken:<br />

kan het anders, kan het beter?’<br />

In voor een rel<br />

Met een keurende blik taxeert hij een<br />

pak koffi e. ‘Kijk, dit is ons huismerk.<br />

Daar zijn we een jaar geleden toch<br />

ook maar mee begonnen. En dit:<br />

onze eigen chocolademelk, voor<br />

maar 97 cent. Prachtig toch.’<br />

Hij tikt met zijn wijsvinger op het<br />

huismerklogo. ‘Ik hoorde net op kantoor<br />

dat C1000 bezig is hiertegen bezwaar<br />

te maken. Het zou te veel op<br />

hun eigen huismerk lijken. Dan denk<br />

ik: ‘Heren, jullie zitten daar gewoon<br />

te pitten, we hebben het hier al een<br />

jaar op de vloer staan.’ Haha, mis-<br />

schien gaat het wel een rel worden.<br />

Nou daar zijn wij best voor in.’<br />

<strong>De</strong> vraag wat bij Dirk van den<br />

Broek de marge op de huismerken is,<br />

wordt weggelachen. ‘Ha, daar doe ik<br />

natuurlijk geen enkele uitspraak over.<br />

Dat zijn de geheimen van het supermarktbedrijf.<br />

Ik ben alleen mijn<br />

broers verantwoording verschuldigd.’<br />

Ook over de omzet en winst van het<br />

familiebedrijf laat Dirk junior niets<br />

los. ‘Dat mag niet van mijn broers.’<br />

En inderdaad, dit familiebedrijf<br />

hoeft maar een handjevol jaarverslagen<br />

te drukken. Dirk junior (59) runt<br />

het samen met zijn broers Jan (64) en<br />

Henk (55). Ze zijn ieder voor eenderde<br />

aandeelhouder van het miljardenbedrijf<br />

dat hun vader, Dirk senior<br />

(nu 84), ooit met een eigen melkhandel<br />

op het Amsterdamse Mercatorplein<br />

begon. Een andere broer en zus<br />

kozen niet voor de zaak en werden<br />

uitgekocht.<br />

Dirk junior en zijn broers groeiden<br />

bijkans op tussen de schappen.<br />

Hun vader stuurde ze als jonge broe-<br />

Shoppen in Groningen<br />

Wie in de Oude Kijk in 't Jatstraat<br />

in Groningen belandt, heeft geluk.<br />

Want deze straat behoort met haar<br />

historische panden misschien wel<br />

tot het mooiste stukje Groningen.<br />

Op perceel 73 kun je nog zien waar<br />

de naam van afgeleid is: 'Ick kick<br />

nog int', dat 'ik kijk nog in de straat'<br />

betekent. Een gericht publiek weet<br />

Bekijk deze straten virtueel op nlstreets.nl<br />

Ga naar onze website voor 1001 andere leuke adresjes!<br />

al wat deze plek te bieden heeft. <strong>De</strong><br />

Oude Kijk in 't Jatstraat herbergt<br />

tal van authentieke ondernemingen:<br />

specialistische en exclusieve<br />

winkeltjes, gecombineerd met de<br />

nodige dosis cultuur. Zo heb je interieurzaken<br />

met design, modewinkels<br />

om lekker in te snuffelen, maar<br />

bijvoorbeeld ook een theater en een<br />

fotogalerie. Dus ook als je meer<br />

wilt dan alleen winkelen, is de Oude<br />

Kijk in 't Jatstraat een aanrader.<br />

Streetfacts<br />

Leeftijd straat: sinds 1739<br />

BN'rs: Bert Visscher<br />

Aantal winkels: ongeveer 45<br />

kies onder andere al naar Frankrijk<br />

om het vak te leren. ‘Ik heb als jonge<br />

gozer bij Carrefour in Lyon gewerkt’,<br />

zegt Van den Broek. ‘Die hadden toen<br />

pas drie winkels, maar waren al wel<br />

op zondag open. Nou, zo ver zijn we<br />

hier nu nog niet eens, het lijkt soms<br />

de Middeleeuwen wel.’<br />

Geen batterij lobbyisten<br />

Vervolgens begint hij een tirade over<br />

de oneerlijke concurrentie in Amsterdam,<br />

nota bene de stad waar het ooit<br />

allemaal begon. ‘Al die stadsdelen<br />

hebben hun eigen regels. Op het Heinekenplein<br />

mogen wij op zondag<br />

niet open. Moet je eens kijken hoeveel<br />

blauwe winkels er daar aan de<br />

andere kant van het water gewoon<br />

wel open zijn. Ik heb geen batterij<br />

lobbyisten in dienst die dat regelen.<br />

Kijk, daarom zijn we natuurlijk ook<br />

goedkoper. Wij hebben echt niet de<br />

illusie dat wij nou zo heel veel scherper<br />

inkopen dan de marktleider. Het<br />

gaat in dit vak om handigheidjes,<br />

maar met name om het in de gaten<br />

<strong>De</strong> marktleider in de Nederlandse supermarktwereld<br />

is nog altijd ‘dat blauwe<br />

bedrijf’, zoals Dirk van den Broek<br />

zijn concurrent Albert Heijn het liefst<br />

noemt. <strong>De</strong> Zaanse grootgrutter werd<br />

in 1887 opgericht en is niet alleen de<br />

grootste, maar ook de oudste nog bestaande<br />

Nederlandse supermarktketen.<br />

Aan de familie-invloed kwam in<br />

1989 een einde, met de pensionering<br />

van directeur Albert Heijn, de kleinzoon<br />

van de gelijknamige oprichter.<br />

Het bedrijf telt nu zo’n 750 winkels,<br />

waarvan er 200 eigendom zijn van<br />

<br />

<br />

‘Over omzet<br />

en winst zeg ik<br />

niets, dat mag<br />

niet van mijn<br />

broers .’<br />

houden van de kosten. Daarom hebben<br />

we geen publiciteitsafdeling en<br />

ook geen dure directeuren die bonussen<br />

of prestatieloon moeten.’<br />

<strong>De</strong> drie broers hebben dit jaar zeer<br />

ingrijpende veranderingen in gang<br />

gezet. Sinds 1 juli is het bedrijf aangesloten<br />

bij inkoopcombinatie Su-<br />

Albert Heijn<br />

DE BLAUWEN UIT ZAANSTAD<br />

franchisenemers. Volgens een onderzoek<br />

uit 2005 had destijds 78,2<br />

procent van alle Nederlandse huishoudens<br />

wel eens boodschappen<br />

gedaan bij Albert Heijn. Het bedrijf<br />

heeft dan ook een naamsbekendheid<br />

van 99 procent.<br />

<strong>De</strong> supermarktketen maakt deel uit<br />

van het Aholdconcern en boekte over<br />

2007 een netto-omzet van 8 miljard<br />

euro, 12,1 procent meer dan in 2006.<br />

<strong>De</strong> winst van Albert Heijn bedroeg<br />

vorig jaar 573 miljoen euro, zo’n 162<br />

miljoen hoger dan in 2006.<br />

Bonuskaartenberg<br />

Albert Heijn gaf in totaal 10 miljoen bonuskaarten uit.<br />

Daarvan worden er 5,3 miljoen actief gebruikt. Het verschil<br />

is verloren, versleten, weggegooid of vervangen.

---

<strong>Pers</strong>pectief<br />

<br />

13<br />

perunie. ‘Aan de inkoopkant moet<br />

het gebeuren’, zegt Van den Broek.<br />

‘Daar ligt een deel van onze toekomstige<br />

winst.’ En dan is er, volgend jaar,<br />

nog de fusie met supermarktketen<br />

<strong>De</strong>kamarkt van de broers Siem en Jan<br />

Kat. <strong>De</strong> twee bedrijven werkten al langer<br />

op allerlei vlakken samen, en de<br />

beide oprichters zaten ruim zestig<br />

jaar geleden bij elkaar in de klas.<br />

‘Geen landjepik, maar een logische<br />

combinatie’, zegt Van den Broek.<br />

‘Volgend jaar maken mijn broers en<br />

ik een beetje een terugtrekkende beweging.’<br />

Het nieuwe supermarktbedrijf<br />

komt onder een gezamenlijk –<br />

niet uit de familie afkomstig – bestuur.<br />

‘We hopen dat op den duur nog een<br />

aantal andere familiebedrijven zich<br />

daarbij willen aansluiten.’<br />

Daarnaast werd de afgelopen jaren<br />

fl ink geïnvesteerd in het verbouwen<br />

van de bestaande winkels. ‘Een<br />

enorme klus’, aldus Dirk junior. ‘Een<br />

beetje opknapbeurt van een van onze<br />

supermarkten kost tegenwoordig<br />

twee miljoen euro.’<br />

Bij de bank aankloppen deden ze<br />

hiervoor niet. Van den Broek haalt<br />

zijn schouders op: ‘We zijn heel ouderwets<br />

en gaan niet naar de banken.<br />

Da’s maar goed ook, wat een drama…’<br />

Voor de onlangs gestarte facelift<br />

bij de reiswinkels, de slijterijen en<br />

de drogisterijketen geldt hetzelfde:<br />

de familie betaalt alles uit eigen zak.<br />

En zo zijn er wel meer eigenaardigheden<br />

die het bedrijf typeren. <strong>De</strong><br />

baas bekent bijvoorbeeld het liefste<br />

door de achterdeur zijn winkels binnen<br />

te komen. ‘Als het magazijn er<br />

netjes bijstaat, geldt dat bijna altijd<br />

ook voor de winkel.’<br />

Zijn hang naar orde en netheid<br />

geldt ook voor het uiterlijk van de<br />

medewerkers. ‘We geven veel geld uit<br />

aan bedrijfskleding. Alle mannelijke<br />

medewerkers krijgen een broek en<br />

een overhemd met een gilet en een<br />

stropdas. Netheid, daar hechten we<br />

heel veel waarde aan. Dat hoort toch<br />

een beetje bij de normen en waarden.<br />

Als mensen netjes gekleed zijn, gedragen<br />

ze zich ook netter. In onze<br />

Inkopen<br />

DIRK VERSTERKT SUPERUNIE<br />

Dirk van den Broek sloot zich afgelopen<br />

zomer aan bij inkooporganisatie<br />

Superunie, die al samenwerkt met<br />

vijftien andere ketens; onder meer<br />

de Boni-Markten, <strong>De</strong>en Supermarkten,<br />

Kijkgrijp <strong>De</strong>kaMarkt en de Jumbo<br />

Groep.<br />

Met de komst van de 350 winkels van<br />

de Samenwerkende Dirk van den<br />

Broek Bedrijven hebben de leden van<br />

Superunie samen 2000 winkels en<br />

een marktaandeel van 34 procent.<br />

Veel leden van de Superunie zijn familiebedrijven.<br />

Ze zijn vaak markt-<br />

Dirk van den Broek laadt zijn karretje graag vol bij de concurrent. ‘Ik wil weten wat daar gebeurt’. KLAAS JAN VAN DER WEIJ<br />

leiders in hun vestigingsgebied. Superunie<br />

verstevigt met de komst van<br />

Dirk zijn positie ten opzichte van Albert<br />

Heijn, dat in supermarktland een<br />

marktaandeel van bijna 30 procent<br />

heeft.<br />

Van den Broek destijds over de toetreding<br />

tegen vakblad Distrifood: ‘Superunie<br />

heeft er weer een piraat bij.<br />

Natuurlijk zal het er af en toe fel aan<br />

toe gaan, maar uiteindelijk hebben we<br />

met zijn allen één belang: dat is de<br />

scherpste inkoopprijs voor het beste<br />

assortiment.’<br />

<strong>De</strong> eerste...<br />

In 1942 vestigde Dirk van den Broek zich op het<br />

Amsterdamse Mercatorplein met zijn winkeltje. Hij verkocht<br />

er melk, kaas en eieren van de boerderij van zijn vader.<br />

kantines hebben we spiegels met stickers<br />

erop: schoenen goed? Stropdas<br />

goed? Haren goed? Kijk nog even...<br />

Een beetje ouderwets misschien,<br />

maar wij vinden dat heel belangrijk.’<br />

En dus was Dirk van den Broek<br />

ook de eerste supermarktketen die<br />

met eigen hoofddoekjes kwam. Allemaal<br />

in dezelfde kleur, met het Dirklogo.<br />

‘Zo zien alle meisjes die zoiets<br />

dragen er hetzelfde uit. Da’s wel zo<br />

netjes’, zegt Van den Broek.<br />

Net zoiets: ‘In onze kantines is het<br />

verboden om een andere taal te spre-<br />

Dirk en de cijfers<br />

D<br />

e drie broers Van den Broek<br />

besturen via de Samen-<br />

werkende Dirk van den<br />

Broek Bedrijven de 95 supermarkten,<br />

170 winkels van D-Reizen, 36<br />

Dirx-drogisterijen en de 60 slijterijen<br />

van Dirck III. Ze houden hierin<br />

ieder een aandeel van 33,3 procent.<br />

Zonder hijgende aandeelhouders<br />

of ander beursvolk in hun nek<br />

doet de familie het rustig aan met<br />

de publicatie van hun cijfers. Bij de<br />

Kamer van Koophandel is over<br />

2007 nog niets van de Van den<br />

Broeken vernomen. Informatie<br />

over de cijfers van 2007 konden we<br />

ook Dirk van den Broek niet ontlokken.<br />

Zijn antwoord: ‘Ik heb één<br />

broer die doorgestudeerd heeft,<br />

die regelt dat allemaal.’<br />

Feit is dat de in Uniconsult<br />

Groep BV verzamelde kerstboom<br />

aan vennootschappen in 2005 een<br />

omzet boekte van 1,83 miljard<br />

euro. <strong>De</strong> winst bedroeg 40 miljoen<br />

euro. In 2006 was de winst met 28<br />

miljoen euro een stuk lager. <strong>De</strong><br />

omzet steeg licht tot 1,85 miljard<br />

euro. ‘Dan zeggen mensen dat we<br />

marktaandeel inleveren’, moppert<br />

Van den Broek. ‘Dank je de koekkoek!<br />

We hebben enorm verbouwd<br />

in al onze zaken. Die zijn<br />

dan weken achtereen dicht.<br />

Dat kost omzet. Nu de vernieuwingsoperatie<br />

bijna<br />

af is, gaan we op de oude<br />

voet door. Onlangs vier<br />

nieuwe supermarkten<br />

open en deze maand<br />

nog één. Dat is nummer<br />

96 alweer.’ 1<br />

ken dan Hollands. Daar wordt heel<br />

nauwlettend op toegezien. Als een<br />

groepje allochtone jongelui in de<br />

hoek gaat zitten en hun eigen taal<br />

spreekt, dan worden ze daarop aangesproken.<br />

Dat werkt. Dat doe je dus<br />

gewoon. Zo ga je met elkaar om.’ 1

---

14 Weten<br />

Boeren hoeven straks geen oerwoud meer te vernietigen om goede landbouwgrond te hebben. ANP<br />

