Rotvos ****

Regie: Tijs Tinbergen, Jan Musch

'Het is een schitterend mooi beest,'' zegt een natuurbeheerder in de sterke documentaire Rotvos van Tijs Tinbergen en Jan Musch. ''Hij moest gras lusten. Dan was je klaar.'' Maar ja, de vos lust geen gras: hij heeft een pond vlees per dag nodig. Twee korenwolven (een soort hamster) wegen een pond; reken zelf maar uit wat een vos, laat staan een groepje vossen,  doet met een weerloze korenwolvenpopulatie. Dus moeten de vossen geschoten worden en de vossenholen geruimd.

Als er één ding duidelijk wordt uit Rotvos, de verrassende Gouden Kalf-winnaar van vorig jaar, is dat Nederland een dermate klein landje is, dat je natuurbeheer niet aan de natuur kan overlaten. Dit vraagt om pijnlijke, vaak politiek gemotiveerde keuzes, waarbij gekozen wordt voor korenwolven en weidevogels. De vos, schitterend dier dat het is, is de klos.

Centraal in Rotvos staat vossenbeheerder Jaap Mulder, een man die voortdurend balanceert tussen zijn liefde voor de 'rotvos' zoals het dier liefkozend genoemd wordt en zijn verantwoordelijkheid als natuurbeheerder, waarbij om harde keuzes gevraagd wordt.

Tinbergen en Musch, ervaren natuurfilmers, hebben met Rotvos minder een film over de vos gemaakt - hoewel er prachtige beelden uit de Nederlandse wildernis in de film zitten - dan over de omgang van de Nederlander met de schaarse natuur.

Mulder wordt door de seizoenen heen gevolgd als hij als vossenbeheerder, op wetenschappelijke wijze, wil vastleggen hoe vossen zich gedragen. In Limburg wordt de vossenpopulatie op peil gehouden om de korenwolf (een diertje dat heilig is verklaard door de lokale politiek) een kans te geven. In Waterland, dat vlak boven Amsterdam ligt, maakt men zich zorgen over de weidevogels als daar de vos opduikt. Natuurbeheer wordt in Nederland met wetenschappelijke precisie bedreven en Rotvos bevat schitterende opnamen van nachtcamera's die registeren hoe vossen met hun witte blinkende ogen nesten plunderen.

Het is inderdaad een schitterend beest, die vos, en in de loop van de film komen we ook steeds meer aan zijn kant te staan. Als Jaap Mulder  uiteindelijk een leger jonge vossen moet ruimen, dan breekt ons hart. (MARK MOORMAN)

Website