Partij voor de Dieren denkt aan besturen in Amsterdam en Den Haag

Vorig jaar, bij de Tweede Kamer-verkiezingen, stemde hij voor het eerst op de Partij voor de Dieren. Maar Dylan Alling (47), hij noemt zichzelf creative strategist, en heeft zijn wortels in de reclamewereld, twijfelt nu. Het wordt óf de PvdD, óf GroenLinks. „Ik woon in Amsterdam. En als ik moet kiezen tussen een partij die voor warmtepompen in woningen is, of een partij die voor dierenwelzijn is, ga ik twijfelen.”

Het is aan twijfelaars als Dylan Alling of de Partij voor de Dieren woensdag bij de gemeenteraadsverkiezingen opnieuw gaat pieken, zoals vorig jaar toen de partij in de Tweede Kamer van 2 naar 5 zetels klom. Want als de aanhang van vorig jaar trouw blijft, wordt de partij na de verkiezingen in een aantal grote steden een potentiële machtsfactor bij de collegevorming in enkele steden.

„De kans dat die achterban inderdaad trouw blijft, is groot”, zegt senior researcher Joost Smits van de Stichting Politieke Academie. Hij analyseert al jaren het stemgedrag van kiezers tot op postcodeniveau. Daaruit blijken „geen aanwijzingen dat de PvdD-kiezer op drift is.”

De PvdD, nu vertegenwoordigd in dertien gemeenten, waaronder Amsterdam, Den Haag en sinds vorig jaar Leeuwarden, doet nu in nog vijf gemeenten mee. Het zijn allemaal steden, waaronder Nijmegen, Alkmaar en Heerlen.

Volgens Smits gaat de PvdD vooral in de grote steden groeien. In Amsterdam van één naar twee, mogelijk zelfs drie. In Den Haag van één naar twee. En in Nijmegen van niets naar 2.

In Amsterdam, Den Haag en Nijmegen kan de Partij voor de Dieren het verschil maken tussen een rechts of een links college. De lijsttrekkers in Amsterdam, Nijmegen en Den Haag sluiten collegedeelname in ieder geval niet uit.

Lees ook: Het gaat de Partij voor de Dieren niet alleen om de dieren, zeggen aanhangers.

Links college

De Amsterdamse lijsttrekker Johnas van Lammeren, heeft de rekensom al gemaakt. In Amsterdam haalde de PvdD vorig jaar 27.553 stemmen binnen, 6 procent van het totaal. „Die derde zetel hangt dus in de lucht”, zegt Van Lammeren. „En dat kan net genoeg zijn om een linkse meerderheid binnen te halen en de VVD buiten het college te houden. Of om een links college stabiliteit te bieden als zo’n meerderheid heel minimaal is.”

Ook in Nijmegen houdt de partij rekening met zo’n scenario. „Het vorige college startte met SP, GroenLinks en PvdA”, zegt PvdD-lijsttrekker, Michelle van Doorn. „Maar toen de PvdA eruit stapte, ging dat college verder met de ouderenpartij VSP en de Stadspartij DNF, met allebei 2 zetels. In zo’n scenario kunnen wij ook straks passen.”

In Den Haag ligt de blauwdruk voor een collegeakkoord waar de Partij voor de Dieren haar handtekening onder kan zetten al klaar, zegt fractievoorzitter en lijsttrekker, Christine Teunissen. „Er ligt hier een door negen fracties ondertekend Klimaatpact, de Haagse variant van de landelijke klimaatwet. Uiterlijk in 2030 moet Den Haag klimaat-neutraal zijn. Dat pact is voor ons de basis voor collegeonderhandelingen.”

De Partij voor de Dieren ziet besturen niet als doel op zich, onderstrepen de drie lijsttrekkers. „Wij kijken waar we de meeste invloed kunnen uitoefenen”, zegt Van Doorn. „Dat hoeft niet per sé vanuit het college.”

Van Lammeren kan zo opsommen wat zijn partij vanuit de oppositie bereikt heeft. „ Hij ‘scoorde’ de afgelopen jaren op de invoering van diervriendelijke stadsverlichting en een verbod op weerhaken bij vissen, maar ook met een verbod op het oplaten van ballonnen en het terugdringen van reclamefolders in brievenbussen.

Lees ook: Partij voor de Dieren vindt kiezer in de stad

Stedelijke partij

De PvdD-stemmer woont verspreid: geen enkele plaats telt wijken met substantiële aantallen PvdD-stemmers. Maar uit de analyses van de Politieke Academie blijkt wel dat de partij vooral een stadspartij is die het vooral goed doet in welwarende wijken met weinig migranten..

De partij snoept niet alleen kiezers weg bij D66 en GroenLinks, maar ook bij de VVD, zo bleek al eerder in Den Haag en nu ook in Nijmegen. Lijsttrekker Van Doorn herkent dat beeld. „We trekken veel stemmen in het centrum en Nijmegen-Oost. Daar zijn D66 en GroenLinks groot.” In armere wijken speelt de PvdD nauwelijks een rol.

Als de PvdD gaat meeonderhandelen over nieuwe colleges, kunnen de ambtenaren rekenen op meer diervriendelijkheid, zegt de Haagse lijsttrekker, Christine Teunissen. Hoe dan? „In de gemeentelijke bedrijfsrestaurants, maar ook bij recepties en congressen moet vegetarisch eten de norm worden.” De bitterbal gaat in de ban.