Landbouw Boskap in tropen mogelijk verleden tijd<br />

Een nieuw gen belooft<br />

antwoord op verzuring<br />

Dankzij genetische manipulatie<br />

komt wellicht een einde aan onoordeelkundig<br />

gebruik van kunstmest.<br />

Marcel Hulspas<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Pakweg de helft van de landbouwgrond<br />

in de tropen levert jaarlijks<br />

steeds minder op, ten gevolge van de<br />

verzuring van de grond. Dit proces,<br />

vaak veroorzaakt door onoordeelkundig<br />

gebruik van kunstmest, maakt<br />

dat er aluminium vrijkomt uit kleideeltjes,<br />

wat de wortelgroei verstoort.<br />

Boeren worden zo gedwongen om<br />

nieuwe grond op te zoeken, en kappen<br />

dan een stuk oerwoud om.<br />

Biologen proberen al jaren een<br />

oplossing te vinden voor dit probleem.<br />

Zo maakte Leon Kochian van<br />

de Cornell Universiteit vorig jaar augustus<br />

bekend dat hij het gen had gevonden<br />

dat bepaalde sorghumvarianten<br />

(sorghum is het vijfde landbouwgewas<br />

van de wereld) resistent<br />

maakt tegen aluminium. Het gen codeert<br />

voor een eiwit dat ervoor zorgt<br />

dat citroenzuur vanuit de wortelpunten<br />

in de bodem terechtkomt, waar<br />

het aluminium onschadelijk maakt.<br />

Duistere<br />

rector<br />

...<br />

MARCEL<br />

HULSPAS<br />

W<br />

at moeten ze geschrokken<br />

zijn bij de Vrije Uni-<br />

versiteit. Hun eigen rec-<br />

tor magnifi cus beschuldigd van<br />

kwakzalverij! Luttele uren nadat de<br />

Vereniging tegen de Kwakzalverij<br />

bekend had gemaakt dat Lex Bouter<br />

Kochian werkt nu aan het overbrengen<br />

van dit gen in commercieel interessante<br />

sorghumvarianten.<br />

Afgelopen week was er opnieuw<br />

hoopgevend nieuws op dit terrein.<br />

Paul Larsen van de Universiteit van<br />

Californië heeft een tweede, minstens<br />

zo belangrijke doorbraak bereikt.<br />

Larsen vond een gen in het plantje<br />

arabidopsis (de ‘fruitvlieg’ voor<br />

plantkundigen) dat de aluminiumresistentie<br />

reguleert. Hij gooide het<br />

DNA van dit gen grondig door elkaar;<br />

dat leverde zo’n 200.000 nieuwe arabidopsisvarianten<br />

op, waarvan enkele<br />

uitstekend bestand bleken tegen<br />

zure, aluminiumrijke bodems.<br />

Celdeling stilgelegd<br />

Nadere studie leerde dat dit ene gen<br />

actief wordt zodra er aluminium in<br />

de cel opduikt, en dat het dan de celdeling<br />

stillegt. Andere, nog niet ‘geïnfecteerde’<br />

cellen nemen de groei dan<br />

over. Larsen noemt de doorbraak<br />

‘shockerend’. Onderzoekers hebben<br />

de afgelopen jaren complexe scenario’s<br />

bedacht over hoe het aluminium<br />

de groei van de wortels blokkeert, en<br />

wat ze daartegen zouden kunnen<br />

doen. Nu blijkt dat een enkel gen het<br />

hele probleem aan de kant schuift.<br />

in aanmerking kwam voor de Kackadorisprijs<br />

(voor ‘personen die de<br />

kwakzalverij bevorderd hebben’),<br />

stuurde de VU een persbericht rond<br />

waarin Bouter geprezen werd als een<br />

‘onomstreden topwetenschapper’. <strong>De</strong><br />

VU liet weten ‘bijzonder trots’ te zijn<br />

op haar opperste bestuurder. Wie had<br />

anders verwacht. Maar de bestrijders<br />

der kwakzalverij houden vol. Bouter<br />

heeft ‘een duistere kant’, vertelde secretaris<br />

Frits van Dam in de NRC.<br />

Bouter was de auteur van een<br />

overzichtsartikel over het eff ect van<br />

acupunctuur tijdens ivf-behandelingen.<br />

Alle onderzoek op één hoop vegend,<br />

hield hij een bescheiden positief<br />

eff ect over. En dat mag niet. Bou-<br />

Aanbieding<br />

Het Amerikaanse bedrijfje Complete Genomics<br />

biedt aan om uw persoonlijke genoom volledig<br />

in kaart te brengen voor slechts 5.000 dollar.<br />

Voordat deze ontdekking op grote<br />

schaal kan worden toegepast, moeten<br />

enige hindernissen worden genomen.<br />

Het nu gevonden en omgebouwde<br />

gen heeft wellicht andere functies<br />

die nu in de war zijn geschopt. In ieder<br />

geval staat vast dat de ingreep de bladeren<br />

van de plant gevoeliger maakt<br />

voor de felle zon; dus werkt Larsen nu<br />

aan een variant waarbij het gen alleen<br />

in de wortels actief kan worden. Daarnaast<br />

weet iedere onderzoeker dat het<br />

de afgelopen jaren uiterst lastig is geworden<br />

toestemming te krijgen om<br />

een genetisch gemanipuleerd gewas<br />

op de markt te brengen.<br />

Leon Kochian wijst erop dat genetische<br />

manipulatie wellicht niet nodig<br />

is. Nu we weten om welk gen het<br />

gaat, kunnen onderzoekers te midden<br />

van bestaande planten veelbelovende<br />

varianten van dit gen opsporen<br />

en vermenigvuldigen – smart breeding<br />

heet dat. En er komt geen biotechnologie<br />

aan te pas. Larsen wil zijn nieuwe,<br />

aluminiumresistente varianten<br />

ter beschikking stellen aan boeren,<br />

liefst zonder tussenkomst van de biotechgiganten.<br />

‘Ik denk niet dat ik er<br />

aan zal verdienen, maar ik hoop dat<br />

er in de toekomst geen bos meer hoeft<br />

te worden gekapt.’ 1<br />

ter, aldus Van Dam, ‘stimuleert onderzoek<br />

dat volgens de biologische inzichten<br />

onzinnig is.’<br />

Acupunctuur, met zijn prikpunten<br />

en meridiaanlijnen, valt met geen<br />

mogelijkheid te combineren met moderne<br />

medische inzichten. Maar het<br />

gekke is dat dat geprik wel degelijk<br />

eff ect heeft. Een roker genezen, dat<br />

lijkt wat te hoog gegrepen, maar bij<br />

chronische pijn zoals rug- en nekpijn,<br />

migraine en reuma, maar ook bij misselijkheid,<br />

is acupunctuur even eff ectief<br />

als de conventionele medische<br />

behandeling. Dat zijn stuk voor stuk<br />

kwalen waarbij zaken zoals hoop en<br />

angst een grote rol spelen. En hetzelfde<br />

geldt voor het welslagen van een<br />

Zware jongen<br />

<strong>De</strong> Europese satelliet Corot heeft bij een nabije ster<br />

een mysterieuze begeleider gevonden die zo groot is<br />

als de planeet Jupiter, maar twintig keer zo zwaar.<br />

ivf-behandeling. Acupunctuur, met<br />

zijn oosterse reputatie, zijn complexe<br />

theorie en zijn prikken, is waarschijnlijk<br />

de meest eff ectieve placebotherapie<br />

die je op dit moment kunt bedenken.<br />

Maar daarnaast is acupunctuuronderzoek<br />

een fraaie illustratie van<br />

de grenzen van wetenschappelijk experimenteren.<br />

<strong>De</strong> hamvraag is: moet<br />

je om enig eff ect te bereiken, echt in<br />

de traditionele acupunctuurpunten<br />

prikken of is elke plek geschikt? Daar<br />

komen de deskundigen niet uit. Onderzoek<br />

met nepnaalden laat zien dat<br />

nepacupunctuur vaak net zo eff ectief<br />

is als de echte, maar er bestaat ook<br />

veel wetenschappelijke literatuur<br />

waaruit zou blijken dat nep niet<br />

<br />

<br />

Ruimteonderzoek Marslanders<br />

Mars Science Lab<br />

bezorgt NASA hoofdpijn<br />

Terwijl de Mars Rover nu al enige<br />

maanden probleemloos zijn werk<br />

verricht op de planeet Mars, is zijn<br />

nog niet gelanceerde opvolger nu al<br />

ernstig in de problemen geraakt.<br />

Redactie wetenschap<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

<strong>De</strong> ontwikkeling van het Mars Science<br />

Laboratory, dat in de herfst van<br />

volgend jaar gelanceerd moet worden<br />

en een jaar later bij de planeet moet<br />

aankomen, geeft de Amerikaanse<br />

ruimtevaartorganisatie NASA grote<br />

zorgen. Het project heeft tot nu toe<br />

twee miljard dollar gekost en is daarmee<br />

al 40 procent boven zijn budget<br />

uitgestegen. Tegelijkertijd vrezen de<br />

bouwers dat het niet zal lukken om<br />

het zware ruimtevaartuig op tijd van<br />

de grond te krijgen. Jim Green, directeur<br />

van NASA’s Planetary Science<br />

Division, noemt de problemen<br />

‘enorm’.<br />

Het Marslab moet een klassiek<br />

technologisch hoogstandje worden.<br />

<strong>De</strong> lander zit propvol wetenschappelijke<br />

apparatuur die het mogelijk<br />

moet maken een definitief antwoord<br />

te geven op de vraag of er ooit leven<br />

op Mars is geweest. Dankzij die apparatuur<br />

is het vaartuig wel vier keer<br />

zo zwaar als de Mars Rover, en vele<br />

malen complexer. Een reeks van tegenslagen<br />

bij NASA en haar onderaannemers<br />

hebben tot grote vertragingen<br />

geleid.<br />

Bij de Planetary Science Division<br />

wordt alles op alles gezet om het MSL<br />

op tijd af te krijgen, want als 2009<br />

niet wordt gehaald, moeten ze twee<br />

jaar wachten op de volgende gelegenheid<br />

voor een lancering – en daarmee<br />

wordt het hele project weer 400 miljoen<br />

dollar duurder. <strong>De</strong> kans is groot<br />

dat toch tot uitstel moet worden besloten,<br />

omdat er genoeg tijd moet<br />

overblijven voor de nodige tests. Een<br />

zachte landing op Mars is een zeer<br />

heikele operatie – al heel wat ruimtevaartuigen<br />

zijn op de planeet te pletter<br />

geslagen. En niemand wil dat de<br />

geïnvesteerde miljarden uiteindelijk<br />

alleen maar een extra krater op Mars<br />

opleveren.<br />

Nieuwe Marslander<br />

dreigt peperdure<br />

mislukking<br />

te worden.<br />

Wetenschappers vrezen ondertussen<br />

dat de stijgende kosten uiteindelijk<br />

zullen leiden tot bezuinigingen op,<br />

of het schrappen van, andere vluchten<br />

naar de planeet, die gepland staan<br />

voor 2013 en 2016. <strong>De</strong> vlucht van<br />

2013 moet de Marsatmosfeer onderzoeken;<br />

de vlucht drie jaar later zou<br />

de eerste Marsmonsters naar de aarde<br />

moeten brengen. 1<br />

Treinreiswinkel en DB Bahn: drie keer een goed idee!<br />

<strong>De</strong> Treinreiswinkel is specialist voor treintickets en treinarrangementen.<br />

Het maakt niet uit naar welk station u wilt, de Treinreiswinkel helpt u bij<br />

de planning van uw reis. Als u bij de Treinreiswinkel uw DB-ticket naar<br />

Duitsland koopt, krijgt u: goed advies snelle service, zonder lange<br />

wachtrijen 10 euro terug. Snel verdiend! Drie redenen dus om snel de<br />

Treinreiswinkel in Amsterdam te bezoeken.<br />

<strong>De</strong>ze actie is geldig van 1 september 2008 t/m 31 oktober 2008 en geldt uitsluitend voor<br />

boekingen van DB-tickets bij Treinreiswinkel Amsterdam, Singel 393. Per boeking<br />

(minimaal 50 euro) ontvangt u een reductie van 10 euro, mits u de deze advertentie inlevert.<br />

<br />

<strong>De</strong> Mars Rover.<br />

werkt, en echt wél. Vraag onderzoekers<br />

naar een eindoordeel over acupunctuur,<br />

en dan blijkt (zoals zo<br />

vaak) dat ze het antwoord schuldig<br />

moeten blijven. Maar het eindoordeel<br />

is aan het experiment, ook als<br />

dat geen uitsluitsel wil geven. Bij de<br />

Vereniging tegen de Kwakzalverij<br />

denken ze daar anders over: wat<br />

theoretisch niet kan, moet je niet<br />

onderzoeken. Als dat regel zou zijn,<br />

was menige Nobelprijswinnaar<br />

nooit aan de bak gekomen, en kan<br />

menig laboratorium zijn deuren<br />

sluiten. Gelukkig beschikken onderzoekers<br />

over een duistere kant. 1<br />

marcel.hulspas@depers.nl<br />

En er was licht!<br />

Britse en Japanse biologen hebben met behulp van<br />

een onderwaterrobot fi lmopnamen gemaakt van<br />

vissen, levend op een diepte van zeven kilometer.

