Militairen trainen keihard voor de veiligheid in Harskamp

In de late schemering ligt Thom Brand, soldaat der eerste klasse, te wachten op een koude schietbaan. In militair uniform, en met een Colt C7 aan zijn schouder. Naast hem liggen negen collega-reservisten, die al even geconcentreerd door hun richtkijker turen. Op 100 meter afstand staan de doelen: matig verlichte borden met een silhouet van een mens.

Ze moeten er tien keer op schieten, minstens zes kogels moeten raak zijn. Dan klinkt de luide stem van de schietinstructeur: ‘Schutters, vuren!’ Harde knallen galmen over de heide, doelen klappen omver. Welkom op het schietkamp van de Foxtrot compagnie van het 10de Natresbataljon, de enige actieve Twentse militairen.

Lees verder onder de foto.

Als de kruitdamp is opgetrokken, komt soldaat Brand overeind. „Alle tien raak. Zoals het hoort”, zegt hij met een knipoog. In het dagelijks leven studeert hij civiele techniek aan de Universiteit Twente. Net als zijn collega’s bij het Korps Nationale Reserve (Natres) dient de jonge reservist dus zijn vaderland, terwijl hij ook een maatschappelijke carrière heeft. ‘Een burgerbaan’, volgens reservisten.

Lees verder onder de foto.

In zijn compagnie zit een afspiegeling van de maatschappij: van jongerenwerker tot marketingexpert en van technicus tot student. Maar de 90 Twentse Natres-militairen denken dit weekend niet aan hun werk: het is tijd voor schiettraining op het Infanterie Schietkamp, aan de rand van de Veluwe bij het dorp Harskamp.

Het zal voor velen een verrassing zijn dat er op de voormalige Vliegbasis Twente Twente nog een Defensie-eenheid actief is, weet ook commandant Ard Bregman. Maar de naamsbekendheid van ‘zijn’ Foxtrot compagnie moet vergroot worden. „We hebben tientallen nieuwe gasten nodig, want als de plannen uitgevoerd worden, moeten we over vier jaar klaar zijn om zelfstandig nationale operaties uit te voeren. Reservist zijn is vrijwillig, maar dus niet vrijblijvend.” Om de professionaliteit te vergroten, moeten alle Natres-militairen voldoen aan de zelfde fitheidseisen als hun beroepscollega’s.

Lees verder onder de foto.

Bregman’s compagnie heeft nu ook een divers takenpakket. Ze bewaken en beveiligen gebieden en gebouwen, verlenen steun bij rampen, en dragen bij aan ceremoniële activiteiten. Ook zijn ze gekoppeld aan de 43 Gemechaniseerde Brigade, een gevechtseenheid die door de Natres wordt ondersteund.

De afgelopen jaren was Foxtrot regelmatig betrokken bij landelijke operaties. Twentse reservisten zochten bijvoorbeeld naar het lichaam van de vermoorde Anne Faber, speurden in de haven van IJmuiden naar verstopte vluchtelingen in vrachtwagens, en bewaakten de kazerne in Hilversum waar slachtoffers van de vliegramp met MH17 werden geïdentificeerd.

Lees verder onder de foto.

Een week voor het schietkamp heeft het derde peloton een reguliere oefenavond rond de basis in Enschede. Er staan drie trainingen op het programma: het stabiliseren van een gewonde uit een voertuig, het aanleggen van een telefoonverbinding en het trainen van een patrouille om een gebied te bewaken. In de koude avonduren liggen de militairen in drooggevallen sloten en patrouilleren ze door het buitengebied van Enschede. Alsof het oorlog is, en de vijand ieder moment kan binnenvallen.

Lees verder onder de foto.

Dit weekend wordt het spannender: het driedaagse schietkamp is voor veel Twentse militairen een hoogtepunt. Want schieten heeft altijd aantrekkingskracht op mensen in een militair uniform. Tegelijkertijd is het een serieuze zaak. De reservisten schieten elke oefening met scherp, en moeten in staat zijn om vijanden uit te schakelen.

Lees verder onder de foto.

Dat de vijand dit weekeinde uit kartonnen borden bestaat, doet niets aan af aan de beleving. Stuk voor stuk staan de parttime-militairen geconcentreerd klaar om te schieten. Ouwehoeren kan alleen als de wapens ongeladen zijn. Bovendien zijn de dagen lang en de trainingen zwaar: om 06.00 uur gaat de wekker en pas om 22.00 uur is het tijd voor ontspanning. Tenminste...

