Jeroen Wielaert - Toen Sharon Dijksma op 16 december 2020 geïnstalleerd werd in Utrecht, trad ze direct aan als burgemeester in coronatijd. Ze kon nauwelijks gezellig beginnen aan de andere prioriteiten die ze noemde in haar inauguratierede: de groei van de stad en de aanpak van georganiseerde criminaliteit. De afgelopen week heeft ze zich ontpopt als de Best Boa in Town. Daarmee nam haar populariteit niet toe.

Bij het voortduren van de beklemmende lockdown is vaak het woord 'begrip' gevallen voor hen die opkwamen voor hun sector: de middenstand, de horeca, de cultuur. Vooral de burgemeesters uit grote en kleine provinciale gemeenten hadden er de mond van vol - ze vormden een voorhoede in het toenemende verzet tegen de regeringsmaatregelen. De Grote Vier deelden daar niet in mee, ook Utrecht niet.

Sharon Dijksma gedoogde de tijdelijke opening van de horeca van afgelopen zaterdag slechts voor een paar uur. Toen de kunstwereld aankondigde zich voor een dag te willen transformeren tot kapsalon, of sportschool kondigde Dijksma aan te gaan handhaven. Daarmee riep ze de hoon van velen over zich af, in allerlei varianten van het woord 'trut'. Dat was ruimschoots invoelbaar, gelet op de enorme publieke honger naar open musea en theaters. Ging mevrouw de burgemeester voor een sympathieke actie liggen in de stad van Kennis en Cultuur. Het was Utrecht onwaardig.

Inmiddels is de actiedag alweer voorbij. De balans in Utrecht stad is niet ongunstig. Zelf kwam ik bij het Centraal Museum aan, toen er al weer geen publiek meer welkom was, even na enen in de middag. Ik reed daarna naar Villa Concordia, schoof aan bij de tweede opvoering van Bakchanten en merkte met de andere 30 bezoekers dat het niet werd stilgelegd. De gemeentelijke ambtenaren deelden alleen een schriftelijke waarschuwing uit. Het had alles bij elkaar iets aandoenlijks.

Acteur Erik Snel leest de gemeentelijke waarschuwing voor in Villa Concordia. Foto: J. Wielaert

Het Grote Handhaven van Sharon viel in de praktijk wel mee. Hier brak het moment aan om begrip te hebben voor haar. En vast te stellen dat ze naast de wettelijke noodzaak voor haar besluit toch ook de guts had om impopulair te zijn. Dijksma had formeel weinig speelruimte, ook gelet op wat ik las van hoogleraar staats- en bestuursrecht Ton Voermans: 'De regels zijn eenvoudig: burgemeesters zijn verplicht nationale wetten en regels te handhaven.'

Gelet daarop is het er in Utrecht woensdag nog tamelijk lankmoedig toegegaan met de culturele acties, evenals in Amsterdam. Burgemeester Femke Halsema had in Op1 speciale waardering voor theaters en musea: 'de sportscholen van de ziel.'

Inmiddels deelt Dijksma in een open brandbrief van een fors aantal burgemeesters, waaronder Ahmed Aboutaleb, Femke Halsema en Jan van Zanen. Zij drongen er bij de regering met klem om aan om voor een andere corona aanpak te kiezen.

De burgemeesters hadden de nood gevoeld, wilden niet langer uitvoerders zijn van Haags repressie-beleid bij het aantreden van een nieuw kabinet Rutte. Kern van hun oproep: 'Wij willen in deze moeilijke tijd naast onze inwoners, onze ondernemers, onze kunstenaars enzovoort kunnen staan en een beschermende arm om hen heen slaan, in plaats van hen alsmaar te bestraffen.'

Als Sharon met de medeondertekening weer een deel van de Utrechtse harten terug won, heb ik daar alle begrip voor.