---

Uit & thuis 15<br />

Uit<br />

Slapstick <strong>De</strong>siLucy op toneel<br />

We houden<br />

allemaal<br />

van Lucy<br />

Bij Lucille Ball en <strong>De</strong>si Arnaz liepen<br />

realiteit en fi ctie door elkaar heen.<br />

Femke van Wiggen<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

In een repetitielokaal in Amsterdam-<br />

Oost staan een simpel achterwandje,<br />

twee stoelen, een eettafel en een<br />

palmboom bij wijze van decor. <strong>De</strong><br />

hond van actrice Trudi Klever keft zo<br />

nu en dan door de bedrijven heen.<br />

Klever zet koffie en gaat samen met<br />

regisseur en schrijver Jeroen van den<br />

Berg zitten aan een gammele tafel<br />

voorin het lokaal, waarop een aantal<br />

boeken over Lucille Ball liggen. Het<br />

lijkt hier in niets op de geoliede ma-<br />

‘Wie ze vroeger zelf<br />

waren, waren later<br />

alleen nog maar<br />

hun personages.’<br />

chine die een gemiddelde draaidag<br />

van I Love Lucy ooit moet hebben vertoond<br />

- en toch moet het verhaal achter<br />

die serie hier tot leven komen.<br />

I Love Lucy was vanaf 1951 de best<br />

bekeken comedyshow in Amerika en<br />

vestigde Balls naam, tot dan toe B-ac-<br />

trice, voorgoed. Maar de serie was ook<br />

een bron van drama: terwijl Ball en<br />

haar man <strong>De</strong>si Arnaz op tv nog een<br />

verliefd koppel speelden, tekenden<br />

ze achter de schermen de scheidingspapieren.<br />

Om precies te zijn, op 4<br />

mei 1960, enkele weken na het opnemen<br />

van de laatste aflevering van The<br />

Lucy-<strong>De</strong>si Comedy Hour waren Ball en<br />

Arnaz voltooid verleden tijd. ‘Tragiek<br />

en komedie ontmoetten elkaar daar,<br />

ideaal’, concludeert Van den Berg.<br />

Zijn <strong>De</strong>siLucy (het produktiebedrijf<br />

van het echtpaar heette <strong>De</strong>silu)<br />

ontstond eigenlijk uit een samenloop<br />

van omstandigheden. Klever, die Ball<br />

speelt: ‘Ik werkte al eerder met Hans<br />

Thissen (<strong>De</strong>si) aan een slapstickvoorstelling,<br />

ook van Stichting Loot. Het<br />

leek ons leuk om die slapstick uit te<br />

diepen, maar we kwamen maar niet<br />

op een geschikt onderwerp.’<br />

‘Tot ik aan de telefoon zat met<br />

Hans, met mijn blote voeten onder<br />

mijn bureau. Hans zei: ‘Ik heb denk<br />

ik iets bedacht wat leuk is…’ maar ik<br />

onderbrak hem want er kleefde een<br />

kaart aan mijn voet. Met Lucille Ball<br />

erop. Op dat moment zei Hans: ‘Ik<br />

dacht aan Lucille Ball, maar ja, dat<br />

moet jij ook maar leuk vinden…’ Bizar<br />

hè? Ik had die kaart gekregen van<br />

ikworddanser.nl<br />

Jeugd ’<strong>De</strong> Diepvriesdames’<br />

CABARETIERS VERNIEUWEN<br />

ANNIE M.G. SCHMIDT<br />

Alexander Nijeboer ...<br />

Kinderen zijn een groeimarkt in het<br />

cabaret. Cabaretduo Zusje Voogd,<br />

aangevuld met acteur Ramses Graus,<br />

staat dit seizoen in de theaters met<br />

het kinderprogramma VET!, aanstormend<br />

talent Ellen Dikker en comedian<br />

Murth Mossel hebben eigen jeugdvoorstellingen,<br />

en deze week ging in<br />

Amstelveen <strong>De</strong> Diepvriesdames in première.<br />

<strong>De</strong> Diepvriesdames is het sprookje<br />

van Annie M.G. Schmidt waarin een<br />

brave kapper wordt ontvoerd naar<br />

diepvriesland door de enge tante Frigitte<br />

en uiteindelijk verliefd wordt op<br />

een diepvriesdame.<br />

Voor <strong>De</strong> Diepvriesdames tekenen Hanneke<br />

Drenth, Anne van Rijn (van Dames<br />

voor na Vieren) en Korneel Evers (Brokstukken),<br />

drie cabaretiers die tot de ta-<br />

Back op Broadway<br />

Matthew Broderick is volgend jaar te zien op Broadway,<br />

waar hij eerder succes had als Leo Bloom in The<br />

Producers. Broderick speelt in The Philanthropist.<br />

Affichefoto van ‘<strong>De</strong>siLucy’, met Trudi Klever en Hans Thissen. JOCELYNE MOREAU<br />

‘Lucy was bang dat<br />

ze het leven buiten<br />

de studio niet aan<br />

zou kunnen.’<br />

een regisseuse die inmiddels was<br />

overleden. Het voelde echt als een<br />

stem uit de hemel.’<br />

Waar Klever opgroeide met Ball –<br />

ze zat vele avonden samen met haar<br />

drie oudere zussen aan de buis gekluisterd<br />

– kende Van den Berg, door<br />

Klever benaderd om het stuk te gaan<br />

schrijven, haar eigenlijk niet. ‘Voor<br />

mij werd het pas interessant toen ik<br />

merkte dat als Lucille en <strong>De</strong>si I Love<br />

Lucy opnemen realiteit en fi ctie door<br />

elkaar gaan lopen. Wie ze vroeger zelf<br />

waren, waren later alleen nog maar<br />

hun personages.’<br />

En dat terwijl juist die alter ego’s<br />

redelijk ver van hen afl iggen. Was in<br />

het echt <strong>De</strong>si de zakenman en Ball<br />

het artistieke brein, op tv was Lucy<br />

het onderdanige huisvrouwtje dat<br />

<strong>De</strong>si in het echt stiekem graag thuis<br />

had zitten. Klever: ‘Wekelijks een<br />

show, hoelang houd je dat vol? Lo-<br />

Scène uit <strong>De</strong> Diepvriesdames.<br />

lentvolsten van hun generatie behoren.<br />

<strong>De</strong> acteurs, die bij hun respectievelijke<br />

cabaretformaties ook al veel met hun<br />

fysiek en mimiek werken, blijken uitstekend<br />

toegerust om kinderen voor<br />

zich te winnen of de stuipen op het lijf<br />

te jagen.<br />

<strong>De</strong> regie is in handen van acteur Frank<br />

Oh ja joh?<br />

Hollywoodactrice Kirsten Dunst (Spiderman,<br />

Marie-Antoinette) schrijft een musical.<br />

Ze wil daarom even wat minder acteren.<br />

gisch dat de schrijvers uit het privéleven<br />

van <strong>De</strong>si en Lucille putten. Was<br />

Lucille zwanger, dan werd dat in de<br />

serie geschreven.’<br />

Van den Berg: ‘Dat ging ver hoor.<br />

Hun tweede kind werd in het echt en<br />

in de serie op dezelfde avond geboren.<br />

Lucille kreeg een keizersnede,<br />

dus dat kon ze plannen.’ Juist die verstrengeling<br />

maakt het toneelstuk zo<br />

spannend, zegt Van den Berg: ‘<strong>De</strong>si<br />

wilde er mee stoppen, ze hadden geld<br />

genoeg immers. Maar zij zei: ‘Ik ben<br />

bang dat ik het leven buiten de studio<br />

niet aan zou kunnen.’ Een prachtig<br />

dramatisch gegeven.’<br />

Klever: ‘En actueel ook. Zet vanavond<br />

je televisie aan en je zit er ook<br />

middenin.’<br />

Van den Berg: ‘Die reallife-soaps<br />

werken omdat we ‘echte’ mensen willen<br />

zien. Mensen dachten dat Lucille<br />

en <strong>De</strong>si zo waren als hun alter ego’s.<br />

Misschien dachten ze dat zelf ook.<br />

Wij gaan ze in ieder geval niet ‘echt’<br />

imiteren, dat zou tegenvallen. Maar<br />

inspirerend zijn ze wel.’ 1<br />

<strong>De</strong>siLucy gaat morgen in Haarlem in<br />

première en daarna op tournee.<br />

www.desilucy-theatertour.hyves.nl<br />

Lammers (die in 2006 een Gouden Kalf<br />

won voor zijn rol in Nachtrit), die van<br />

zijn regiedebuut een prachtige voorstelling<br />

weet te maken. Het verhaal<br />

van Schmidt is herschreven door kinderboekenschrijver<br />

Sjoerd Kuyper en<br />

Jacqueline Govaert van Krezip schreef<br />

de liedjes. Als zoveel talent zich met<br />

een voorstelling bemoeit, dan is dat<br />

aan de productie af te zien. <strong>De</strong> Diepvriesdames<br />

eindigt weliswaar niet<br />

meer zo rauw als het verhaal van<br />

Schmidt, maar ademt in taal en grappen<br />

nog steeds haar geest. Het is een<br />

spektakelstuk voor jong en oud geworden,<br />

met meeslepende kinderpop, een<br />

schitterende vormgeving en geestige,<br />

soms wat al te grofgebekte, dialogen.<br />

Film<br />

Op de vlucht voor<br />

dolle elektronica<br />

In Eagle Eye worden twee twintigers<br />

door een geheimzinnige kracht uit<br />

hun rustige leventjes weggerukt.<br />

Arjan Terpstra<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

In Eagle Eye is het rennen geblazen.<br />

Twee anonieme twintigers krijgen<br />

een telefoontje van een onbekende<br />

vrouw, en worden tegen hun zin gedwongen<br />

allerlei agressieve handelingen<br />

te plegen. Onderwijl springen<br />

de stoplichten voor hen op groen en<br />

grijpen automatische hijskranen de<br />

achtervolgende politieauto’s.<br />

<strong>De</strong> film draait om twee vragen.<br />

Met welk doel zijn de twintigers (Shia<br />

LaBeouf en Michelle Monaghan) uit<br />

hun leventjes weggerukt? Wie of wat<br />

is de geheimzinnige sturende kracht<br />

achter dit spektakel? Om met het<br />

laatste te beginnen (lees niet verder<br />

als je de film onbevangen wilt zien):<br />

alle ellende komt voort uit een doorgedraaide<br />

overheidscomputer.<br />

<strong>De</strong>ze computer heeft het idee opgevat<br />

dat de leiding van de VS corrupt<br />

is, en heeft berekend dat het land beter<br />

af is zonder. Door mensen te manipuleren<br />

via de elektronica om hen<br />

heen probeert zij (de boosdoener is<br />

een vrouw) de macht te grijpen.<br />

In het kort: Stanley Kubricks reflectieve<br />

supercomputer HAL (uit A<br />

Space Odyssey) meets de robots uit I<br />

Robot, die mensen gevangen nemen<br />

om ze tegen zichzelf in bescherming<br />

te nemen. Twee principes die in deze<br />

films beter zijn gebruikt dan in Eagle<br />

Eye, omdat daarin de grondgedachten<br />

van robotics beter zijn uitgedacht.<br />

Eagle Eye laat gaten vallen in de logica,<br />

bijvoorbeeld als de computer<br />

hoogspanningskabels laat knappen.<br />

Computers kunnen veel, maar ook<br />

veel dingen niet. Gelukkig is Shia La-<br />

Beouf er nog, die deze doorsnee popcornfilm<br />

met overtuigend acteerwerk<br />

overeind houdt. 1<br />

Shia LaBeouf, Michelle Monaghan.<br />

Theater<br />

OVER EN UIT<br />

VOOR KEPLER<br />

Theatergezelschap <strong>De</strong> Wetten Van<br />

Kepler houdt er per 31 december mee<br />

op. Het Nederlands Fonds voor de<br />

Podiumkunsten besloot in augustus<br />

de groep geen subsidie meer te verstrekken.<br />

Alle reeds geplande voorstellingen<br />

na 1 januari 2009 komen te<br />

vervallen. Het gezelschap ontving<br />

bijna drie ton subsidie per jaar van<br />

het fonds. Voor de komende periode<br />

had <strong>De</strong> Wetten Van Kepler bijna vijf<br />

ton gevraagd.<br />

Meer Evita<br />

<strong>De</strong> musical Evita, met Brigitte Heitzer (Evita)<br />

en Stanley Burleson (Che), is zo’n succes<br />

dat in 2009 extra voorstellingen zijn gepland.

