Mercurius is de binnenste planeet van ons zonnestelsel en een van de raadselachtigste hemellichamen in het heelal. Doordat de planeet zo dicht bij de zon staat, is hij moeilijk te zien vanaf de aarde en is het lastig om een ruimtevoertuig in een baan rond Mercurius te krijgen. Maar onmogelijk is het niet: ruimtesonde BepiColombo, een Europese en Japanse samenwerking, is op dit moment onderweg naar Mercurius.
BepiColombo werd in oktober 2018 gelanceerd vanaf de Europese ruimtebasis Kourou in Frans-Guyana. Naar verwachting zal de Europees-Japanse ruimtesonde in 2026 in een baan rondom Mercurius terechtkomen.
Dit leerde NASA’s Mariner 10 en MESSENGER ons over Mercurius
De nieuwste ruimtemissie naar Mercurius treedt in de voetsporen van ruimtesonde Mariner 10 van NASA, die in 1974 en 1975 drie keer langs de planeet vloog. Het was de eerste ruimtesonde die de kleinste planeet in ons zonnestelsel bezocht. Ruim dertig jaar later reisden de Amerikanen opnieuw naar de planeet. Ruimtesonde MESSENGER bereikte Mercurius in 2011 en was het eerste object dat volledig rondom de Mercurius draaide.
Hoewel Mercurius veel minder is onderzocht dan andere planeten in ons zonnestelsel, zoals Mars en Jupiter, hebben we dankzij deze twee ruimtemissies toch een aardig beeld van hoe de planeet eruitziet. Zo is Mercurius net als de aarde een rotsachtige planeet met een kern van ijzer, die waarschijnlijk zo’n 85 procent van de hele planeet beslaat. Of de kern van Mercurius vast of vloeibaar is, is niet nog duidelijk. Het is een van de vragen die BepiColombo hoopt te beantwoorden.
Een andere vraag die nog onbeantwoord is: ligt er ijs op de polen van Mercurius? De planeet staat zo dicht bij de zon dat het er overdag tot wel 430 graden Celsius kan worden. ’s Nachts koelt het echter enorm af, omdat Mercurius geen atmosfeer heeft die de warmte vasthoudt. Dan is het met -180 graden Celsius behoorlijk koud op de planeet. Gemiddeld genomen is Mercurius dan ook niet de warmste planeet in ons zonnestelsel, dat is Venus.
Korte jaren en lange dagen op Mercurius
De baan waarin Mercurius rond de zon draait is niet exact cirkelvormig, maar ovaal. Daarom staat de planeet niet altijd even ver bij de zon vandaan. De afstand tussen Mercurius en de zon varieert tussen de 47 en zeventig miljoen kilometer. Mercurius draait in slechts 88 dagen rond de zon en is daarmee de planeet in ons zonnestelsel met de kortste jaren.
Zo snel als Mercurius om de zon draait, zo langzaam draait hij om zijn eigen as. Een dag op Mercurius staat gelijk aan 59 aardse dagen. Daarnaast zweeft de planeet vrijwel rechtop door de ruimte, met een kanteling van slechts twee procent. Dat betekent dat Mercurius geen seizoenen kent zoals de aarde. Mercurius heeft ook geen manen.
Is er leven mogelijk op Mercurius?
Net als de maan heeft Mercurius geen atmosfeer, maar alleen een dunne exosfeer. Deze bestaat voornamelijk uit zuurstof, natrium, waterstof, helium en kalium. Het gebrek aan een atmosfeer en de extreme temperatuurverschillen zorgen ervoor dat Mercurius zich waarschijnlijk niet leent voor leven.
Willeke van Doorn studeerde journalistiek, reisde een tijdje de wereld rond en kwam uiteindelijk via de Verenigde Staten, Australië en Nieuw-Zeeland bij de redacties van Quest, National Geographic en Runner’s World terecht. Ze is nieuwsgierig naar de wereld, gaat het liefst elke maand even op reis en neemt dan ook altijd haar hardloopschoenen mee.
