Direct naar artikelinhoud

Kinderen zijn blind voor kleur Zwarte Piet

Kinderen zijn blind voor kleur Zwarte Piet

Zwarte Piet lui en dom? Kinderen vinden van niet: uit een eerste steekproef blijkt dat zij hem juist slim, aardig en hardwerkend vinden. Als kinderen Zwarte Piet wel slechte eigenschappen toekennen, heeft dit zelden te maken met hoe ze over donkere mensen denken. Maar volgens kinderen is hij wel het 'hulpje van Sinterklaas'.

De Universiteit van Leiden deed een eerste steekproef hoe kinderen in de leeftijdsgroep vijf tot en met zeven denken over Zwarte Piet. Daarvoor ondervroegen ze 201 kinderen uit de provincies Noord-Holland en Zuid-Holland. Het blijkt dat oudere kinderen vaker de link leggen met gekleurde mensen, 3 procent van de vijfjarigen doet dit en bij de zevenjarigen is dit al gestegen naar 20 procent.

Volgens onderzoeksleider Judi Mesman is dit verschil lastig te verklaren. "Het is een explosieve groei. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat kinderen meer op uiterlijke verschillen gaan letten als ze ouder worden. Dat heeft onder meer te maken met opvoeding en scholing; kinderen leren verschillen te zien. Er is meer onderzoek voor nodig om te zien hoe dit zich doorontwikkelt, want je kunt deze lijn natuurlijk niet simpelweg doortrekken."

Anti-Pietenkamp
De ondervraagde kinderen werden vragen gesteld over welke kenmerken bij Zwarte Piet passen. Ook moesten ze kaartjes categoriseren met Zwarte Piet, een clown, een donkere persoon en een blanke persoon. Maar 11 procent deelde in naar huidskleur, meestal werd Zwarte Piet ingedeeld bij een ander fantasiefiguur: de clown. Wanneer kinderen een negatieve eigenschap bij Zwarte Piet vonden passen, verbonden ze deze eigenschap zelden ook aan donkere mensen. 

Juist kinderen van ouders uit het anti-Pietenkamp associeerden de assistent van Sinterklaas vaker met gekleurde mensen. Mesman: "Deze verschillen waren niet erg groot, hoor. Misschien hebben deze kinderen gesprekken van hun ouders opgevangen over dit onderwerp waardoor ze zich meer bewust zijn van de kleur van Zwarte Piet."

Representatief
Omdat er aan dit onderzoek maar 201 personen meededen en proefpersonen zichzelf aan konden melden is het resultaat volgens Mesman niet representatief voor de gehele Nederlandse samenleving. "Het onderzoek is in drie weken uitgevoerd, dus ik vind 201 personen nog veel. We wilden het natuurlijk voor 5 december publiceren, dus vandaar de korte duur. Ons doel is om meer te weten te komen over de vorming van stereotypen bij kinderen. Dit onderzoek is daarin slechts een begin. De komende tijd zal er nog meer volgen."