---

16<br />

ZWEEDS RAADSEL:<br />

misdienaar<br />

sluw<br />

Lezerscolumn<br />

Doe het zelf<br />

uitbouw<br />

vrl. dier<br />

vaartuig<br />

Welke figuur (1-5) past niet in deze reeks?<br />

hoogtepunt<br />

indien<br />

6 4<br />

eveneens<br />

uurwerk<br />

vrucht<br />

modieus<br />

bevel<br />

lengtemaat<br />

te koop<br />

aangeboden<br />

CRYPTOGRAM: OPLOSSINGEN:<br />

5 8 2 4<br />

3 2 7 1 6<br />

1 4 3<br />

1 9 7 3<br />

8 4 1 5<br />

1 2 3<br />

4 5<br />

9<br />

8 9 1<br />

8<br />

6 7<br />

<br />

<br />

<strong>De</strong> oplossingen van de puzzels<br />

staan op de RTV-pagina’s elders in<br />

deze krant.<br />

7<br />

gewicht<br />

vreemde<br />

munt<br />

kledingstukgebedshuisbe-<br />

houding<br />

1<br />

deel van<br />

het<br />

lichaam<br />

10<br />

11<br />

Een uitgave van Mountain Media BV<br />

Anthony Fokkerweg 61<br />

1059 CP Amsterdam<br />

tel: 020 - 3460560<br />

fax: 020 - 3460596<br />

dorvenbloeiwijze<br />

adellijk<br />

persoon<br />

detente<br />

3<br />

Horizontaal: 1. Wassen is een aansporing om wat te pakken (8); 4. Stel,<br />

het is geen kunst! (8); 6. Jong deel van de maand (4); 8. Geen nieuwe<br />

mensen? (7); 9. Draait om zijn as in het web (4); 10. Wilde schop als<br />

vluchtmogelijkheid (8); 11. Speeldoos (8).<br />

website:<br />

www.depers.nl<br />

distributie:<br />

distributie@depers.nl<br />

brander<br />

1 2 3 4 5 6<br />

5<br />

vogel<br />

7<br />

2<br />

Verticaal: 1. Een rund dat honger heeft? (6); 2. Vocht een jongen om aan<br />

soda te komen? (6); 3. Zolang gaat een boom van een ander hemellichaam<br />

mee (7); 5. Acterende hond? (7); 6. Jongetje met luis (6); 7.<br />

Wandeling door de muziek (6).<br />

sales:<br />

sales@depers.nl<br />

020-3460512<br />

marketing:<br />

marketing@depers.nl<br />

oprichter:<br />

BRAINSNACK: SUDOKU SUDOKU <br />

Cornelis van den Berg<br />

uitgever:<br />

6 4 5 7 6 9 4<br />

Ben Rogmans<br />

hoofdredactie:<br />

2 3 8 3 5 2<br />

Jan-Jaap Heij, Frank Poorthuis<br />

art direction:<br />

8 1 6<br />

Pieter Schol, Antoine Hamers<br />

R.I.P.<br />

...<br />

Carla Mol<br />

T<br />

ijdens het stofzuigen ontdek<br />

ik het. Hij leeft niet meer.<br />

Even twijfel ik nog en prik<br />

voorzichtig in zijn lijfj e; geen reactie.<br />

‘Oh nee’, roep ik uit. ‘Volgens<br />

mij is Kongo dood.’ Mijn man buigt<br />

zich over de hamsterkooi, prikt ook<br />

nog even, maar ook nu volgt geen<br />

reactie. Ik leg mijn hoofd in mijn<br />

handen en verzucht: ‘Hoe moet ik<br />

dit nu weer brengen?’ Hiermee doel<br />

ik op onze jongste zoon van 13, die<br />

zich op dat moment op de kermis bevindt.<br />

Gelijk maar door de zure appel<br />

heen bijten. Onderweg oefen ik de<br />

passende gezichtsuitdrukking die bij<br />

deze jobstijding hoort. Zoonlief rijdt<br />

vrolijk rond in de botsauto’s en ik<br />

moet mijn best doen om hem aan de<br />

kant te krijgen.<br />

‘Er is thuis iets gebeurd dat niet<br />

leuk is’, steek ik van wal. ‘Kongo is<br />

zeker dood’, zegt hij laconiek. Om het<br />

leed voor hem, maar eerlijk gezegd<br />

nog meer voor mezelf, te verzachten<br />

koop ik een grote zak oliebollen.<br />

Thuisgekomen begeeft zoonlief zich<br />

naar de kooi, kijkt even naar zijn<br />

overleden vriend en zet daarna zijn<br />

tanden in een oliebol. ‘Hij was al oud’,<br />

is zijn enige commentaar. Mijn gezin<br />

is het voor de verandering roerend<br />

met elkaar eens. Omdat ik de sterkste<br />

band met onze hamster had, mag<br />

ik hem begraven. Dat wordt nog zoeken<br />

naar een ongebruikt stukje tuin,<br />

hier liggen namelijk al vier dwerghamsters<br />

en een cavia, verspreid over<br />

onze toch al smalle border. Mocht er<br />

111<br />

Vandaag<br />

<strong>De</strong> kans is groot dat de dag op veel<br />

plekken begint met mist of nevel. Die<br />

zal in de loop van de ochtend oplossen.<br />

Wat overblijft is een fraaie najaarsdag<br />

met volop zon. Het is droog<br />

vandaag. Het kwik loopt op tot maximaal<br />

17 graden. <strong>De</strong> wind doet het<br />

rustig aan en is slechts zwak. Al met al<br />

een heerlijk rustige herfstdag dus.<br />

3 1 4<br />

5 2 6 8<br />

9 3<br />

1<br />

7 4 8 6<br />

ooit sprake zijn van een wederopstanding,<br />

dan wordt het in onze tuin<br />

een dolle boel.<br />

Voordat ik die avond in slaap val<br />

bedenk ik hoe het in vredesnaam<br />

mogelijk is dat het diertje zo plotseling<br />

het loodje heeft gelegd. Plotseling<br />

herinner ik me dat ik hem een<br />

paar dagen geleden komijnekaas heb<br />

gegeven. Zou dat?<br />

’s Nachts droom ik van grote stukken<br />

komijnekaas en kijken twee<br />

beschuldigende hamsteroogjes me<br />

aan.<br />

<strong>De</strong> volgende dag heb ik Kongo begraven.<br />

In het kader van Halloween<br />

111<br />

Morgen<br />

Er verandert morgen niet zo heel veel.<br />

En dat is goed nieuws, want we krijgen<br />

opnieuw een fraaie najaarsdag<br />

voorgeschoteld. <strong>De</strong> ochtend kan beginnen<br />

met mist, maar daarna komt<br />

de zon er volop doorheen. Er staat<br />

iets meer wind. Regen valt er niet en<br />

de temperatuur loopt op tot lokaal<br />

18 graden.<br />

7<br />

Zweeds Cryptogram<br />

-k-a-a-a- Horizontaal:<br />

doortrapt 1. Toenemen; 4. echt-<br />

-ook-klok paar; 6. pril; 8. oude-<br />

kriek-sta lui; 9. spin; 10. nood-k-lev-htrap;<br />

11. cassette.<br />

ons-kapel Verticaal:<br />

-aar-dooi 1. Trekos; 2. natron; 3.<br />

baronesse maanden; 5. rolmops;<br />

-pit-mees 6. pietje; 7. loopje.<br />

VERANDA<br />

Brainsnack: Figuur 2. Alle andere vormen<br />

bestaan uit drie delen die dezelfde<br />

oppervlakte hebben.<br />

1 7 3 4 8 2 9 6 5<br />

9 2 8 7 6 5 4 3 1<br />

4 6 5 9 1 3 8 2 7<br />

5 4 9 1 2 7 6 8 3<br />

6 9 2 8 7 1 3 5 4<br />

8 1 4 3 5 9 2 7 6<br />

3 5 7 2 4 6 1 9 8<br />

2 8 6 5 3 4 7 1 9<br />

7 3 1 6 9 8 5 4 2<br />

5 2 7 8 9 3 6 1 4<br />

1 9 6 4 2 7 5 8 3<br />

8 3 4 1 5 6 7 9 2<br />

9 1 2 5 6 4 3 7 8<br />

2 6 3 9 1 8 4 5 7<br />

7 5 9 6 4 2 8 3 1<br />

4 8 1 7 3 5 9 2 6<br />

6 7 5 3 8 1 2 4 9<br />

3 4 8 2 7 9 1 6 5<br />

Dagblad <strong>De</strong> <strong>Pers</strong> is een<br />

gratis kwaliteitskrant die<br />

wordt verspreid via NSstations,<br />

Bruna-winkels, TNT Business<br />

Points en kantoren. Kijk op<br />

www.depers.nl voor een uitgebreid<br />

overzicht van de distributiepunten.<br />

had een winkel plastic grafsteentjes<br />

te koop met hierop de tekst<br />

R.I.P. <strong>De</strong>ze heb ik op zijn graf gezet.<br />

Rest in peace, Kongo. 1<br />

Uw column in <strong>De</strong> <strong>Pers</strong>? Stuur uw<br />

pennenvrucht (maximaal 350 woorden)<br />

naar mijncolumn@depers.nl.<br />

Tijdelijke wijzigingen OV:<br />

111<br />

Venlo (bus)<br />

Wegwerkzaamheden<br />

Veolialijnen 2, 4, 60 en 62. Halten<br />

Burgemeester Gommansstraat, Pepijnstraat,<br />

Van Bornestraat, Tuindorp<br />

Blerick en Rabobank Blerick<br />

vervallen.<br />

111<br />

<strong>De</strong>venter (bus)<br />

Connexxionlijnen 1, 5 en 590. Op 9<br />

oktober tot 19.00 uur halte Ziekenhuis<br />

vervallen.<br />

111<br />

<strong>De</strong>n Bosch (bus)<br />

Reconstructie Visstraat<br />

Arrivalijnen 61, 62, 63, 64, 66, 68 en<br />

69. Halte Orthenstraat vervalt.<br />

Meer op www.depers.nl/9292ov<br />

Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m)<br />

of kijk op <strong>mobi</strong>el.9292ov.nl

---

Samen. <strong>De</strong> juiste energie<br />

voor een duurzame groei.<br />

TOGETHER. FREE YOUR ENERGIES<br />

Capgemini steunt het initiatief van de Nationale Filevrije dag. Dat je samen meer<br />

bereikt is niet voor niets ons credo. Dat bewijzen we niet alleen in de manier waarop<br />

we werken met onze klanten maar ook als het gaat om echt duurzaam werken. Daarom<br />

hebben we al onze medewerkers gevraagd om deze week één dag met het openbaar<br />

vervoer te reizen naar klant of kantoor, en daar een foto van te maken. Voor elke foto<br />

die we hebben ontvangen, wordt een boom geplant. En dit is maar een voorbeeld van<br />

ons <strong>mobi</strong>liteitsprogramma, met als doel structureel de kwaliteit van werk en leven te<br />

verhogen en de CO2-uitstoot te verlagen. Zo besparen we samen een hoop energie.<br />

