Musea bedreigen attractieparken op dagrecreatiemarkt

In plaats van een duur kaartje voor het pretpark overwegen Nederlanders steeds vaker een museumbezoek. De top-50 van populairste dagattracties bestaat inmiddels voor een kwart uit musea. Hoewel plezier nog altijd voorop staat tijdens een dagje uit, wordt iets leren steeds belangrijker. Toch blijft de Efteling het favoriete attractiepark en kan het zich de hoge entreeprijs blijven permitteren. Dit blijkt uit de vierde editie van het Dagattracties Merkenonderzoek van Hendrik Beerda Brand Consultancy onder 1.600 Nederlanders.

Enkele opvallende resultaten uit het Dagattracties Merkenonderzoek:

• Van Gogh Museum ontbreekt in top-50 van populairste dagattracties
• Kleinere attractieparken hebben de beste prijs-kwaliteitverhouding
• Burgers’ Zoo is de sterkste daler qua populariteit en Beekse Bergen de sterkste stijger
• Amsterdams attractiebezoek kan de meeste groei verwachten

De opzet van het onderzoek

Elke twee jaar onderzoekt Hendrik Beerda Brand Consultancy de merkkracht, het imago en de groeipotentie van alle Nederlandse dagattracties. Het gaat hierbij o.a. om attractieparken, dierentuinen, sportieve dagattracties en leerzame dagattracties. Elke dagattractie wordt op 40 factoren onderzocht: spontane bekendheid, merkkracht (= bekendheid, waardering en binding), merkpersoonlijkheid (16 factoren), merkprestatie (17 factoren), bezoek, bezoekintentie en groeiverwachting. Om dat te meten gebruikt het bureau BrandAlchemy™, een onderzoeksmodel waarmee diep inzicht in merken wordt verkregen. Het model is met de Universiteit van Amsterdam ontwikkeld. De theorie die ten grondslag ligt aan BrandAlchemy™ is eenvoudig en breed eaccepteerd in de merkenliteratuur:

• Een succesvol merk ontwikkelt zich in drie fasen: bekendheid, waardering en binding
• Om deze drie fasen te kunnen doorlopen moet het merk een relevant onderscheidende positie innemen ten opzichte van de concurrentie: de merkpositionering
•  Deze merkpositionering wordt gerealiseerd met de ontwikkeling van merkpersoonlijkheid en merkprestatie

Beekse Bergen en Slagharen in top 10 sterkste merk

Opvallend in de top 10 van dagattracties met de sterkste reputatie is de opmars van Safaripark Beekse Bergen ( van 11 naar 4) en Slagharen dat de top 10 binnenkomt (van 15 naar 10).

Top-10 van dagattracties met de sterkste reputatie (+ positie in 2014)

1. Efteling (1)
2. Anne Frank Huis (2)
3. Rijksmuseum Amsterdam (6)
4. Safaripark Beekse Bergen (11)
5. Madurodam (5)
6. Dolfinarium (4)
7. Apenheul (7)
8. Artis (8)
9. Diergaarde Blijdorp (10)
10. Slagharen (15)

Musea weten zich beter in de kijker te spelen van het grote publiek

Van de dertien musea die nu in overweging worden genomen bij de selectie van een dagattractie zijn het Anne Frank Huis en het Rijksmuseum veruit favoriet. De waardering voor de dertien musea is hoger dan voor de gemiddelde dagattractie vanwege de uniekere bezoekerservaring en het informatieve karakter. "Musea hebben zich in het afgelopen decennium tot gelikte tentoonstellingsfabrieken ontwikkeld. Met blockbustertentoonstellingen en mediagenieke acties trekken musea een steeds groter publiek. Het Rijksmuseum is hier erg bedreven in met bijvoorbeeld nu de veelbesproken Marten en Oopjen tentoonstelling. De komende presentatie van de T. rex bij Naturalis wordt waarschijnlijk ook een enorm succes”, aldus merkadviseur Hendrik Beerda. In de afgelopen zes jaar steeg de reputatie van NEMO, Naturalis en het Rijksmuseum vooral spectaculair. Respectievelijk met 57, 20 en 11 procent. Tegelijkertijd stelt Beerda dat musea ook veel kunnen leren van de dagattractiewereld. "Vooral op kindvriendelijkheid scoren veel musea te laag. Ook moeten de bezoekersfaciliteiten, zoals de horeca, nog beter worden om van een museumbezoek een écht dagje uit te maken.”

