De Eiffeltoren is zonder twijfel een van de bekendste bezienswaardigheden van Parijs, misschien zelfs van de wereld. Sinds de opening hebben ruim driehonderd miljoen bezoekers het smeedijzeren monument bezocht. Toch was dat enorme succes niet helemaal voorzien.

De geschiedenis van de Eiffeltoren

De Eiffeltoren werd tussen 1887 en 1889 gebouwd ter gelegenheid van de wereldtentoonstelling in Parijs. Het gemeentebestuur van de stad wilde dat jaar groots uitpakken, omdat ook het honderdjarige jubileum van het begin van de Franse Revolutie werd gevierd. De Eiffeltoren moest het hoogste bouwwerk te wereld worden, en zou dienen als toegangspoort voor het terrein waar de wereldtentoonstelling plaatsvond.

De Eiffeltoren is genoemd naar de Franse ingenieur Gustave Eiffel. Maar eigenlijk waren het zijn medewerkers Émile Nouguier en Maurice Koechlin die de toren ontwierpen. Aanvankelijk toonde Eiffel weinig interesse in het ontwerp, maar nadat architect Stephen Sauvestre allerlei decoratieve details aan de bouwtekeningen had toegevoegd (die er uiteindelijk niet kwamen) ging hij toch overstag. Op 18 september 1884 zette Eiffel samen met Koechlin en Nouguier zijn handtekening onder een patentaanvraag ‘voor een nieuwe installatie die de bouw van metalen pijlers en masten met een hoogte van meer dan driehonderd meter mogelijk maakt’.

De Eiffeltoren is in recordtijd gebouwd

Oorspronkelijk had Eiffel gedacht dat de bouw van zijn toren een jaar in beslag zou nemen. Uiteindelijk zou het proces meer dan twee keer zo lang duren. Toch was dat voor die tijd behoorlijk snel. Dat kwam omdat zeker twaalfduizend onderdelen al van te voren waren gemonteerd in een werkplaats net buiten Parijs. Zo kon al tijdens de bouw van de fundering aan de montage van de vier kolommen worden gewerkt. Bij de bouw waren zo’n driehonderd staalarbeiders en vijftig ingenieurs betrokken.

hier zie je de bouw van de eiffeltoren van 8 oktober 1887 tot en met 12 maart 1889
Fotoreeks: René-Gabriel Ojéda/RMN-Grand Palais (Musée d'Orsay)
Hier zie je de bouw van de Eiffeltoren van 8 oktober 1887 tot en met 12 maart 1889.

Daarnaast had Eiffel veel ervaring met het bouwen van complexe, metalen constructies. Zo wist hij bijvoorbeeld dat hij het bouwwerk het beste uit smeedijzer kon laten optrekken. Dat materiaal is goed bestand tegen slechte weersomstandigheden en metaalmoeheid. Na twee jaar, twee maanden en vijf dagen was het Parijse paradepaardje af. De bouw van de Eiffeltoren kostte bijna acht miljoen Franse frank gekost, omgerekend zo’n 1,2 miljoen euro (een bedrag dat anno 2024 ongeveer gelijkstaat aan vijftig miljoen euro).

De Eiffeltoren zou weer worden afgebroken

Op 31 maart 1889 werd de Eiffeltoren feestelijk ingehuldigd door het Parijse gemeentebestuur. Hoewel er tijdens de bouw veel kritiek op was geweest, werd de bezienswaardigheid algauw een groot succes. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat de Eiffeltoren na vijf jaar weer zou worden afgebroken. Maar vanwege de grote populariteit is de ‘ijzeren dame’ altijd blijven staan. Jaarlijks trekt de Eiffeltoren nog altijd zo’n zeven miljoen bezoekers.