Ze waren altijd al zeldzaam, maar in India leefden eeuwenlang witte tijgers in het wild. Sinds 1958 komen deze dieren enkel nog voor in gevangenschap. En hoewel ze sinds de jaren zeventig een opmars maken in dierentuinen en wildparken, heeft dat verhaal een donker randje.

Zeldzame genetische afwijking

In tegenstelling tot wat veel mensen denken, is de witte tijger geen aparte soort – en ook geen albino. Het dier is eigenlijk ‘gewoon’ een Bengaalse tijger die door een zeldzame genetische afwijking zijn kenmerkende oranje kleur is verloren. Maar hoe heeft dat kunnen gebeuren?

In 2013 wist een groep Chinese wetenschappers die vraag te beantwoorden door het DNA van de witte tijger te vergelijken met dat van zijn oranje soortgenoten. Na lang zoeken, stuitte het team op een gen genaamd SLC45A2. Een kleine mutatie in dit gen lijkt te zorgen voor een witte vacht. Maar alleen als een welpje twee exemplaren van het gemuteerde gen erft, van elke ouder één, krijgt hij deze opmerkelijke vachtkleur. In de natuur zou dat bij ongeveer een op de tienduizend tijgers voorkomen.

Pijnlijke en dodelijke aandoeningen

In andere woorden: witte tijgers zijn extreem zeldzaam. Toch staan dierenrechtenorganisaties niet te juichen bij het nieuws dat het aantal witte tijgers sinds de jaren zeventig groeide van enkele tientallen tot zo’n tweehonderd dieren. Omdat ze al generaties lang worden doorgefokt, kampt een groot deel van de witte tijgers met pijnlijke en soms dodelijke aandoeningen.

Door inteelt kunnen ze onder meer last krijgen van problemen met hun zicht, orgaanschade en aandoeningen aan de wervelkolom. Van de welpjes met ernstigste afwijkingen sterft tachtig procent kort na de geboorte. Daarbij komt nog dat veel witte tijgers in gevangenschap leven onder erbarmelijke omstandigheden en te maken krijgen met mishandeling.

Hoeveel witte tijgers zijn er nog?

Er leven ongeveer tweehonderd witte tijgers in gevangenschap. Om deze dieren en andere grote katachtigen te beschermen werkt het International Fund for Animal Welfare (IFAW) samen met verschillende overheden wereldwijd. In de Verenigde Staten, waar meer tijgers in gevangenschap leven dan wereldwijd in het wild, is inmiddels een wet aangenomen die het houden van grote katachtigen als huisdieren verbiedt.

In Nederland leven vier witte tijgers: twee in DierenPark Amersfoort en twee in ZooParc Overloon. In België leven twee witte tijgers in het dierenpark Pairi Daiza in Henegouwen. Binnen erkende Europese dierentuinen wordt niet met witte tijgers gefokt om gezondheidsproblemen door inteelt te voorkomen.

Benieuwd waar je tijgers in het wild kan bewonderen zonder de soort tot last te zijn? Volgens een expert in natuurbescherming zijn dit de beste nationale parken om tijgers te spotten.