Stedentrip Marrakech? Goed idee: de stad ligt op slechts drie uur vliegen van Nederland; een visum of geel paspoort met stempels heb je er niet voor nodig. Ter plaatse vind je een heleboel betoverends en bezienswaardigs, als ware je in een vertelling van Duizend-en-een-nacht.
De kleuren, de geuren, de beeldschone paleizen en badhuizen, de hussle op het centrale plein Djemaa el Fna waar je bijkans omvergelopen wordt door de slangenbezweerders, acrobaten, muzikanten en sinaasappelsapverkopers. Marrakech is fascinerend. Een aantal van de vele hoogtepunten van deze koningsstad voor je opgesomd. Bookmarken maar.
Djemaa el Fna
Het bruisendste plein van Marrakech, hartje medina. Je ontkomt er niet aan en dat hoeft ook niet: when in Marrakesh is Djemaa el Fna, hoe toeristisch en druk ook, het bezoeken meer dan waard. De Gnawa-muzikanten, percussionisten, verkopers, waarzeggers, verhalenvertellers, hennatatoeëerders en buikdansers stromen ernaartoe. Een spektakel dat je meegemaakt moet hebben. Dat kan ook vanaf de zijlijn: zoek een van de vele cafétjes op die het plein omlijnen, pak een stoel en voilà. Overdag is het markt op Djemaa el Fna. Handkarren tjokvol dadels, noten, gedroogde vijgen en versgeperste sappen.
Vanaf het plein rol je zo de souks in. En in die souks is het schatzoeken, naar authentieke Marrokaanse spullen die je niet nodig hebt, maar wel wilt. Leer de fijne kneepjes van het afdingen en het verschil tussen troep en het echte werk en keer huiswaarts met tassen vol pracht en praal. Antiek zilverwerk, kunstig gevlochten rieten manden en tassen, leren poefjes, prachtige handgeweven kleden en textiel, djellaba’s die je eenmaal aan nooit meer uit wilt, en wat dies meer zij.
De souks líjken een ongeorganiseerde chaos, maar er is structuur. Barts Boekje tipt: ‘Vanaf Café de France op het plein loop je de hoofdstraat in, Souk Semarine, met de duurdere winkels. Daaromheen zijn de wijken – quartiers – ingedeeld per ambacht.’ Goed om in je oren te knopen is dat er veel aan je getrokken zal worden. Op het plein wenst iedereen met een eettentje je als gast, eenmaal in de souks wordt je van alles en nog wat aangesmeerd. Als je vriendelijk bedankt (lah, choukran, of als je indruk wilt maken: lah, baraak allahu feek), antwoordt het gros hoopvol: ‘Okay, maybe later.’
Heritage Spa Marrakech
Naast een tas vol pracht en praal ook een paar blaren en een pijnlijk schouderblad overgehouden aan Djemaa el Fna? Duik een hammam in. Of beter nog: duik een hammam in waar ze ook een spa bij hebben beklonken. Te weten dat een traditionele hammam een badhuis opgedeeld in drie ruimten is: een warme, een iets warmere en een bloedhete waar je je wast en tegen een kleine vergoeding laat scrubben – maar dat was het, verwacht er geen massages of extra vertroetelsessies. Met een spa erbij wordt het een ander verhaal. Heritage Spa is een absolute aanrader. Op internet wordt erover geschreven: ‘Best spa in Marrakesh.’ En: ‘Total heaven.’ Het interieur is kleurrijk, typisch Marokkaans en knus. De behandelingen zijn niet goedkoop maar elke dirham meer dan waard. Tip: boek er na je hammambezoek en scrubbeurt een massage met arganolie om je huid te rehydrateren en babybilletjeszacht te maken. Heritage Spa vind je in de wijk Bab Doukkala, in de medina.