www.nl.capgemini.com

---

18 Op de buis<br />

20.30 21.30 21.55 22.25 23.00<br />

Film: Pitch Black<br />

RTL7, 20.30<br />

Prima sciencefi ctionfi lm met Vin Diesel<br />

die op een planeet strandt met aliens.<br />

Nederland 1 Nederland 2 Nederland 3 RTL 4 RTL 5<br />

17:00 NOS Filevrije dag<br />

17:51 VVD<br />

17:59 EénVandaag<br />

18:00 NOS Journaal<br />

18:20 EénVandaag<br />

18:45 NOS Sportjournaal<br />

19:00 Lingo<br />

19:25 Het kinderziekenhuis<br />

20:00 NOS Journaal<br />

20:30 Ik vertrek<br />

21:30 Spoorloos verdwenen<br />

22:25 Yvon in de buurt<br />

23:00 Pauw & Witteman<br />

23:55 NOS Journaal<br />

RTL 7<br />

18:00 The A-Team<br />

18:55 Knight rider<br />

19:55 Married with children<br />

20:30 Pitch Black<br />

22:35 Soul survivors<br />

RTL 8<br />

17:10 Oprah Winfrey show<br />

18:05 <strong>De</strong> grootste verliezer<br />

19:05 Het zonnetje in huis<br />

19:35 Dr. Phil<br />

20:30 <strong>De</strong> naakte waarheid<br />

21:30 Irish matchmaker<br />

22:00 Fashion trix<br />

17:00 NOS Journaal<br />

17:10 Nederland helpt<br />

17:35 Tijd voor MAX<br />

18:25 That’s the question<br />

18:55 Man bijt hond<br />

19:25 Restauratie<br />

20:00 Man’s work<br />

20:20 Netwerk<br />

20:50 Twee voor twaalf<br />

21:30 Andere tijden<br />

22:00 NOS Journaal<br />

22:15 Nova/<strong>De</strong>n Haag vandaag<br />

22:55 Holland Doc: Nestblijvers<br />

23:50 Ashes to ashes<br />

SBS 6 NET 5 Veronica Eén<br />

Canvas Het gesprek BBC 1 BBC 2 Comedy Central<br />

17:05 Disney’s Kim Possible<br />

17:30 Missy Mila<br />

17:40 Disney’s Phineas and Ferb<br />

17:55 Spetter<br />

18:10 Karrewiet<br />

18:20 Spring<br />

18:35 <strong>De</strong> pretroulette<br />

18:55 En daarmee basta!<br />

19:10 Mijn sport is top<br />

19:20 Karrewiet<br />

19:30 Life with <strong>De</strong>rek<br />

19:59 CANVAS<br />

20:00 Terzake<br />

20:40 Comedy Inc<br />

21:10 Tropic of Capricorn<br />

22:05 Adventures in architecture<br />

22:55 Phara<br />

23:35 Live from Abbey Road<br />

17:40 Little house on the prairie<br />

18:35 The bold and the beautiful<br />

19:00 Hart van Nederland - Vroege editie<br />

19:20 Shownieuws - Vroege editie<br />

20:00 Trauma NL<br />

20:30 House<br />

21:30 Medical examiners<br />

22:30 Hart van Nederland - Late editie<br />

22:45 Piets weerbericht<br />

22:50 Shownieuws - Late editie<br />

23:20 Trauma Team: E.R. Live<br />

Discovery Channel Oplossingen puzzels Spraakmakend nieuws Volg het op depers.nl<br />

17:05 Wheeler dealers: VW type 25<br />

17:35 Wheeler dealers: VW type 25<br />

18:05 Miami Ink: The ink that binds<br />

19:00 Mythbusters: Ancient death ray /<br />

Skunk cleaning / What is<br />

bulletproof?<br />

20:00 Dirty jobs: Leather tanner<br />

21:00 NASA’s greatest missions: The<br />

explorers<br />

22:00 Most evil: Up close<br />

23:00 Future weapons: Maximum<br />

impact<br />

Irish matchmaker<br />

RTL8, 21.30<br />

Drie vrouwen zoeken de ware liefde, een<br />

Ierse liefdesmakelaar helpt ze daarbij.<br />

17.00 The Late Show<br />

18.00 Final Cut<br />

19.00 Fab & The City<br />

19.30 Het <strong>De</strong>bat<br />

20.30 Dagbeeld<br />

21.15 Binnenskamers<br />

21.45 BBC World Nieuws<br />

22.00 FCHG2<br />

23.00 The Late Show<br />

23.45 BBC World Nieuws<br />

Brainsnack: Figuur 2. Alle andere vormen<br />

bestaan uit drie delen die dezelfde<br />

oppervlakte hebben.<br />

Cryptogram<br />

Horizontaal:<br />

1. Toenemen; 4. echtpaar;<br />

6. pril; 8. oudelui;<br />

9. spin; 10. noodtrap;<br />

11. cassette.<br />

Verticaal:<br />

1. Trekos; 2. natron; 3.<br />

maanden; 5. rolmops;<br />

6. pietje; 7. loopje.<br />

6 9 2 8 7 1 3 5 4<br />

8 1 4 3 5 9 2 7 6<br />

3 5 7 2 4 6 1 9 8<br />

2 8 6 5 3 4 7 1 9<br />

7 3 1 6 9 8 5 4 2<br />

5 4 9 1 2 7 6 8 3<br />

9 2 8 7 6 5 4 3 1<br />

4 6 5 9 1 3 8 2 7<br />

1 7 3 4 8 2 9 6 5<br />

VERANDA<br />

Zweeds<br />

-k-a-a-adoortrapt<br />

-ook-klok<br />

kriek-sta<br />

-k-lev-hons-kapel<br />

-aar-dooi<br />

baronesse<br />

-pit-mees<br />

2 6 3 9 1 8 4 5 7<br />

7 5 9 6 4 2 8 3 1<br />

4 8 1 7 3 5 9 2 6<br />

6 7 5 3 8 1 2 4 9<br />

3 4 8 2 7 9 1 6 5<br />

9 1 2 5 6 4 3 7 8<br />

1 9 6 4 2 7 5 8 3<br />

8 3 4 1 5 6 7 9 2<br />

5 2 7 8 9 3 6 1 4<br />

Keuringsdienst van Waarde<br />

Ned3, 21.55<br />

Vandaag staat de welbekende hamburger<br />

op het kritische menu van dit programma.<br />

17:00 6tien<br />

17:20 Zóóó gênant!!<br />

17:45 Baasjes<br />

18:00 SpangaS<br />

18:23 Het Klokhuis<br />

18:45 NOS Jeugdjournaal<br />

18:59 Nederland 3<br />

19:00 ONM<br />

19:22 NOS Journaal<br />

19:30 <strong>De</strong> Wereld Draait Door<br />

20:20 NOS Journaal<br />

20:30 50 Jaar Nederpopquiz<br />

21:55 Keuringsdienst van Waarde<br />

22:30 NOS Sportjournaal<br />

23:00 NOS Journaal<br />

23:15 Koefnoen<br />

23:50 <strong>De</strong> Wereld Draait Door<br />

17:05 Ready steady cook<br />

18:00 The Guardian<br />

18:55 <strong>De</strong>sperate housewives<br />

19:50 Smaken verschillen<br />

20:30 Last holiday<br />

22:40 Law & Order: Special Victims Unit<br />

23:30 Law & Order: Special Victims Unit<br />

17:03 The owl<br />

17:05 Raven<br />

17:35 Beat the boss<br />

18:00 Newsround<br />

18:15 The weakest link<br />

19:00 Nieuws en weerbericht<br />

19:30 Regionaal nieuws en weerbericht<br />

20:00 The One show<br />

20:30 EastEnders<br />

20:57 Nieuws en weerbericht<br />

21:00 Big cat live<br />

22:00 Silent witness<br />

23:00 Nieuws en weerbericht<br />

23:25 Regionaal nieuws en weerbericht<br />

23:35 Question time<br />

Epaper<br />

Lees de krant online via de<br />

vernieuwde epaper.<br />

www.depers.nl/epaper<br />

Yvon in de buurt<br />

Ned1, 22.25<br />

Yvon Jaspers kijkt in een willekeurige straat<br />

hoe de vlag erbij hangt.<br />

17:05 As the world turns<br />

18:00 RTL Nieuws<br />

18:15 Editie NL<br />

18:35 RTL Boulevard<br />

19:30 RTL Nieuws<br />

19:55 RTL Weer<br />

20:00 Goede tijden, slechte tijden<br />

20:30 Help, mijn man heeft een hobby!<br />

21:30 Het zesde zintuig - Plaats delict<br />

22:30 Million dollar wedding<br />

23:30 RTL Nieuws<br />

23:40 RTL Weer<br />

23:45 RTL Boulevard<br />

17:15 Kim Possible<br />

17:35 Totally spies<br />

18:00 Sneak<br />

18:05 Politieachtervolgingen<br />

18:15 Everybody hates Chris<br />

18:40 According to Jim<br />

19:05 Trick & Treat<br />

19:10 Will & Grace<br />

19:35 Friends<br />

20:00 Two and a half men<br />

20:30 The core<br />

22:50 Above the law<br />

17:30 Ready steady cook<br />

18:15 Escape to the country<br />

19:00 Eggheads<br />

19:30 Strictly come dancing: It takes two<br />

20:00 James May’s big ideas<br />

21:00 The restaurant<br />

22:00 Never mind the Buzzcocks<br />

22:30 Beautiful people<br />

23:00 The Graham Norton show<br />

23:30 Newsnight<br />

Werk<br />

Weigeraar schoff elwerk haalt<br />

gram.<br />

www.depers.nl/schoff elen<br />

<br />

<br />

The Graham Norton<br />

Show BBC2, 23.00<br />

Zeer komische talkshow met als gasten<br />

Jennifer Saunders en Cyndi Lauper.<br />

17:05 PostcodeLoterij: <strong>De</strong>al or no deal<br />

17:35 Dr. Phil<br />

18:30 The king of Queens<br />

19:00 Wie is de chef<br />

19:30 Can’t buy me love<br />

20:00 PostcodeLoterij: <strong>De</strong>al or no deal<br />

20:30 So you think you can dance<br />

21:45 Boys will be girls<br />

22:15 Boys will be girls<br />

22:45 Shock doc: Fat girls and feeders<br />

23:45 Can’t buy me love<br />

17:05 Vrolijk Vlaanderen<br />

17:35 Buren<br />

18:00 Het journaal<br />

18:10 <strong>De</strong> rode loper<br />

18:30 Blokken<br />

19:00 Het journaal<br />

19:40 Man bijt hond<br />

20:05 Het weer<br />

20:10 Thuis<br />

20:40 <strong>De</strong>adline<br />

21:30 Koppen<br />

22:05 <strong>De</strong> laatste show<br />

22:50 Het journaal laat<br />

23:11 KENO-uitslagen<br />

23:12 Het weer<br />

23:15 <strong>De</strong> collega’s<br />

23:55 Man bijt hond<br />

17:00 Spongebob SquarePants<br />

17:25 Avatar<br />

17:50 Fairly odd parents<br />

18:15 Gefopt!<br />

18:30 Ricky Sprocket<br />

18:40 Anubis en het pad der 7 zonden<br />

preview<br />

18:45 Het Huis Anubis<br />

19:15 Barnyard<br />

19:30 Drake & Josh<br />

19:59 Comedy Central<br />

20:00 That 70’s Show<br />

20:25 Stand up: Howard Komproe<br />

21:25 Six Feet Under<br />

22:30 Scrubs<br />

23:00 Malcolm in the middle<br />

23:20 Stand-Up Saturday: Chris Rock<br />

Filmpje<br />

Astronaut begeeft zich op de<br />

golfb aan.<br />

www.depers.nl/astronaut

---

Op de bank 19<br />

Documentaire Bij moeder thuis gebleven<br />

Nestblijvers zijn niet zielig<br />

Documentairemaakster Juul Bovenberg volgde drie mensen die bij hun<br />

ouders bleven wonen en daar volledig tevreden over zijn.<br />

Maarten Bloem<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Van Italië zijn we de verhalen gewend.<br />

