Wat is de beste temperatuur voor je koelkast en vriezer?

Een kwart van alle koelkasten staat te warm afgesteld, blijk uit onderzoek van het Voedingscentrum. Hoe hoger de temperatuur, des te sneller bacteriën en schimmels zich vermenigvuldigen op etenswaren. Wat is nu precies de beste temperatuur voor je koelkast en vriezer?

We vroegen het Wieke van der Vossen, expert voedselveiligheid van het Voedingscentrum.

Ideale temperatuur koelkast

Veel koelkasten hebben een temperatuur van 7 graden of hoger, maar dat is écht te warm. “De ideale temperatuur voor de koelkast is 4 graden”, zegt Van der Vossen. “Bij deze temperatuur is het eten langer houdbaar en groeien eventuele ziekmakende bacteriën nauwelijks. Op deze manier verklein je de kans dat je ziek wordt van je eten en je hoeft minder weg te gooien omdat producten langer goed blijven.”

De juiste stand voor de draaiknop van de koelkast

Op welke stand moet de draaiknop in de koelkast dan staan om een temperatuur van 4 graden te bereiken? Dat verschilt per koelkast, zegt de expert. “Bij sommige modellen kun je de koelkastthermostaat digitaal instellen op de goede temperatuur, maar veel modellen hebben een draaithermostaat met standen. Let dan op: de draaiknop in je koelkast geeft níet de temperatuur weer van je koelkast. Over het algemeen geldt ‘hoger getal = hogere stand = kouder’ en ‘lager getal = lagere stand = warmer’.”

Koelkastthermometer

Om de exacte temperatuur van je koelkast te bepalen, kun je volgens Van der Vossen het beste een koelkastthermometer gebruiken. Die zijn te koop bij huishoudelijke winkels. “Je kunt deze het beste plaatsen in een bekertje water in het midden van de koelkast en na een halve dag aflezen. Veel nieuwere koelkasten hebben een display met de temperatuur. Die kun je ook aanhouden.”

Zomer- of winterstand?

Moet je de stand van de draaiknop in je koelkast bijstellen in de zomer of winter? “Bij een goede koelkast is dit niet nodig en regelt deze zelf de temperatuur”, zegt Van der Vossen. “Wat wel belangrijk is, is om de deur na openen snel weer te sluiten en niet lang open te houden. Heb je veel boodschappen op te bergen? Zet de koelkast tijdelijk een standje hoger zodat alles wat je erin legt snel weer afkoelt. Bij twijfel over de temperatuur in de zomer, kun je het beste ook weer de temperatuur controleren met een koelkastthermometer.”

De perfecte koelkastindeling

Temperatuurverschil in je koelkast

Wat handig is om te weten, is dat de temperatuur in je koelkast niet overal even hoog is. Daarom moet je bepaalde etenswaren hoog in de koelkast bewaren, en andere juist laag. “Over het algemeen is het onderin de koelkast kouder dan bovenin. Dit komt omdat koude lucht zwaarder is dan warme lucht.”

Wie, wat, waar

Een goede koelkastindeling is belangrijk. “Zet vlees en vis onder in de koelkast. Dat is de koudste plek en bovendien kunnen er zo geen sappen uit het vlees of de vis op andere producten lekken. Bewaar groenten in de groentelade. Door de afgesloten ruimte is de temperatuur daar wat hoger dan in de rest van de koelkast en zo beschadigen de groenten niet door de kou. Bewaar ook eieren in de koelkast. Dit verkleint de kans op bederf. Sommige groenten en fruitsoorten kun je juist weer beter buiten de koelkast bewaren.”

Kapotte koelkast

Na verloop van tijd kan de temperatuur in je koelkast moeilijker te reguleren zijn. Je kunt de draaiknop dan nog zo hoog zetten, het apparaat zal niet meer echt goed willen koelen. Of misschien is de koelkasttemperatuur juist te laag, waardoor zich ijs vormt.

Levensduur koelkast verlengen

Je kunt verschillende dingen doen om dit tegen te gaan. Met deze tips kun je de temperatuurregulering van je koelkast verbeteren en daarmee de levensduur verlengen.

• Zorg dat de koelkast goed sluit. Hiervoor moet je regelmatig de afdichting van de deur goed schoonmaken, zodat eventuele viezigheid de deur niet openhoudt. 

• Maak regelmatig de condensorspoelen schoon. Hiervoor haal je het luchtrooster aan de boven-, onder- of achterkant van de koelkast eruit. De ijzeren spoelen die je ziet, kun je voorzichtig schoonmaken met een staalborstel en een stofzuiger. 

•  Maak regelmatig de vochtafvoer in de koelkast schoon. Dit is een gaatje, vaak achter- en onderin de koelkast dat condens afvoert. Zorg dat dit niet verstopt raakt door etensresten, plastic of ijs. 

• Zorg dat de koelkast altijd goed gevuld is. 

• Houd de koelkast uit de buurt van warmtebronnen. Een oven op de koelkast? Niet zo’n goed idee. 

• Zet nooit warme dingen in de koelkast. Laat warme etenswaren of -restjes eerst afkoelen voordat je ze in de koelkast zet. Dit scheelt je ook nog eens veel geld.

De beste temperatuur voor de vriezer

De meeste losstaande vriezers staan standaard afgesteld op de aanbevolen -18 graden. Dat komt door de Amerikaanse adviestemperatuur. 18 graden Celsius is namelijk 0 graden Fahrenheit. En 0 graden is voor de Amerikanen simpelweg een makkelijk te onthouden advies.

Meer smaak, vitamines en voedingsstoffen

Toch is die -18 graden niet ideaal. Nóg kouder is nóg beter. Tussen de -18 en -30 graden lukt het namelijk beter om je voedsel lang goed te houden wat betreft de smaak, vitamines en voedingsstoffen. Maar weet wel dat hoe kouder de vriezer staat ingesteld, hoe meer stroom-ie verbruikt.

Heb je geen idee hoe koud het in je vriezer is? Leg er een thermometer in. Kom je tot -18 of kouder? Dan blijft het meest bevroren voedsel tot wel een jaar goed. Wat is eigenlijk gezonder: vers fruit of diepvriesfruit?

Heb jij wel eens last van een vieze geur in je koelkast? Zo ga je dat tegen.

Bron: Het Voedingscentrum, BNNVARA