Musea die worden overwogen als leerzaam dagje uit (in volgorde van merkkracht, inclusief index)

1. Anne Frank Huis (100)
2. Rijksmuseum Amsterdam (93)
3. Het Spoorwegmuseum (77)
4. Nederlands Openluchtmuseum (71)
5. Naturalis (61)
6. Het Scheepvaartmuseum (61)
7. Archeon (56)
8. Aviodrome Lelystad Airport (53)
9. Zuiderzeemuseum (53)
10. NEMO (53)
11. Beeld en Geluid (45)
12. Museon (35)
13. Nederlands Watermuseum (11)

Van Gogh Museum ontbreekt in top-50 populairste dagattracties

Opvallend is het ontbreken van het Van Gogh Museum op de ranglijst van populairste dagattracties. "Ondanks dat jaarlijks bijna twee miljoen mensen het museum bezoeken, denkt de gemiddelde Nederlander niet aan het Van Gogh Museum bij de keuze van een leerzame dagattractie”, verklaart merkadviseur Hendrik Beerda. "Net als een aantal jaren geleden nog het geval was bij het Anne Frank Huis ziet de Nederlander het Van Gogh Museum vooral als een bestemming voor de buitenlandse toerist. Er zijn dus nog volop groeikansen voor het museum in de binnenlandse markt.”

Efteling blijft favoriete attractie, ondanks hoge entreeprijs

Ondanks dat een gezinsuitje naar Kaatsheuvel als duur wordt ervaren, behoudt de Efteling zijn ijzersterke nummer één positie in de dagattractiemarkt. "De prijs is eigenlijk het enige punt waarover de consument iets te klagen heeft bij de Efteling”, verklaart Beerda. "Op alle andere, belangrijke imagofactoren behaalt dit attractiepark topscores. Niet alleen wat betreft sympathie staat de Efteling bovenaan, maar ook op afwisseling, sfeer, horeca, vernieuwing en vriendelijkheid van het personeel. Kortom, de Efteling is voor de gemiddelde Nederlander veruit het leukste dagje uit.”

Kleinere attractieparken hebben de beste prijs-kwaliteitverhouding

Waar met name de grote dagattracties als duur worden ervaren, bieden vooral de kleine attracties volgens de bezoeker veel waar voor hun geld. Sprookjeswonderland, dat in zijn totale imago als de vriendelijkste dagattractie van Nederland wordt beoordeeld, vindt men ook het vriendelijkst geprijsd. Van de grote attractieparken heeft Slagharen, dat jaarlijks een miljoen bezoekers ontvangt, de beste prijs-kwaliteitverhouding.

Dagattracties met de beste prijs-kwaliteitverhouding (+ index)

1. Sprookjeswonderland (100)
2. Zoo Parc Overloon (81)
3. Slagharen (78)
4. Continium (73)
5. Pretpark de Valkenier (69)

Amsterdams attractiebezoek kan meeste groei verwachten

Sinds de vorige meting in 2014 is de populariteit van Burgers’ Zoo het hardst onderuit gegaan. In de top-50 daalde de Arnhemse dierentuin van de derde naar de zestiende plaats. ‘Vorig jaar meldde Burgers’ Zoo al een daling met bijna 400 duizend bezoekers. Zonder ingrijpende wijzigingen zal deze daling waarschijnlijk doorzetten’, aldus Hendrik Beerda. Safaripark Beekse Bergen doet het juist bijzonder goed, met een stijging op de populariteitsladder van de elfde naar de vierde plaats. "Afgelopen jaar groeide het bezoekersaantal bij het safaripark al licht en in de komende jaren is een verdere groei te verwachten." Vijf van de tien dagattracties met een aanzienlijke groeiverwachting is in Amsterdam gevestigd. Bij De Efteling, dat jaarlijks al ruim 4,5 miljoen mensen ontvangt, is de groeiverwachting het hoogst. Ook de verwachte bezoekersstijging bij het Rijksmuseum is erg hoog. Andere, Amsterdamse dagattracties die een aanzienlijke groei kunnen verwachten zijn Artis, het Anne Frank Huis, NEMO en Madame Tussauds.

Top-10 van dagattracties met de hoogste groeiverwachting (+ index; sterkste groeier=100)

1. Efteling (100)
2. Rijksmuseum Amsterdam (81)
3. Walibi Holland (45)
4. Keukenhof (41)
5. Safaripark Beekse Bergen (37)
6. Artis (35)
7. Anne Frank Huis (34)
8. NEMO (31)
9. Madame Tussauds Amsterdam (31)
10. Beeld en Geluid (29)