<strong>De</strong> stoere macho’s aldaar blijven het<br />

liefst zo lang mogelijk bij hun mamma<br />

wonen, in plaats van zelf eens een<br />

flatje te huren. Maar ook Nederland<br />

kent ze: de types die liever thuis blijven<br />

dan dat ze de vleugels uitslaan.<br />

<strong>De</strong> oorzaken en verhalen zijn talrijk,<br />

zo blijkt uit de documentaire Nestblijvers,<br />

die Juul Bovenberg maakte voor<br />

de IKON.<br />

Drie mensen volgt ze. Boerenzoon<br />

Egbert (80), die bleef wonen in zijn<br />

ouderlijk huis en nooit een partner<br />

vond, Heleen (46) die nog bij haar<br />

moeder woont en Michel (77) die<br />

een woning van 30 m 2 deelt met zijn<br />

100-jarige moeder.<br />

Het idee voor de film heeft Bovenberg<br />

opgedaan nadat ze het fotoboek<br />

Nestblijvers van vriendin Anke Teunissen<br />

bekeek. ‘Ik raakte gefascineerd<br />

‘<strong>De</strong>ze mensen staan<br />

stil, maar daar is<br />

niets mis mee. Het<br />

is een keuze.’<br />

door deze mensen, door hun tegendraadsheid.<br />

Al snel besloten Anke<br />

Teunissen en ik er een documentaire<br />

over te maken.’<br />

Het fenomeen nestblijver roept allerlei<br />

associaties op, maar Bovenberg<br />

stelt dat we twee dingen niet moeten<br />

denken. Het zijn namelijk geen weirdo’s<br />

of mensen met wie je medelijden<br />

hoeft te hebben. ‘Het is een keuze,<br />

soms ingegeven door omstandigheden.<br />

Egbert nam het boerenbedrijf<br />

van de familie over, een meisje diende<br />

zich gewoon nooit aan, Heleen is<br />

nog niet de ware tegengekomen, wilde<br />

nooit kinderen, En de vader van<br />

Michel overleefde de oorlog niet en<br />

hij nam diens plaats bij wijze van<br />

spreken in.’<br />

‘Aapjes kijken’ mocht de fi lm absoluut<br />

niet worden, veel fascinerender<br />

vindt Bovenberg de motieven van<br />

de hoofdrolspelers. ‘<strong>De</strong>ze mensen<br />

staan stil, maar daar is niets mis mee.<br />

Het is een keuze. Bij sommigen van<br />

Madonna trekt Palin niet<br />

Madonna wil niet dat Sarah Palin ooit een<br />

concert van haar bezoekt. Dat maakte de<br />

popdiva tijdens een optreden bekend.<br />

Michel (77) woont nog steeds bij zijn 100-jarige moeder. ANKE TEUNISSEN<br />

hen bestaat gewoon niet de wil en<br />

noodzaak om de wijde wereld om<br />

hen heen beter te leren kennen. Het<br />

leven komt voor deze mensen zoals<br />

het komt.’<br />

En wie denkt dat de ouder die het<br />

kind dag en nacht bij zich in huis<br />

heeft en het decennialang aan de eettafel<br />

ziet, daar gek van wordt, vergist<br />

zich. ‘Heleen en haar moeder bijvoorbeeld<br />

laten elkaar heel vrij. “Van<br />

mij mag je gaan wanneer je wilt”, stelt<br />

de moeder van Heleen. Maar dat gebeurt<br />

niet, elke vakantie gaan ze weer<br />

met zijn tweeën op stap.’<br />

‘Zij hebben goede afspraken gemaakt.<br />

Heleen heeft geen kinderen<br />

en geen man, maar ze wil niet alleen<br />

zijn, ze wil graag dat er iemand is als<br />

Film<br />

DE RAPSTER DIE GING ACTEREN<br />

Veel hiphoppers nemen geen genoegen<br />

met alleen maar succesvol zijn in<br />

de muziek. Sommigen worden textielmagnaat<br />

en verdienen daar meer mee<br />

dan met hun raptalenten, anderen<br />

denken het te kunnen maken in Hollywood.<br />

Soms lukt het. Neem Ice-T.<br />

Rappen is voor de godfather van de<br />

gangsta-rap allang niet meer zijn dagtaak.<br />

Veel liever duikt hij in tv-series<br />

en bioscoopfi lms op, net als mederappers<br />

Ice Cube en LL Cool J.<br />

Onder de vrouwelijke rappers bevindt<br />

zich ook een acteertalent: Queen Lati-<br />

‘Heleen heeft geen<br />

kinderen en geen<br />

man, maar ze wil<br />

niet alleen zijn.’<br />

ze thuiskomt. Dat is in dit geval dus<br />

haar gescheiden moeder.’<br />

<strong>De</strong> symbiose tussen Michel en zijn<br />

100-jarige moeder baarde Bovenberg<br />

weleens zorgen. Niet om de voor de<br />

hand liggende redenen. ‘Bij hen denk<br />

je natuurlijk af en toe, die zijn zo met<br />

elkaar vergroeid, wat gebeurt met diegene<br />

die achterblijft als er een wegvalt?’<br />

Juul Bovenberg was zelf alles behalve<br />

fah. In de jaren tachtig nog met de microfoon<br />

in de weer, maar inmiddels<br />

bekend bij het grote publiek als actrice.<br />

Al sinds de jaren negentig timmert ze<br />

hard aan de weg in acteerland. Via<br />

kleine rollen in fi lms als The Bone Collector<br />

uit 1999 rolde ze naar blockbusters<br />

als Chicago in 2002. Voor haar aandeel<br />

in die laatste fi lm oogstte ze veel<br />

lof van critici. Vanavond speelt ze de<br />

hoofdrol in de dramafi lm Last Holiday,<br />

over een vrouw die nog maar kort te<br />

leven heeft.<br />

Net5, 20.30<br />

Nolte’s binnenbrandje<br />

Acteur Nick Nolte probeerde met de tuinslang<br />

thuis een brandje te blussen. Zijn printer was<br />

in de fi k gevlogen. Schade: 3 miljoen dollar.<br />

een nestblijver. <strong>De</strong> regisseuse vertrok<br />

al op haar zeventiende vanuit Drenthe<br />

naar de stad om de Filmacademie<br />

te doorlopen. Lachend: ‘Ik was een<br />

vroege leerling. Ik vind het nog steeds<br />

heerlijk om bij mijn ouders op bezoek<br />

te gaan, maar heimwee naar het<br />

nest heb ik niet. Mijn ouders ook niet<br />

trouwens. Mijn vader zegt altijd: ‘Als<br />

je komt, rol ik de rode loper uit; als je<br />

weggaat, hijs ik de vlag.’ 1<br />

Ned2, 22.50<br />

Spitzers brein<br />

BESTE COVER<br />

VAN HET JAAR<br />

<strong>De</strong> prijs voor de beste cover van een<br />

Amerikaans blad gaat dit jaar naar<br />

New York. Op de voorkant staat Eliot<br />

Spitzer, de New Yorkse gouverneur<br />

die moest aftreden nadat hij had<br />

toegegeven een hoerenloper te zijn.<br />

Een simpele pijl verwijst het gedeelte<br />

waarmee Spitzer volgens het blad<br />

zijn denkwerk deed. <strong>De</strong> jury noemde<br />

de cover: duidelijk en dapper.<br />

Kindernieuws<br />

ANTILLEN<br />

JOURNAAL<br />

<strong>De</strong> Nederlandse Antillen en Aruba<br />

krijgen een eigen, professioneel<br />

jeugdjournaal. Het ministerie van<br />

Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties<br />

trekt 300.000 euro uit om dit<br />

jeugdjournaal op te zetten en de eerste<br />

achttien maanden te laten draaien.<br />

Na deze periode moet het Antilliaanse<br />

jeugdjournaal op eigen benen<br />

staan.<br />

Anti-prijs<br />

RUUD DE WILD<br />

DE SLECHTSTE<br />

Ruud de Wild heeft twee Lelijke Dingen<br />

‘gewonnen’. <strong>De</strong> Q Music-dj is<br />

door lezers van Veronica Magazine<br />

gekozen tot slechtste radiopresentator<br />

van het jaar. Ook maakt hij het<br />

slechtste radioprogramma. Het Lelijk<br />

Ding is een publieksprijs die is bedoeld<br />

als tegenwicht voor alle lovend<br />

bedoelde mediaprijzen.<br />

525,–<br />

uitgebreide<br />

mogelijkheden<br />

Frankrijk/Oostenrijk/<br />

Italië/Zwitserland/<br />

Chalets/Skiweekend/<br />

Midweek/Week/Auto/<br />

Busreizen<br />

exclusieve actie<br />

korting<br />

en kans op<br />

gratis ski’s<br />

Boek nu uw wintersport bij<br />

Bizztravel en ontvang 25,-<br />

korting op uw boeking. Daarnaast<br />

maakt u kans op een paar gratis<br />

ski’s. <strong>De</strong>ze actie is exclusief voor<br />

lezers van Dagblad <strong>De</strong> <strong>Pers</strong> en<br />

geldt alleen wanneer u boekt via<br />

winter.bizztravel.nl/depers<br />

<strong>De</strong> korting geldt per boeking, niet<br />

i.c.m. andere acties en niet voor reeds<br />

gemaakte boekingen. <strong>De</strong> actie loopt<br />

t/m 31-10-2008. Voor meer informatie<br />

ga naar winter.bizztravel.nl/depers

---

Qquest zoekt ervaren collega’s!<br />

Heeft u ervaring als Business Analist, Informatie Manager<br />

en/of ICTer, lees dan verder.<br />

Waarom bij Qquest werken?<br />

Omdat we u heel hard nodig hebben!<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Aanpak Qquest.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Wat levert het op?<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Quest<br />

P16<br />

Solliciteer bij Daniëlle<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Wie zoekt Qquest?<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Wat moet u meebrengen? <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Drievoudige aanpak.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Afwisselend werk.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Hoge beloning.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Meer weten?

---

Sport<br />

<br />

21<br />

TV-ruzie Marathonschaatsers denken dat hún crisis wordt opgelost<br />

Matadoren raken niet zo snel in paniek<br />

Crisis of niet in het marathonschaatsen,<br />

gisteren verschenen de ‘matadoren’<br />

gewoon weer op de baan in<br />

Utrecht. ‘Wij zijn nuchtere mensen.’<br />

Iwan Tol<br />

UTRECHT<br />

...<br />

Het restaurant van schaatsbaan <strong>De</strong><br />

Vechtse Banen in Utrecht heeft een<br />

aanbieding: een warme chocolademelk<br />

met een appelflap kost vanavond<br />

slechts 2,50. Het is per slot van<br />

rekening een beetje feest, de marathonschaatsers<br />

zijn neergestreken in<br />

Utrecht.<br />

Het was juist die typische, beetje<br />

kneuterige koek-en-zopie-sfeer van<br />

het marathonschaatsen die SBS twee<br />

jaar geleden deed besluiten de wedstrijden<br />

live te gaan uitzenden. Een<br />

kijkcijferhit zou het worden; een Hollandse<br />

sport bij een Hollandse zender.<br />

Maar onlangs trok SBS zich terug<br />

uit het marathonschaatsen. ‘Een<br />

Doping<br />

‘Bloedtransfusies<br />

in Tour de France’<br />

ANP<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Volgens Pierre Bordry, chef van het<br />

Franse antidopingbureau AFLD, zijn<br />

er tijdens de Ronde van Frankrijk<br />

wielrenners in de weer geweest met<br />

illegale bloedtransfusies.<br />

‘We beschikken over duidelijke<br />

aanwijzingen, maar zullen pas later<br />

zeggen om welke renners het gaat’,<br />

verklaarde Bordry gisteren tegenover<br />

de Duitse tv-zender ZDF.<br />

Het AFLD onderzoekt momenteel<br />

een aantal bloedstalen uit de Tour op<br />

de aanwezigheid van een nieuwe<br />

vorm van epo. ‘Dankzij een nieuwe<br />

procedure kunnen we nu ook aantonen<br />

dat er transfusies zijn toegepast’,<br />

vertelde Bordry. <strong>De</strong> aandacht richt<br />

zich op renners bij wie eerst opmerkelijke<br />

bloedwaarden zijn geconstateerd<br />

en die daarna opeens normale<br />

waarden vertoonden. ‘Vooral opmerkelijk<br />

was dat hun prestaties daarna<br />

veel minder waren’, aldus Bordry.<br />

Intussen heeft Lance Armstrong<br />

groen licht gekregen om in januari<br />

deel te nemen aan de Tour Down Under.<br />

EK Tafeltennis<br />

LI JIAO TREKT<br />

ZICH TERUG<br />

<strong>De</strong> Nederlandse tafeltennisster Li<br />

Jiao heeft het EK in Sint-Petersburg<br />

voortijdig verlaten. <strong>De</strong> 35-jarige<br />

speelster uit Heerhugowaard is oververmoeid.<br />

Daardoor kan de geboren<br />

Chinese haar Europese titel in het<br />

enkelspel niet verdedigen. <strong>De</strong> Nederlandse<br />

Li Jie, de nummer acht van<br />

Europa, verloor verrassend van de<br />

Russin Joelia Prokhorova (nummer<br />

153 van de wereld) in zeven games:<br />

(2-11, 11-8, 11-9, 8-11, 11-9, 5-11, 11-7).<br />

sport@depers.nl<br />

Toevallig het gesprek tussen<br />

Sneijder en Van <strong>Pers</strong>ie<br />

afgeluisterd? Mail ons!<br />

doodsteek voor de sport’, zo liet Dirk<br />

Scheringa, eigenaar van de DSBploeg,<br />

optekenen. Want: geen zendtijd,<br />

geen sponsors, geen toekomst.<br />

In Utrecht, bij de tweede wedstrijd<br />

om de KNSB Cup, lijkt er evenwel<br />

weinig aan de hand. <strong>De</strong> speaker verwelkomt<br />

de paar honderd toeschouwers<br />

en belooft ‘spektakel van de bovenste<br />

plank die de matadoren ten<br />

tonele zullen brengen’.<br />

Die ‘matadoren’ wachten in een<br />

gangetje totdat ze de baan op mogen.<br />

Ze praten, vaak in oosters of noordelijk<br />

accent, op rustige toon en zijn<br />

gekleed in bonte pakken.<br />

Nummer 58 is Rene Ruitenberg<br />

(38). Hij gaat zijn twintigste seizoen<br />

in en noemt zichzelf ‘een ouwe knakker<br />

die het wereldje door en door<br />

kent’. Natuurlijk, hij maakt zich zorgen<br />

over de toekomst van het marathonschaatsen,<br />

zegt hij. Maar paniek,<br />

nee, dat niet. ‘Schaatsers zijn over het<br />

algemeen nuchtere mensen. Wij raken<br />

niet zo snel in paniek.’<br />

GRATIS LG VIEWTY T.W.V. 350,-<br />

NU INCLUSIEF 354,- GRATIS BELTEGOED<br />

24,50<br />

BELTEGOED<br />

NU SLECHTS<br />

9,75<br />

PER MAAND<br />

<strong>De</strong>ze actie is geldig zolang de voorraad strekt.<br />

Volgens Ruitenberg komt het allemaal<br />

wel goed. Helemaal omdat hij<br />

heeft gehoord dat SBS toch weer in<br />

onderhandeling is met de KNSB. ‘Het<br />

schijnt dat ze de wedstrijd van zaterdag<br />

nu op zondag in een samenvatting<br />

willen gaan uitzenden.’<br />

Als dat doorgaat is volgens Ruitenberg<br />

de crisis in het marathonschaatsen<br />

in één klap opgelost. ‘Sterker nog,<br />

we worden er beter van. Bij een half<br />

‘Onze sport is niet<br />

als darts, waar je de<br />

boel kunt opblazen<br />

tot een grote show.’ René Ruitenberg. ANP<br />

uur samenvatting haal je de dooie<br />

momentjes eruit. Dat maakt de sport<br />

aantrekkelijker als kijksport. En wij<br />

hebben onze wedstrijden weer op zaterdagavond<br />

terug.’<br />

Op last van de KNSB en SBS werden<br />

de wedstrijden vorig seizoen op<br />

GSM TOPDEAL HEEFT VOOR JOU<br />

EEN SPECIALE AANBIEDING!<br />

Je ontvangt namelijk GRATIS de LG VIEWTY, waarmee je ook<br />

fantastische foto’s en fi lmpjes kunt maken, je krijgt 2 jaar iedere<br />

maand 200 belminuten t.w.v. 24,50 en betaalt hiervoor slechts<br />

9,75 per maand! Daarnaast kun je kiezen voor onbeperkt<br />

internetten en e-mailen op je <strong>mobi</strong>ele telefoon van 9,95 voor<br />

