27 January 2024 till 20 May 2024

Universum Max Beckmann

Toneelspelers, 1941-1942, olieverf op doek (triptiek), detail uit rechterdeel 199,4 x 83,7 cm, Harvard Art Museums/Fogg Museum, Cambridge, MA, Schenking van Lois Orswell.


Sharp angles, disconcerting perspectives, restrictive framing. Artist Max Beckmann used all kinds of techniques to manipulate space in his paintings. The painted surface was his domain. Painting allowed Beckmann to control reality, which he believed had both physical and spiritual dimensions. His unique depiction of space made him one of the most extraordinary and idiosyncratic artists of the twentieth century. In Universum Max Beckmann Kunstmuseum Den Haag will – for the first time – explore his work on the basis of his depiction of space.

Universum Max Beckmann
Max Beckmann (1884-1950) filled his paintings with images and meanings that are not easy to decipher. He employed a unique visual language, which he developed using many sources (literature, religion, mythology) as well as his own observations. His paintings are charged, intellectual, spiritual. At the same time, however, German-born Beckmann was a sophisticated ‘man of the world’ who also incorporated modern influences into his work. He immersed himself in contemporary forms of amusement: the magical worlds of the theatre, circus and cinema were important inspirations for him. Technological developments in film literally offered new perspectives. Beckmann followed these developments closely, and this is reflected in the way he started to look at the world himself. Clips from several influential productions of the time will be shown in Universum Max Beckmann.

Max Beckmann’s paintings are in the traditional genres: portraits, still lifes, landscapes (including seascapes and cityscapes), and mythological and historical scenes. The innovative and modern aspect of his work does not, therefore, lie in his choice of subject, but in his treatment of it. He came to grips with the world around him by introducing and rearranging elements of reality. The way in which he depicted – or in fact manipulated – space is unique. From his early monumental, traditional compositions, to his edgy framing, angular and disconcerting perspective, assemblages, cropping and unusual formats. Some of his paintings are feverish images, featuring innumerable objects and figures, often in sharply defined, claustrophobic spaces. Perspectives that cannot be seen in isolation from the life of the artist, and which resonate with the turbulence in Europe during and between two world wars. Are Beckmann’s paintings perhaps a response to the pivot in society? Were they his way of processing his own experiences, in the war and later, when he fled Germany?

Max Beckmann and Kunstmuseum Den Haag
Max Beckmann occupies a unique place in West European art history. His expressive paintings and focus on the internal suggest that he owes a lot to German expressionism. His vision of painting, which to his way of thinking could only be figurative, also signifies an affinity with the new realistic tendencies that emerged after the First World War, the retour a l'ordre. These movements have traditionally been core elements of Kunstmuseum Den Haag’s collection. Between 1921 and 1926 the museum acquired five lithographs by Max Beckmann made in the period 1921-1923, the first time his work had been purchased in the Netherlands. It was not until after his death, in 1956, that a major retrospective of his work was staged in The Hague. The museum bought its first Beckmann painting for the collection, Small Café, Revolving Door (1944), that same year. In 2021 it bought a second painting: Bathers with Green Bathing Hut and Sailors in Red Trousers, painted in 1934 after a visit to the Dutch coast.

Universum Max Beckmann will feature a cross-section of the oeuvre of a unique painter. It will show the world through the eyes of Max Beckmann who, through his unique, personal visual language and idiosyncratic treatment of space, gave meaning to the chaos of the modern world around him.

Catalogue
A lavishly illustrated catalog (in Dutch) has been published to accompany the exhibition with contributions from, among others, Daniel Koep (Head of Exhibitions, Kunstmuseum The Hague), Thijs de Raedt (Curator, Kunstmuseum The Hague), Oliver Kase (Head of Modern Art, Pinakothek Munich) and Vera de Lange (Film historian). The catalog is published by Waanders. €29.95

        

