Dit gebeurde er toen de televisietoren in Hoogersmilde instortte en de ontvangst verdween

Een verslaggever staat in het veld. Ze is in gesprek met de politiewoordvoerder. Op de achtergrond een brandende televisietoren. Er komt zwarte rook uit de top en een politiehelikopter cirkelt eromheen om warmtebeelden te maken. Terwijl de verslaggever het antwoord van de woordvoerder afwacht, stort de televisietoren in elkaar.

De televisietoren bij Hoogersmilde is voor Drenthe een begrip. Het voorziet een groot gedeelte van de provincie van radio en televisie. Toen de toren instortte, kon Radio Drenthe niet meer via de FM uitzenden en daardoor was de omroep ook niet meer via de kabel te ontvangen.

Rego Meijer, destijds Hoofd Faciliteiten bij RTV Drenthe, noemt het nog steeds een 'uniek voorval'. "RTV Drenthe heeft overal een back-up systeem voor, zoals een noodstroomgenerator bij de studio's, verschillende verbindingsmogelijkheden met de toren en een reservezender in Smilde. Er is echter maar één mast dus toen de mast in vlammen opging, ging daarvan de functie verloren", legt Meijer uit.

"In Emmen hebben we een steunzender die het signaal versterkt voor de zuidoosthoek van onze provincie en in Zwolle een ontvangststation voor de kabel. Maar zonder verbinding met Smilde konden die niets. De radio-uitzending is echt uit de lucht geweest. Terwijl onze radio ook een calamiteitenfunctie heeft."

Verslaggever Ineke Kemper en politiewoordvoerder Ramona Venema keren vandaag terug naar Hoogersmilde. "Ik hoorde hier eigenlijk helemaal niet te zijn", vertelt Kemper. "Ik was met de cameraman naar een andere klus geweest en we rijden over de Frieslandroute en we zien de televisietoren in brand staan. Er was al een andere collega aanwezig, maar wij dachten: dat ding staat in brand, dat gebeurt niet zo vaak, we gaan gewoon even kijken. Toen bleek het toch wel serieus te zijn en konden we blijven."

Ramona Venema stond in de politietoren in Assen toen daar de alarmbellen afgingen. Ze zag uit het raam de rook vanuit Hoogersmilde aankomen. Daarna vertrok Venema naar de televisietoren, daar trof ze een chaotische situatie. "Het was echt zoeken: wat is er precies gebeurd? Ging het om een misdrijf? Het is dan even spannend."

Tijdens het interview werden Kemper en Venema overdonderd door het instortten van de toren. Daardoor werd het een uniek fragment en ging het de archieven in. "Dat had ik niet verwacht", zegt Venema. "Zeker niet op het moment dat ik net met Ineke het interview zou doen over de stand van zaken."

Via het internet startte RTV Drenthe een stream zodat mensen het nieuws konden volgen. Al was de functie van het internet destijds veel minder belangrijk dan dat het vandaag de dag is. Lokale omroepen deelden de livestream. Ook piratenzenders deden dat uit solidariteit via hun eigen zendmasten.

Uiteindelijk kostte het Meijer ruim een week om via alternatieven de radio in het hele gebied weer te laten ontvangen. "Via de reservezender van Radio Noord waren we binnen 6,5 uur na het instorten van de toren weer in een gedeelte van de provincie te ontvangen. Later in de week werd op het terrein van de Johan Willem Frisokazerne in Assen een 100 meter hoge noodmast van KPN geplaatst die zorgde voor dekking in een grote straal rondom Assen. In Hoogeveen en Meppel kwamen er steunmasten."

Op de dag van de ramp was er ook een brand bij de zendmast in IJsselstein, Lopik. Lang is gezocht naar de oorzaak van beide branden en gespeculeerd werd over een storing als gevolg van het opschroeven van het vermogen. Maar wat er die dag fout ging en wie er verantwoordelijk voor moet worden gehouden, is nooit helemaal duidelijk geworden.

Toch is de kans klein dat er nog eens zoiets gebeurt. Bij de restauratie van de toren, een jaar later, is gekozen voor een open constructie waardoor het bovenste gedeelte van de toren niet meer wordt afgedekt. "Wat er gebeurd is, wil je niet dat zich dat kan herhalen. Met zo'n buismast zoals we die nu hebben zou dat niet meer kunnen gebeuren", zei de projectleider bij de heropbouw.

Venema en Kemper zullen de gebeurtenis niet snel vergeten. "Ik had het er laatst nog over met collega's", vertelt Venema. "Er zijn bepaalde plaatsen hier in dit gebied, die je toch herinneren aan bepaalde zaken. Dit was daar zeker een van. In Hoogersmilde had het impact, landelijk had het impact, dus ja ik denk er zeker nog wel eens aan terug."