slechts 7,45 per maand extra. Je totale voordeel is 756,50.<br />

LG VIEWTY<br />

CAMERA PHONE<br />

• ABSOLUTE INNOVATIE<br />

• 5 MEGAPIXEL CAMERA<br />

• HIGH-END FOTO’S / FILMS<br />

• TOPKLASSE TOUCHSCREEN<br />

• MUSIC / VIDEO PLAYER<br />

• 3G (SNEL MOBIEL INTERNET)<br />

• BLUETOOTH / TRILFUNCTIE<br />

• UITBREIDBAAR GEHEUGEN<br />

• GRATIS STEREO HEADSET<br />

zondagmiddag twaalf uur verreden.<br />

Gevolg: er stond nog maar een plukje<br />

mensen langs de baan. En op tv keek<br />

er uiteindelijk ook niemand meer. <strong>De</strong><br />

sport was een speelbal van de commercie<br />

geworden, vindt Ruitenberg.<br />

‘Marathonschaatsen is geen darts,<br />

Met een T-Mobile Relax abonnement koop je<br />

maandelijks belminuten in en kun je daarnaast<br />

zelf beslissen of je gebruik wil maken van de sms<br />

voordeelbundels (vanaf 1 cent per bericht). Je kunt<br />

ook kiezen wanneer je het abonnement wilt laten<br />

ingaan. Dat kan zelfs tot 3 maanden later. Wil je<br />

gebruik maken van deze aanbieding en je eigen<br />

nummer behouden, dan is dit geen enkel<br />

probleem. Nummerbehoud is een gratis service.<br />

Je betaalt geen aansluitkosten t.w.v. 52,50<br />

en ook de bezorging is gratis.<br />

GEEN AANSLUITKOSTEN<br />

GRATIS BEZORGING<br />

KIES VOOR<br />

ONBEPERKT INTERNET<br />

& E-MAIL 9,95<br />

NU SLECHTS<br />

DIRECT BESTELLEN<br />

BEL GRATIS 0800-0770<br />

OF VIA: WWW.GSMTOPDEAL.NL/VIEWTY<br />

waarbij je de boel kunt opblazen tot<br />

een grote show.’<br />

Om zoveel mogelijk kijkers te trekken,<br />

probeerde SBS de vaak onoverzichtelijke<br />

marathons op te leuken<br />

met tussensprints en een afvalrace.<br />

Tevergeefs. ‘Marathonschaatsen is<br />

man tegen man, een keihard gevecht.<br />

Dat vraagt een journalistieke benadering.<br />

<strong>De</strong> NOS zou dat in mijn optiek<br />

beter kunnen’, aldus Ruitenberg.<br />

Om half acht moet hij de baan op<br />

voor de zoveelste honderd rondjes in<br />

zijn leven. <strong>De</strong> wegkapitein van Team<br />

Ruitenberg kan nog altijd goed meekomen,<br />

al moet hij het tegenwoordig<br />

in de sprint afleggen tegen zijn jongere<br />

collega’s. Zo gaat dat ook in<br />

Utrecht, want net als zaterdag in Amsterdam<br />

is Arjan Stroetinga de snelste<br />

van de 65 rijders.<br />

Ruitenberg kan er mee leven. Niet<br />

winnen, maar het verkondigen van<br />

de boodschap van Jezus Christus is<br />

het belangrijkste in zijn leven. Maar<br />

dat is weer een heel ander verhaal. 1<br />

7,45<br />

PER MAAND

---

22<br />

Sport<br />

Iwan Tol<br />

REYKJAVIK<br />

...<br />

Pétur Pétursson draagt een moderne<br />

broek, beetje nonchalant, en hij bekijkt<br />

de wereld vanachter een hippe<br />

bril met zwart montuur. Zijn lange<br />

witte manen hebben plaatsgemaakt<br />

voor een kort, peperachtig gekleurd<br />

kapsel. Maar zijn gelaatstrekken laten<br />

er geen twijfel over bestaan: híj is het,<br />

de man die dertig jaar terug een ranke,<br />

sierlijke spits van Feyenoord was.<br />

In <strong>De</strong> Kuip spreekt zijn naam nog<br />

altijd tot de verbeelding. Hij speelde<br />

van 1978 tot 1981 in Rotterdam en<br />

scoorde in die periode zestig doelpunten.<br />

Daarna vertrok hij naar België,<br />

eerst naar Anderlecht en daarna<br />

naar Antwerp FC. In stadion <strong>De</strong> Bosuil,<br />

de thuishaven van Antwerp FC,<br />

hing het vol met Nederlandse spandoeken<br />

voor de IJslander. Feyenoord<br />

vergat Pétursson niet, Pétursson Feyenoord<br />

evenmin, want in 1984 keerde<br />

hij terug in Rotterdam.<br />

Zijn tweede periode in Rotterdam<br />

verliep aanzienlijk minder succesvol<br />

dan zijn eerste (negentien duels, zeven<br />

goals), maar het deed aan de populariteit<br />

van de spits niets af. <strong>De</strong> gewezen<br />

linkerspits laat een brief zien<br />

van ene Henk Schuiten uit Schiedam,<br />

die hem in het Engels vraagt om een<br />

relikwie uit zijn Feyenoord-periode.<br />

‘You‘ll be for always in our hearts’, laat<br />

Schuiten weten.<br />

Pétursson, die nog steeds vloeiend<br />

Nederlands spreekt (‘Als ik op toeristische<br />

plekken Nederlands hoor, dan<br />

ga ik een praatje maken’) snapt er<br />

niets van dat hij nog steeds post krijgt<br />

uit Rotterdam. ‘Het is bijna dertig jaar<br />

geleden dat ik voor Feyenoord heb<br />

gespeeld’, zegt hij verwonderd. Maar<br />

sindsdien kon alleen Jozsef Kiprich<br />

zich in een grotere mate van populariteit<br />

verheugen.<br />

Misschien komt die belangstelling<br />

voort uit nostalgie?<br />

‘Zou kunnen, ja. Het gaat niet zo goed<br />

hè?’<br />

Hij houdt Feyenoord nog steeds bij,<br />

aan de hand van uitslagen in de krant.<br />

Hij krijgt daardoor niet alles mee. Als<br />

de naam René Notten valt, vraagt hij:<br />

‘Hoe is het met René?’<br />

Die is al dertien jaar dood.<br />

‘Dat meen je niet?’<br />

Pétursson werkt als fotograaf in Reykjavik,<br />

de hoofdstad van IJsland die<br />

bijna de helft van het aantal inwoners<br />

van het land (300.000) herbergt. Zijn<br />

studio staat in het westen van de stad,<br />

met uitzicht over de Atlantische Oceaan.<br />

Hij wijst op de berg Esja, die<br />

Reykjavik tegen de kou beschermt.<br />

Op de top ligt sneeuw, alsof er van<br />

boven af met poedersuiker is gestrooid.<br />

Volgens Pétursson de voorbode<br />

van het begin van de winter in<br />

IJsland.<br />

Aan de muur van zijn fotostudio<br />

hangen portretten. Pétursson kocht<br />

zijn eerste fototoestel toen hij bij Anderlecht<br />

voetbalde en tijd over had.<br />

Als hobby ging hij met het toestel de<br />

straat op. Toen hij op het einde van<br />

zijn carrière bij KR Reykjavik speelde,<br />

vroeg een supporter die fotograaf was<br />

of Pétursson misschien stage bij hem<br />

wilde lopen. <strong>De</strong> voetballer bleek een<br />

opvallend talent te hebben voor portretfoto’s.<br />

Wat is eigenlijk de beste portretfoto<br />

die hij heeft gemaakt? Pétursson<br />

staat op en zegt: ‘<strong>De</strong>ze!’ Het is een<br />

oude man, met een verweerd gezicht.<br />

‘Ik zag hem al een paar keer staan bij<br />

de haven. Ik zei tegen mijn vrouw:<br />

hém wil ik fotograferen. Ik pakte mijn<br />

fototoestel achter uit mijn auto en<br />

vroeg of ik foto’s van hem mocht maken.<br />

Toen zijn portret een jaar later bij<br />

een expositie hing, wilden mensen<br />

die hem kenden die foto nabestellen.<br />

Hij bleek te zijn overleden. Hij was<br />

zwerver en hielp in de haven in ruil<br />

voor eten en een dak boven zijn<br />

hoofd. Die mensen zeiden: dát was<br />

Pétur Pétursson, vlakbij Reykjavik in een lavaveld: ‘Hier in IJsland kan alles.’ ERIC VERHOEVEN<br />