Na de laatste schietoefening ligt een enkeling om 21.30 uur al te knikkebollen als blijkt dat commandant Bregman een ‘cursus omgaan met teleurstellingen’ heeft voorbereid. Via de pelotonscommandanten komt de boodschap dat de jongens niet terug kunnen naar de basis, maar in het bos een bivak moeten bouwen. Slapen in de koude buitenlucht, terwijl je dacht nog even in de bar te kunnen zitten om daarna je bed op te zoeken…

Lees verder onder de foto.

De oekaze heeft een duidelijk doel, zegt Bregman, die duidelijk geniet van de gezaaide verwarring. „In de briefing staat dat de hele compagnie de derdelijnsuitrusting (met onder meer een slaapzak, red.) altijd binnen handbereik moet hebben. Maar omdat veel kerels dachten dat ze die toch niet nodig zouden hebben, liggen hun uitrustingen nog op de basis. Dus we gaan nu kijken hoe ze zich houden, want dit kan ook tijdens een echte missie gebeuren.”

Lees verder onder de foto.

De klassieke truc zorgt maar heel even voor opschudding. Binnen enkele minuten is duidelijk wie zijn uitrusting voor elkaar heeft en vervolgens beginnen de militairen plannen te smeden om slaapzakken te delen en wie de wacht moet lopen. Ook wordt het toilet op de schietbaan geplunderd: alle toiletrollen verdwijnen in de rugzakken. „Je weet nooit waar je terechtkomt.”

Als een uur later iedereen een slaapplek heeft gecreëerd – er zijn toch wat slaapzakken nagebracht – is er eindelijk een verlossend biertje. Maar niet teveel, want over zes uur is het al tijd voor een nieuwe dag vol schietoefeningen.

Een van de militairen die niet in de war raakt van een nacht in het bos, is Herman Oorlog uit Enschede. In zijn dagelijks leven heeft hij een burgerbaan bij Apollo Vredestein, maar dit weekeinde is hij sergeant en groepscommandant bij het eerste peloton. „Ik zit al 28 jaar bij de Natres, dus van dit soort geintjes schrik ik niet. Bovendien is er niets mis met een lekkere nacht in de buitenlucht.” Wel moet hij zijn peloton mee zien te krijgen in zijn enthousiasme. Voor een enkeling die voor de eerste keer op schietkamp is, valt dat niet mee.

Lees verder onder de foto.

Tijdens zijn loopbaan als reservist heeft Oorlog alle facetten van het vak al meegemaakt: bewaken, beveiligen, ondersteunen. Al vrij snel komt de vuurwerkramp in Enschede ter sprake. „Toen hebben we met onze compagnie het rampgebied beveiligd. Heftig, want ik woonde zelf in de tweede ring. Je kreeg te maken met mensen die alles waren kwijtgeraakt, maar ook bewoners die dachten de volgende dag wel weer naar huis te kunnen.” Dat hij aan de slag moest in zijn eigen woonplaats, noemt hij de ‘kracht van de Natres’: „We willen allemaal een bijdrage leveren aan de veiligheid in Nederland. En als je dat kunt doen op een plek waar je de weg weet, gaat dat des te beter.”

Om 06.00 uur zaterdagochtend moeten de mannen wakker worden. Een beetje stram door de harde ondergrond, maar de overnachting in de buitenlucht heeft het groepsgevoel duidelijk goed gedaan. Een kwartiertje later is het tijd voor de ochtendsport en het ontbijt. Met een beetje yoga en een stevige boterham zijn de Twentse militairen snel weer op de been.

Lees verder onder de foto.

En dat moet ook, want om 08.30 uur moet de slotdag van het schietkamp begonnen zijn. Het is de moeilijkste oefening van het programma: in duo’s richting de vijand, en ondertussen tientallen kogels afvuren. De zogenaamde ‘contactdrill’ is risicovol, omdat er de schutters voor hun kompanen terechtkomen en dus in de vuurlijn liggen. Maar de concentratie is hoog, en zonder problemen weten de jongens zich richting hun doelen te werken.

Lees verder onder de foto.

In niets doet de Foxtrot Compagnie deze driedaagse denken aan een groepje doorgeschoten padvinders. Stuk voor stuk zijn het militairen die hun werk voor de Natres serieus nemen. „Dat moet ook wel”, zegt soldaat Thom Brand, terwijl hij zijn wapen schoonmaakt. „Ik heb in 2014 in Hilversum de kazerne bewaakt waar slachtoffers van vlucht MH17 werden geïdentificeerd. Op dat moment rook je de lijkenlucht op het hele terrein. Heel heftig, maar als er morgen weer een steunoproep binnenkomt, dan sta ik er. Je wilt er bij zijn, anders moet je niet bij de Natres gaan.”