De journalistiek in Vlaanderen gaat door een existentiële crisis. Het programma Nieuwsjagers legt enkele pijnpunten bloot. Zo is het concept dagelijkse ‘krant’ compleet achterhaald om nieuws te brengen. Binnen dat (achterhaalde) kader wordt nieuws opgespaard tot de volgende dag in de hoop dat dit nieuws tijdens de dag niet bekend raakt.
Programma Nieuwsjagers legt probleem journalistiek bloot
1. Programma Nieuwsjagers legt probleem Vlaamse
journalistiek bloot
Thierry Debels
@thierryd
21/5/18
Bastiaan Bommeljé: ‘Zijn de moderne ontwikkelingen in
de media (persconcentraties, emotiejournalistiek,
infotainment) randverschijnselen van een fier métier of
symptomen van een nakende ondergang?’
De journalistiek in Vlaanderen gaat door een existentiële
crisis. Het programma Nieuwsjagers legt enkele
pijnpunten bloot. Zo is het concept dagelijkse ‘krant’
compleet achterhaald om nieuws te brengen. Binnen dat
(achterhaalde) kader wordt nieuws opgespaard tot de
volgende dag in de hoop dat dit nieuws tijdens de dag
1
2. niet bekend raakt. Journalisten leven in een ivoren toren
aangezien bijna niemand wakker ligt van een mogelijke
primeur. Die primeur of scoop wordt immers
onmiddellijk overgenomen door alle andere media.
Een andere inherente zwakheid van de Vlaamse
journalistiek is het ‘re-actieve’ karakter. Er gebeurt iets
en dan moeten de journalisten ‘werken’ op dat
onderwerp. Goede journalistiek is ‘pro-actief’.
Wat tijdens de uitzendingen ook opvalt, is dat
journalisten vooral naar elkaar kijken. Ze zijn boos als
een andere krant iets schrijft wat ze niet weten.
Tot slot is ook duidelijk dat er nauwelijks aan
onderzoeksjournalistiek gedaan wordt. Dat element hangt
samen met de re-actieve benadering van de Vlaamse
journalistiek. Databanken zijn goudmijnen voor echte
journalisten.
Het gebruik van databanken als bron van informatie is
niet nieuw. Philip Meyer noemde deze vorm van
journalistiek Computer-Assisted Reporting, kort gezegd
CAR. ‘In 1969 bracht hij het boek Precision Journalism
uit, waarin hij pleitte voor meer sociaal-
wetenschappelijke onderzoeksmethodes en het gebruik
van databases in de journalistiek’, lezen we op
denieuwereporter.nl. Die boodschap is duidelijk verloren
gegaan op de Vlaamse redactievloeren.
De grootste macht van de media is dat ze onderwerpen
op de agenda kunnen zetten. Het impliceert ook dat ze
kunnen beslissen om andere (even interessante)
2
3. onderwerpen niét op de agenda te zetten.
De onderwerpen vandaag zijn doorgaans triviaal.
Rob Wijnberg: ‘Economisch gezien hebben de media
meer baat bij oppervlakkige controverse dan bij
diepgravende discussie.’ Maar dat geldt enkel op korte
termijn.
3