hem. Dat vind ik dus mooi. Ik krijg<br />

een paar minuten om mensen neer te<br />

zetten. In die tijd moet ik hun karakter<br />

achterhalen en dat in het portret<br />

verwerken. Als ik daarin slaag, voelt<br />

dat euforisch. Dat is net zo mooi als<br />

het maken van een doelpunt.’<br />

Naast fotograaf is Pétursson ook<br />

assistent-bondscoach van de nationale<br />

ploeg, die zaterdag in zíjn Kuip<br />

tegen Oranje speelt. ‘Want hier in IJsland<br />

kan alles’, lacht hij. Hij was ook<br />

nog een tijdje radioverslaggever. Volgend<br />

seizoen verhuurt Pétursson zijn<br />

studio en gaat hij zich definitief op<br />

het trainersvak storten. Hij wordt coordinator<br />

van de jeugdopleiding van<br />

KR Reykjavik. ‘Een moeilijke club’,<br />

zegt hij. ‘Beetje zoals Feyenoord. Je<br />

moet daar altijd winnen.’<br />

Hij had zelf niet meer verwacht<br />

ooit met een gewatteerd jack langs de<br />

kant van een veld te staan. Toen<br />

bondscoach Ólafur Johannesson<br />

hem belde met de vraag of hij zijn assistent<br />

wilde worden, vroeg Pétursson:<br />

‘Ben je gek geworden?’ Maar na<br />

een paar dagen bedenktijd zei hij<br />

toch ja. ‘Het kan raar lopen. Ik was<br />

net als Mario Been: niet iemand die<br />

serieus met voetbal bezig was. Niemand<br />

die ooit had gedacht dat ik trainer<br />

zou worden, laat staan assistentbondscoach.’<br />

Nu IJsland in de WK-kwalificatiegroep<br />

van Oranje zit en de ploegen<br />

elkaar treffen, krijgt Pétursson de<br />

kans om terug te keren naar Nederland.<br />

Het eerste wat hij gaat doen is<br />

een bezoek brengen aan Ko Snijders,<br />

de vrouw bij wie hij inwoonde tijdens<br />

zijn eerste periode bij Feyenoord.<br />

‘Mijn tweede moeder’, zegt hij. Het<br />

was destijds de enige voorwaarde die<br />

zijn echte moeder stelde aan een<br />

verblijf in Nederland: haar zoon<br />

moest naar een gastgezin. Zo ging dat<br />

toen met buitenlandse aankopen.<br />

<br />

<br />

Voetbal Pétur Pétursson met IJsland terug in <strong>De</strong> Kuip<br />

‘Bij Feyenoord voelde ik me meteen<br />

Op bezoek bij voormalig Feyenoordspits<br />

Pétur Pétursson, fotograaf en<br />

assistent-bondscoach van IJsland.<br />

‘Hoe is het met René Notten?’<br />

Schaatsen<br />

STRAF VOOR<br />

FOUTE BOCHT<br />

Schaatsers dienen met ingang van<br />

het komend seizoen rekening te<br />

houden met een snellere diskwalificatie<br />

als hun bochtenwerk niet helemaal<br />

deugt. Schaatsers mogen bij<br />

het nemen van de bocht de binnenmarkering<br />

niet overschrijden met<br />

hun schaats. In het verleden volgde<br />

meestal een vermaning of deden de<br />

scheidsrechters of ze de overtreding<br />

niet hadden gezien. Komend seizoen<br />

volgt meteen diskwalificatie.<br />

‘Ik wilde bloemen<br />

in mijn haar en<br />

dansen op muziek<br />

van Led Zeppelin.’<br />

Koken met voetballers (1)<br />

Er is een nieuw boek uit waarin voetballers hun favoriete<br />

gerechten beschrijven. Zo lezen we dat Steven<br />

Gerrard zeebrasem op aromatische wijze bereidt.<br />

ANP<br />

Olympische Spelen<br />

ONDERZOEK<br />

NAAR DOPING<br />

Alle ingevroren monsters die bij de<br />

Olympische Spelen in Peking voor dopingcontroles<br />

zijn afgenomen, worden<br />

opnieuw op verboden middelen<br />

onderzocht. Dat heeft het Internationaal<br />

Olympisch Comité (IOC) laten weten.<br />

Het gaat om ruim 5000 stalen die<br />

naar het dopinglaboratorium in Lausanne<br />

zijn doorgestuurd. Bij het hernieuwde<br />

onderzoek zal vooral op<br />

CERA, de nieuwe generatie epo, worden<br />

gecontroleerd.<br />

Koken met voetballers (2)<br />

Barcelona-ster Thierry Henry houdt het bij een<br />

Cubaanse rijstschotel. Duitser Miroslav Klose<br />

maakt het liefst een ‘turbo-omelet’.<br />

‘Ik was als Mario<br />

Been: niet iemand<br />

die serieus met<br />

voetbal bezig was.’<br />

ANP<br />

Pétursson: ‘Zelfs toen mijn vriendin<br />

Dagmar overkwam, bleef ik bij de familie<br />

Snijders eten. Ze zetten gewoon<br />

een extra bord neer. Hele lieve mensen.’<br />

Dagmar is nu zijn vrouw, met<br />

wie hij drie kinderen heeft: Iris (28),<br />

Tara (24) en Pétur junior (21). Pétursson<br />

is inmiddels ook al drievoudig<br />

opa, van de meisjes Elisa en Nathalie.<br />

Zijn laatste kleinkind heeft nog<br />

geen naam. ‘In IJsland wachten we<br />

daarmee totdat we haar hebben laten<br />

dopen.’<br />

In de fotostudio hangt een grote<br />

elftalposter van Feyenoord. Het valt<br />

nu pas op hoe jong hij was toen hij<br />

kwam. Negentien jaar. Hij noemt zijn<br />

verblijf in Nederland zorgeloos. Hij<br />

vond voetballen leuk, meer niet. Liever<br />

was hij als hippie gekomen. ‘Ik<br />

ben opgegroeid in Akranes, een dorp<br />

hier niet ver vandaan. Vanuit mijn<br />

kamertje zag ik de bussen vertrekken,<br />

op weg naar popfestivals in de buurt<br />

van Reykjavik. Dat wilde ik ook, met<br />

bloemen in mijn haar feestvieren,<br />

kamperen in de natuur en dansen op<br />

Oranje<br />

VAN PERSIE<br />

HAAKT AF<br />

Bondscoach Bert van Marwijk kan zaterdagavond<br />

tijdens het thuisduel in<br />

de WK-kwalificatie met IJsland niet<br />

over Robin van <strong>Pers</strong>ie en John Heitinga<br />

beschikken. <strong>De</strong> Arsenal-aanvaller<br />

heeft last van een hamstringblessure.<br />

Hij heeft het trainingskamp van Oranje<br />

inmiddels verlaten. Heitinga is onvoldoende<br />

hersteld van een knieblessure.<br />

Het is onbekend of het duo wel<br />

op tijd fit is voor de wedstrijd tegen<br />

Noorwegen, komende woensdag.<br />

Koken met voetballers (3)<br />

Doel van het boek (titel: Eat for Goals) is<br />

jongeren te behoeden voor obesitas.<br />

Het ligt eind deze maand in de boekhandels.

---

Sport<br />

<br />

23<br />

op m’n gemak’<br />

de muziek van Led Zeppelin. Net als<br />

de hippies in Amsterdam.’<br />

Dat is volledig tegenstrijdig met je<br />

bestaan als voetballer, waar orde,<br />

regelmaat en discipline tellen.<br />

‘Dat klopt. Ik gold ook als een moeilijke<br />

jongen. George Best was mijn<br />

idool. Ik liet ook mijn haren groeien.<br />

Toen we met IA Akranes tegen een<br />

club uit de Westmaneilanden moesten,<br />

zei ik tegen mijn ploeggenoten:<br />

‘Misschien wordt het slecht weer en<br />

kan hun vliegtuig morgen niet opstijgen.<br />

Laten we gaan drinken.’ <strong>De</strong> volgende<br />

dag bleek dat het vliegtuig natuurlijk<br />

wel was opgestegen en stond<br />

ik met een kater op het veld. Maar<br />

voordat de trainer boos kon worden,<br />

had ik er al drie ingeschopt.’<br />

Bij Feyenoord gold je als een voorbeeldprof.<br />

‘Ik voelde me er vanaf het eerste moment<br />

thuis. We hadden een heel goede<br />

ploeg, speelden in het mooiste<br />

stadion en hadden de beste fans. Ik<br />

had geen zin om dingen te doen die<br />

ANP<br />

‘Speciale wedstrijd’<br />

Toen Nederland als tegenstander<br />

van IJsland uit de koker kwam,<br />

maakte het hart van Pétur Pétursson<br />

een sprongetje. ‘Als er een EK<br />

of WK is, dan ben ik altijd supporter<br />

van Nederland.’ Zijn kinderen<br />

gaan deze week mee naar Rotterdam.<br />

‘Kunnen ze het stadion zien<br />

waar die ouwe van hen furore<br />

heeft gemaakt. En hopelijk zien ze<br />

een legendarische wedstrijd van<br />

IJsland. Het blijft voetbal.’ Maar al<br />

te veel illusies over een goede<br />

afl oop maakt de assistent-bondscoach<br />

zich niet. ‘Alleen als wij een<br />

hele goede dag hebben en Nederland<br />

een hele slechte, dan maken<br />

we kans op een goed resultaat.’<br />

niet goed waren voor de club.’<br />

Om het Nederlands onder de knie<br />

te krijgen, reisde Pétursson met de<br />

bus naar het stadion. Kon hij intussen<br />

een praatje maken met de mensen.<br />

Die toegankelijkheid werkte een<br />

grote mate van populariteit in de<br />

hand. ‘Ik vond het leuk om met fans<br />

te praten. Zonder hen zou voetbal<br />

niets voorstellen, toch’, zegt hij.<br />

Dat Pétursson direct vanaf het moment<br />

dat hij in de basis kwam, begon<br />

te scoren, werkte ook in zijn voordeel.<br />

Zijn zorgenloze bestaan in Nederland<br />

had tot gevolg dat hij ‘vrij’ op het<br />

veld stond, los van enige druk. ‘Als we<br />

naar Ajax moesten, genoot ik. Het<br />

klinkt gek, maar dat 60.000 man je<br />

zag als een vijand, gaf me vleugels.’<br />

Je had als voetballer niet veel kansen<br />

nodig om te scoren.<br />

‘Zo is het met mijn werk als fotograaf<br />

ook. Ik schiet met fi lm, ben van voor<br />

het digitale tijdperk. Ik krijg maar een<br />

paar kansen om het goed te doen. Die<br />

kansen moet je benutten. Ik blijf spits<br />

hè. Dat verleer je nooit.’ 1<br />

Baanwielrennen<br />

BOOGERD IS<br />

ATTRACTIE<br />

Oud-wielrenner Michael Boogerd is<br />

binnenkort weer op de racefi ets te bewonderen.<br />

Hij doet woensdag 22 oktober<br />

mee aan een race achter derny’s<br />

tijdens de Zesdaagse van Amsterdam.<br />

Boogerd heeft wel een daglicentie van<br />

de wielerbond moeten aanvragen,<br />

omdat het zogeheten Prof <strong>De</strong>rny Gala<br />

als een echte wedstrijd geldt. Hij is een<br />

extra attractie, want de Zesdaagse<br />

heeft ook al Erik Zabel en Paolo Bettini<br />

gecontracteerd.<br />

All together now...<br />

Uit nieuw onderzoek dat gepresenteerd wordt in het boek Myths<br />

and Facts About Football, blijkt dat teams die gezamenlijk een<br />

doelpunt vieren, beter presteren dan teams die dat niet doen.<br />

Hockey<br />

ONRUST OVER<br />

TALENTEN<br />

<strong>De</strong> Nederlandse hockeybond (KNHB)<br />

moet op zoek naar een nieuwe bondscoach<br />

voor Jong Oranje (vrouwen). Eric<br />

Verboom heeft een aanbieding om zijn<br />

contract te verlengen naast zich neergelegd.<br />

Hij is het niet eens met het beleid<br />

van bondscoach Herman Kruis, die<br />

geen afspraken wilde maken over<br />

welke talenten beschikbaar moeten<br />

zijn voor het grote Oranje.<br />

Voetbal<br />

KASSA VOOR<br />

SPANJAARDEN<br />

<strong>De</strong> Spaanse internationals die deze zomer<br />

de Europese voetbaltitel veroverden,<br />

hebben in totaal een half miljoen<br />

euro de man aan hun triomf verdiend,<br />

schrijft de krant Marca. <strong>De</strong> 23 spelers<br />

hadden elk al een winstpremie van<br />

214.000 euro ontvangen. <strong>De</strong> Spaanse<br />

voetbalbond heeft dat bedrag tot 5 ton<br />

verhoogd.<br />

ANP<br />

Ajax<br />

OLEGUER EN<br />

GABRI WEER FIT<br />

Gabri, Oleguer en Kennedy Bakircioglü<br />

hebben de training bij Ajax hervat. Het<br />

trio richt zich op de thuiswedstrijd van<br />

de Amsterdamse club van volgende<br />

week zondag tegen koploper FC Groningen.<br />

<strong>De</strong> terugkeer van met name<br />

Gabri en Oleguer komt als geroepen<br />

voor trainer Marco van Basten. Hij kan<br />

tegen FC Groningen niet beschikken<br />

over Miralem Sulejmani, Ismaïl Aissati,<br />

Eyong Enoh, Maarten Stekelenburg<br />

en Gregory van der Wiel.<br />

<br />

Met lasagne en granen naar WK<br />

Iedereen zijn eigen sport. Samantha-Jane Stacey is nog maar 14 jaar, maar<br />

neemt deel aan het WK Sumoworstelen in Estland. <strong>De</strong> Australische (130 kilo)<br />

houdt zichzelf in vorm met ‘lasagne en ontbijtgranen’. 1 BARCROFT MEDIA<br />

Voetbal Feyenoord neemt geen risico<br />

Fans niet welkom in Nancy<br />

Feyenoord neemt op donderdag 23<br />

oktober geen supporters mee naar de<br />

uitwedstrijd in het UEFA Cup-toernooi<br />

tegen het Franse Nancy.<br />

ANP<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Feyenoord neemt deze maatregel<br />

naar aanleiding van de eerdere ontmoeting<br />

van beide clubs in Frankrijk.<br />

Een deel van de aanhang van de Rotterdamse<br />

club misdroeg zich op 30<br />

november 2006 in Nancy zo ernstig,<br />

dat de UEFA Feyenoord uitsloot van<br />

deelname aan Europees voetbal.<br />

Onno Jacobs, fi nancieel directeur<br />

van Feyenoord, benadrukt dat zijn<br />

werkgever in Nancy geen risico wil<br />

nemen. ‘We verwachten niet dat de<br />

mensen die in 2006 problemen hebben<br />

veroorzaakt, nu ook weer naar<br />

Frankrijk zullen afreizen. Maar logi-<br />

<br />

scherwijs staat in Frankrijk iedereen<br />

op scherp. Elke kleinigheid zou binnen<br />

de kortste keren tot overspannen<br />

reacties kunnen leiden, met mogelijk<br />

ernstige gevolgen. We kunnen en mogen<br />

dat risico niet nemen.’<br />

Jacobs: ‘<strong>De</strong> toekomst van Feyenoord<br />

is belangrijker dan deze ene<br />

wedstrijd. We roepen de mensen ook<br />

nadrukkelijk op om ook niet op eigen<br />

houtje af te reizen. Ook al omdat<br />

we inmiddels hebben begrepen dat<br />

Nederlanders die toch naar Nancy<br />

komen, hoe dan ook het stadion niet<br />

in mogen.’<br />

<strong>De</strong> supportersvereniging van Feyenoord<br />

steunt de beslissing van de<br />

club. ‘Die is zelfs in overleg met ons<br />

genomen’, zegt voorzitter Eric van<br />

Dorp van de onafhankelijke fangroep.<br />

‘Natuurlijk doet het pijn, maar Feyenoord<br />

kan het zich niet permitteren<br />

dat het daar opnieuw uit de hand<br />

loopt.’ 1

---

WWW.VANGILS.EU