Botanische tuin Jardin Majorelle
Jardin Majorelle, of Majorelletuin, de botanische tuin die Franse kunstschilder Jacques Majorelle in 1924 bij z’n riante ‘villa Bou-Saf-Saf’ liet aanleggen vol exotische planten van over de hele wereld. Een paar jaar na dato, in 1931, mocht architect Paul Sinoir er een kobaltblauw atelier bij bouwen. Toen Majorelle begin jaren zestig overleed, raakte de tuin in verval. De reddende handen kwamen van ontwerper Yves Saint Laurent en zijn Pierre Bergé die Jardin Majorelle in 1980 kochten en flink opknapten. Jardin Majorelle is een openbare tuin; in het hoofdverblijf vind je het Berber Museum met traditionele kledij, sieraden en andere typerende items.
Musée Yves Saint Laurent
Op honderd meter van Jardin Majorelle vind je Musée Yves Saint Laurent. Wie een beetje op de hoogte is van het geleefde leven van Yves, weet van zijn verknochtheid aan Marokko en Marrakech. Hij zei eens mooi: ‘Marrakech heeft mij kleur geleerd. Voor Marrakech was alles zwart.’ Het museum, een prachtig gebouw in Marokkaanse stijl dat vijftien miljoen euro mocht kosten, herbergt een enorme collectie couture, accessoires, schetsen en foto’s van Yves Saint Laurent waaronder de welbekende Mondriaan-jurk en de iconische vrouwensmoking. Parijs was zijn plek van creatie, maar Marrakech was dat van inspiratie, wordt weleens gezegd.
Kunst kijken in Marrakech
Aan kunst geen gebrek in Marrakech. Van klassiek tot modern. Kunstwinkels en galeries zijn er plenty. Aan Rue Yougoslavie vind je een paar toffe galeries vlakbij elkaar, waaronder Comptoir des Mines die een veelzijdige kunstcollectie toont met onder meer het bonte werk van ‘de Andy Warhol van Marrakech’, Hassan Hajjaj. Met zijn werk wil-ie een andere kant van zijn thuisland schetsen en het Westen uitdagen voorbij stereotypering te kijken. ‘Kamelen en muntthee, dat is vaak al waar mensen aan denken als het over Marokko gaat,’ vertelde Hajjaj eens in een interview met Dazed. Zijn werk: levendige portretten van jonge vrouwen in djellaba’s enthousiast bedrukt met logo’s van Puma, Gucci en Louis Vuitton; kleurrijk meubilair en andere items gemaakt van gerecycled materiaal en Afrikaanse reclameborden. Een andere plek waar je het werk van Hajjaj kunt bekijken en kopen, is de charmante galerie en theesalon Riad Yima. Ook niet overslaan: Dar Bellarj, het grootste kunstcentrum van Marrakech dat is gevestigd in een oud toevluchtsoord voor gewonde ooievaars (bellarj betekent ooievaar in het Arabisch) en de Marokkaanse kunst en cultuur beschermt middels toffe tentoonstellingen en workshops. Aanrader. Sluit je kunstkijktour af in Maison de la Photographie, het fotomuseum van Marrakech.
Ben Youssef Medersa
Vlakbij Dar Bellarj vind je Ben Youssef Medersa. Of Ben Joesoef Madrassa. Of Ben Youssef Madrasa. Welke spelling je ook prefereert: het is een oude koranschool die in de 14e eeuw werd beklonken door de Marokkaanse monarch Abu el Hassan en onderdak bood aan negenhonderd studenten met interesse in theologie en rechten. In 1960 kreeg het een nieuwe bestemming, die van museum. Eind jaren negentig werd Ben Youssef Medersa flink opgelapt. Sindsdien is het een geliefde bezienswaardigheid voor wie Marrakech aandoet. Begrijpelijk, want het is er adembenemend. Dat begint al bij de bronzen deuropening bij de ingang die is verfraaid met kunstige gravures van cederhout en mozaïek. Details zijn er voorts in overvloed. Een knap decor voor een uitgebreide fotosessie, dachten we zo. Ben je Ben beu? Om de hoek tref je de Ali Ben Youssef Moskee, de grootste moskee van Marrakech. Daarmee ben je ook wel even zoet.