Universum Max Beckmann
Max Beckmann (1884-1950) stopt zijn schilderijen barstensvol beelden en betekenissen, die niet direct te ontrafelen zijn; een bijzondere beeldtaal, die hij ontwikkelt op basis van talloze bronnen (literatuur, religie, mythologie) en eigen observaties. Zijn schilderijen zijn geladen, intellectueel, spiritueel. Maar net zo goed is de in Duitsland geboren Beckmann een mondaine 'man van de wereld' die in zijn werk de invloeden van de moderne tijd verwerkt. Hij dompelt zich onder in eigentijdse vormen van amusement: de magische wereld van theater, circus en cinema zijn belangrijke impulsen. Technologische ontwikkelingen in de film bieden letterlijk nieuwe perspectieven; ontwikkelingen die hij op de voet volgt, en herkenbaar zijn in de wijze waarop Beckmann zelf naar de wereld gaat kijken. Fragmenten uit enkele invloedrijke producties uit deze tijd zijn in Universum Max Beckmann te zien.

In zijn schilderijen volgt Max Beckmann de traditionele genres van de schilderkunst: portretten, stillevens, landschappen (met ook zee- en stadsgezichten) en mythologische en historische voorstellingen. Het vernieuwende en moderne van zijn werk zit dus niet zozeer in zijn onderwerpskeuze, maar juist in zijn uitwerking daarvan. Vooral de manier waarop hij de ruimte weergeeft, of eigenlijk manipuleert, is uniek. Van de vroege monumentale, traditionele composities tot scherpe kaders, hoekig en vervreemdend perspectief, opstapelingen, afsnijdingen en opvallende formaten. Koortsachtige voorstellingen soms, met ontelbaar veel objecten en figuren in vaak afgebakende, benauwende ruimtes. Perspectieven die niet losstaan van het leven van de kunstenaar en resoneren met het onstuimige Europa tijdens en tussen twee wereldoorlogen. Zijn Beckmanns schilderijen soms een reactie op de kantelende samenleving? Zijn het verwerkingen van zijn eigen ervaringen, in de oorlog of later, als hij Duitsland ontvlucht.

Max Beckmann en Kunstmuseum Den Haag
Max Beckmann heeft een unieke positie in de West-Europese kunstgeschiedenis. Zijn expressieve schilderijen en focus op het innerlijke, suggereren een schatplichtigheid aan het Duitse expressionisme. Zijn visie op de schilderkunst, die in zijn ogen niet anders dan figuratief kan zijn, kenmerkt eveneens een verbond met nieuwe realistische tendensen na de Eerste Wereldoorlog, het retour a l'ordre. Stromingen die van oudsher belangrijke kerncollecties van Kunstmuseum Den Haag vormen.
Tussen 1921 en 1926 verwerft het museum vijf lithografieën van Max Beckmann uit de periode 1921-1923; de eerste aankopen van zijn werk in Nederland. Pas na zijn dood, in 1956, is in Den Haag een grote overzichtstentoonstelling van zijn werk te zien. In dat jaar verwerft het museum het eerste schilderij van Beckmann voor de collectie: Klein café, draaideur (1944). In 2021 heeft het daar een tweede schilderij aan kunnen toevoegen: Baders met groene kleedcabine en schippers met rode broek, geschilderd in 1934 na een bezoek aan de Nederlandse kust.

Universum Max Beckmann toont een dwarsdoorsnede van het oeuvre van een unieke schilder. De tentoonstelling laat de wereld zien door de ogen van Max Beckmann, die met een bijzondere, persoonlijke beeldtaal en eigenzinnige verbeelding van de ruimte, betekenis geeft aan de chaos van de moderne wereld om hem heen.

Catalogus
Bij de tentoonstelling is een rijk geïllustreerde catalogus verschenen met bijdragen van onder meer Daniel Koep (Hoofd Tentoonstellingen, Kunstmuseum Den Haag), Thijs de Raedt (Conservator, Kunstmuseum Den Haag), Oliver Kase (Hoofd Moderne Kunst, Pinakothek München) en Vera de Lange (Filmhistorica). De catalogus is uitgegeven door Waanders. € 29,95

Videoserie
Duik in het universum van Max Beckmann! Wie was Max Beckmann en wat maakt zijn schilderijen zo bijzonder? Je ontdekt het in onze videoserie. Elke week een nieuwe video, mis het niet!