Rechter geeft Sharon Dijksma ongelijk: online oproepen tot een demonstratie mag gewoon
Burgemeester Dijksma van Utrecht is door de rechter teruggefloten: ze had een 17-jarige jongen niet mogen verbieden om online in opstand te komen tegen coronamaatregelen.
Online in opstand komen mag volgens de rechter, die met die uitspraak burgemeester Sharon Dijksma van Utrecht corrigeert. Die had in 2021 een jongen verboden om op te roepen tot een demonstratie tegen de coronamaatregelen.
Een 17-jarige jongen riep in 2021 via Telegram op ‘in opstand te komen’ tegen het 2-G-beleid en het vuurwerkverbod die waren opgelegd tijdens de coronapandemie. Demonstranten werden opgeroepen naar de Kanaalstraat te komen en hun ‘matties’ mee te nemen. Burgemeester Dijksma zag dit als ‘verstoring van de openbare orde’ en had hem daarom een dwangsom opgelegd van 2500 euro als hij nogmaals zo’n oproep zou doen.
De jongen stapte naar de bestuursrechter en die stelde de burgemeester in het ongelijk. Een online-bericht in een groepschat is geen ‘fysieke openbare plek’ en kan dus niet op grond van de plaatselijke verordening worden verboden te betreden. Het gaat hier om aantasting van de vrijheid van meningsuiting, wat in strijd is met de Grondwet en daarom ‘ontoelaatbaar’. Ook een ongewenste mening blijft een mening, aldus de rechter.
Randjes opzoeken
Kamerlid Joost Sneller (D66) is het daarmee eens; hij dringt al langer aan op een zorgvuldiger omgang met de wet. “Het is niet aan de burgemeester om de grens van de vrijheid van meningsuiting te bepalen, maar aan de wetgever. Steeds weer zie ik dat ze de randjes van hun bevoegdheden opzoeken of eroverheen gaan. Dat blijkt nu dus ook weer.”
Ook bij de blokkade van de A12 vorige week zaterdag in Den Haag werden oproepen op sociale media om te demonstreren aangegrepen om actievoerders op te pakken. Die werden zelfs gearresteerd en kregen een gebiedsverbod wegens opruiing. Daar kwam kritiek op omdat het recht om te demonstreren werd ingeperkt, dat ook een grondrecht is. Maar toen werd de demonstratie verboden op basis van het strafrecht, wat volgens Sneller zuiverder is dan via een gemeentelijke verordening. “Er wordt geklaagd over de toenemende macht van rechters die in kwesties als stikstof en klimaat op de stoel van de politiek gaan zitten. Ik vind dat de politiek zich beter aan de eigen wetten dient te houden, dat voorkomt ingrijpen door de rechter.”
Lees ook:
Wat mag wel en wat mag niet? Vier vragen over het demonstratierecht
Activisten van Extinction Rebellion die opriepen de A12 in Den Haag te blokkeren, zijn gearresteerd wegens opruiing met het argument dat het blokkeren van de snelweg verboden is. Valt zo’n actie wel of niet binnen het demonstratierecht?