Paleis van Bahia
Wie van mooie architectuur houdt kan in Marokko sowieso uitstekend z’n hart ophalen. Een van de vele architectonische hoogstandjes, een Marokkaans meesterwerk zo je wilt, is het paleis van Bahia in Marrakech: een paleis van acht hectare dat stamt uit de 19e eeuw. Acht hectare is inderdaad niet niks. Bahia telt honderdvijftig kamers die aan binnenplaatsen en weelderige paleistuinen grenzen. Het is er prachtig met de metershoge plafonds, deuren en kozijnen van handgemaakt houtsnijwerk en bontgekleurde mozaïek. Ga er vroeg heen, dan mijd je de drukte en kun je het paleis in relatieve rust vastleggen op camera – zonder gezichtsvervuiling in de vorm van de massatoerist.
MAX & JAN
Een bezoek waard: de flagship store van lifestylemerk MAX & JAN, van de kundige handen van ontwerpersduo Jan Pauwels en Maximilian Scharl. De twee verwerken Marokkaans erfgoed en ambacht in moderne kledingcollecties aantrekkelijk voor een internationaal publiek. Het devies is een dotje glamour en kleur uit Marrakech aan de wereld schenken. Daarvoor wordt samengewerkt met jonge Marokkaanse ontwerpers. Alle collecties worden ontworpen en geproduceerd in Marokko. MAX & JAN heeft z’n eigen productieatelier waar een team bekwame vakmensen met de ontwerpers samenwerken en waar goed wordt gelet op fairtrade en duurzaam. Op het dakterras van de winkel vind je het gezellige restaurant SOUL FOOD met heerlijke biologische, lokale en internationale gerechten op de kaart.
Honger hoef je niet te lijden in Marrakech
Het is niet bepaald een uitdaging in Marrakech lekker te eten. De couscous, tajine, harira en uitstekend gekruide streetfood vliegen je om de oren; overal vind je restaurants en eettentjes waar je kunt eten tot je een ons weegt. Alvast vier toppers om te noteren:
- Café des Epices, met goede tajine, sandwiches en sapjes. En met dakterras.
- Nomad vind je aan de overkant van Epices; vanaf het dakterras kun je naar de overburen zwaaien. Het is er reuzehip en wat duurder van Epices.
- Toubkal is waarschijnlijk niet het allermooist ingerichte restaurant dat je gaat bezoeken, maar ze serveren er wel het lekkerste eten dat je in Marrakech kunt eten. De prijzen zijn laag, de kwaliteit is goed, de stoeltjes zijn van plastic.
- La Famille, een mooi ingerichte bio-bio lunchroom waar het voor de vegetariër goed toeven is.
Le Bled de Gre
Nog geen slaapplaats? Marrakech barst van de feeëriek riads. Een bekende is riad El Fenn. Na een bezoek wil je waarschijnlijk je hele interieur op de schop nemen: een beetje Marokkaans blauw of antraciet aan de muur staat bij nader inzien veel interessanter dan al dat wit. En roze is eigenlijk ook niet verkeerd. Een prachtig interieur, dat heeft El Fenn zonder twijfel. Wat deze riad ook heeft: een spa, een fitness, een uitgebreide menukaart en een winkel. Ryad Dyor is nog zo’n uitblinker, maar kasbah Le Bled de Gre (op vijf minuten rijden van Marrakech Menara Airport) heeft mijn hart gestolen. De eigenaresse is een goedgemutste Française van midden zestig. Twintig jaar geleden kocht ze het stuk grond waarop ze stukje bij beetje Le Bled de Gre bouwde. Elf kamers telt haar imperium. Het interieur is heerlijk nonchalant en gevuld met kunst, prullaria en meubelen die ze in de loop der jaren verzamelde van over de hele wereld (‘I luv Zanzibar!’). Het is er prettig kalm, in de enorme tuin grazen ezels, in en rondom het zwembad is het goed verpozen. ’s Avonds is er regelmatig livemuziek. Er wordt verrukkelijk voor je gekookt. Een ideale plek om de drukte van Marrakech van je af te schudden en met een glas wijn in de hand koppig te denken: nooít meer naar huis.
Meer JAN? Neem een abonnement, koop een los nummer of lees losse artikelen op Blendle.
