Trend: alcohol minder populair onder politici

Langzaam verdwijnt de drank uit de politiek, in Nederland en daarbuiten. Was de voormalige VVD-minister van binnenlandse zaken Johan Remkes nog trots ambassadeur van iets wat het jenevergenootschap heette, de vrienden van Mark Rutte zeggen stellig dat ze de premier nog nooit dronken hebben gezien. En ook al gaan er in Londen nog altijd verhalen over de inname van parlementsleden, ook daar klagen café’s over afnemende politieke klandizie.

In juli verscheen het laatste jaarverslag van Nieuwspoort, de besloten sociëteit in het gebouw van de Tweede Kamer. Het is onderdeel van een bedrijf dat ook ruimtes voor persconferenties verhuurt. De onderneming als geheel staat er florissant bij, meldt het verslag. Maar dat is niet langer te danken aan de vele vaasjes bier die er getapt worden in de sociëteit, niet aan de dranklust van politici die er jaren drankovergoten onderonsjes hadden met journalisten en het lobbywezen, maar dankzij de zalenverhuur. “De omzet in de sociëteit loopt verder terug”, meldt het jaarverslag. In 2016 was het ook al niet om over naar huis te schrijven geweest.

Europese trend

Niet alleen Nederlandse politici worden nuchterder, naar het schijnt drinkt overal in Europa de politicus tegenwoordig liever een colaatje light dan een kopstoot. Het House of Commons, zeg maar de Tweede Kamer van het Verenigd Koninkrijk, huist zelfs meerdere bars, van waaruit tot enkele jaren geleden met enige regelmaat sappige verhalen doorsijpelden. Dat van parlementslid Eric Joyce bijvoorbeeld, die in 2016 tot twee keer toe was veroordeeld omdat hij in straalbezopen toestand politieke tegenstanders was gaan slaan, of het anoniem gebleven verhaal over een parlementslid dat met zijn jasje over zijn hoofd door de gangen rende, schreeuwend dat hij Batman was.

Dat het allemaal minder werd, concludeerde de Britse schrijver Ben Wright twee jaar geleden, toen hij ‘Order, Order!’ schreef, een boek met de ondertitel ‘opkomst en ondergang van het politieke drinken’. Wright was zelf journalist in de hevige borreljaren, maar zag hoe de laatste jaren Twitter en Facebook een rol gingen spelen, waarop politici vrezen als drinkebroers ontmaskerd te worden. Waar wereldwijd bedrijven steeds meer 24 uur per dag gingen produceren, houdt het politieke bedrijf in Londen juist vaker kantooruren aan.

Wright beschrijft hoe Margaret Tatcher vond dat whiskey haar hielp te ontspannen, hoe politici in vroeger jaren alcohol consumeerden ‘zoals een auto benzine verbruikt’. Hij zag hoe alcoholgebruik in het parlement in de loop der tijd steeds buitenissiger werd.

De de-alcoholisering voltrekt zich in heel Europa, al gaat het in het ene land sneller dan in het andere. In het Belgische parlement werd in januari vorig jaar besloten dat alcoholische dranken niet langer gratis werden geserveerd. Macrons partij En Marche besloot meteen na haar overwinning in april 2017 vijfduizend flessen wijn uit de parlementaire wijnkelder te verkopen.

“Je kunt niet al het overheidsgeld aan drank en vrouwen uitgeven en dan om hulp roepen”, hield de vorige Nederlandse minister van financiën Jeroen Dijsselbloem de zuidelijke Europese landen voor, toen hij voorzitter was van de Eurogroep. Het kwam hem op stevige kritiek te staan, maar waarschijnlijk vertolkte Dijsselbloem de gevoelens van een nieuwe, nuchterder generatie politici.

Lees ook:

'Johan Remkes kon probleemloos een kopstootje vasthouden en met zijn andere hand een zwaar sjekkie rollen'

Uit het archief: een aflevering van onze rubriek Plein 2 uit 2007. Want hoewel politici vrijwel allemaal alcoholmisbruik willen bestrijden, is de geschiedenis van het Binnenhof immer rijkelijk overgoten geweest met drank.

Spanje valt over 'drank en vrouwen'-uitspraak Dijsselbloem

'Doet hij het nou weer? Breekt een schalkse opmerking over andermans drankgebruik Jeroen Dijsselbloem op?', schreef EU-correspondent Christoph Schmidt na zijn uitspraken over de zuidelijke landen.