Dit gerecht zou weleens het geheim van hoge leeftijd Japanners kunnen zijn
Koken & WetenIn de rubriek Koken & Weten duikt gezondheidsjournalist Tijn Elferink in een voedingsonderwerp waar verwarring over bestaat. Dit keer: Is gefermenteerde voeding echt zo gezond? Deel 2: alkalische fermentatie.
Je kunt het zo gek niet bedenken of je kunt het fermenteren. De enthousiaste thuiskok maakt van melk kefir en van thee kombucha. Van een kool zuurkool maken kost wat tijd, maar moeilijk is het niet. Meer dan kool, zout en een weckpot heb je niet nodig. Het hart van sommige koks gaat pas sneller kloppen van sojasaus en natto.
,,Er gaan al langer anekdotische verhalen rond over de gezondheidsvoordelen van fermenteren”, zegt Eddy Smid, hoogleraar levensmiddelenmicrobiologie aan de Universiteit Wageningen. Er wordt steeds meer duidelijk waarom producten als yoghurt, zuurkool en kombucha gezond zijn. Bacteriën zetten suiker om in melkzuur. Deze levende bacteriën prikkelen het immuunsysteem wat de weerstand kan verbeteren.
Maar er is meer, zoals fermenteren met gisten, schimmels of combinaties. ,,Kijk naar Japan waar mensen iets ouder worden”, zegt Smid. ,,Dat werd deels toegeschreven aan het eten van rauwe, vette vis. Maar wat ze ook eten: natto. Deze gefermenteerde sojabonen worden in Japan vaak gegeten als ontbijt. ,,Er zit krankzinnig veel vitamine K2 in”, zegt Smid. ,,Als je K2-supplementen koopt, is dat meestal op basis van natto.”
Beluister hier de podcast over fermenteren, waarin redacteur Koken & Eten, Ellen den Hollander, in gesprek gaat met gezondheidsjournalist Tijn Elferink:
K2 tegen welvaartsziekten
Vitamine K kennen we al langer. K2 doet in feite hetzelfde, maar is iets meer in vet oplosbaar. ,,Daardoor verspreidt het zich anders door het lichaam”, zegt Smid. ,,Er zijn sterke aanwijzingen dat vitamine K2 een rol speelt bij het voorkomen van aderverkalking en hart- en vaatziekten. Zo bieden gefermenteerde producten bescherming tegen welvaartsziekten.”
Gefermenteerde sojabonen bieden meer voordelen. Voor vleeseters is het geen probleem om voldoende vitamine B12 binnen te krijgen. Voor vegetariërs en zeker veganisten wel. ,,Het is niet zo dat een dier vitamine B12 maakt, het zijn micro-organismen ín het dier die dat doen”, aldus Smid. Bij het fermenteren van bonen gebeurt hetzelfde: bepaalde micro-organismen maken vitamine B12. ,,Zo heb je door het fermenteren met deze speciale micro-organismen opeens een product met vitamine B12 dat geschikt is voor vegetariërs en veganisten.”
Sojasaus van bruine bonen
Fermenteren is een goede manier om voedsel voor te verteren. Dat is nodig, aangezien voedingsstoffen uit sojabonen slecht opneembaar zijn. ,,Bovendien zijn sojabonen niet te vreten”, zegt foodwriter Wateetons. Waar je zelf yoghurt kunt maken met melk en yoghurt uit de supermarkt, heb je voor miso een schimmel nodig. Die importeert Wateetons uit Korea. Om het voor andere foodies makkelijker en goedkoper te maken, verkoopt hij ze via Starterculturen.nl door. De mogelijkheden met soja zijn eindeloos. ,,Ik heb sojasaus gemaakt van bruine bonen en gort. Geen Japanner die ooit op dat idee is gekomen. Daar word ik gelukkig van.”
Zelf natto maken is geen fermenteren voor beginners, benadrukt Smid. ,,In tegenstelling tot bacteriën in yoghurt of zuurkool, groeien deze bacteriën niet alleen op suikers, maar ook op eiwitten. Daarbij komt ammoniak vrij en dat zorgt ervoor dat het geheel minder zuur wordt. Dat is het walhalla voor slechte ziektekiemen.”
Het oordeel
Natto, oftewel gefermenteerde sojabonen, bevat heel veel vitamine K2. Er zijn sterke aanwijzingen dat vitamine K2 helpt bij het voorkomen van aderverkalking en hart- en vaatziekten. Ook is het een plantaardige bron van vitamine B12, een vitamine die verder alleen in vlees zit. Maar alkalische fermentatie is niet voor beginners, gelukkig is natto ook in de winkel te koop.
Bekijk hier onze video’s over Koken & Eten:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMGeldflaters
Mandy gaf 150 euro uit om haar balkon op te fleuren: ‘Nu zit ik met bakken vol halfdode planten’
-
PREMIUMVoor jou getest
Deze supermarkt heeft de beste kant-en-klare lasagne bolognese: ‘Bijna een echte Italiaan’
Een kant-en-klare lasagne uit de supermarkt is snel, gemakkelijk en vooral goedkoop. Gezond is het niet echt, maar het vult en smaakt best. Welke supermarkt verkoopt de lekkerste lasagne bolognese? Vier culinaire kenners scharen zich rond de tafel. ,,Deze lasagne is lekker van smaak en goed in balans.’’ Bekijk onderaan het artikel de uitslag en rapportcijfers. -
Consumentenbond
Van de 155 geteste inductiekookplaten is deze de beste: elke kookzone heeft eigen boostfunctie
Wat is de beste inductiekookplaat van 60 cm breed? En welke heeft de beste prijs-kwaliteitverhouding? De Consumentenbond geeft antwoord. -
Wetenschappelijk Bewezen
Cholesterolverlagend? Helpt tegen misselijkheid? Dit doet gember echt voor je lichaam
In de videoserie (W)etenschappelijk Bewezen beantwoorden hoogleraren brandende vragen over ons eten. In deze aflevering legt onderzoeker Guido Camps uit wat wetenschappelijk gezien de voordelen van gember zijn. -
PREMIUMhuisarts vertelt
Tom (27) heeft een nieuwe vriendin en plots spelen zijn prikkelbare darmen weer op
Bij Tom spelen zijn prikkelbare darmen weer op. Spanningen zijn de boosdoener, maar waar die vandaan komen, is hem een raadsel. Zijn vriendin geeft onbedoeld toch een hint.
-
Zo chill word je echt van drankjes met CBD erin (hoewel de een gevoeliger is dan de ander)
-
-
-
PREMIUMMet video17
Experts delen hun tips om lastminute zomerfit te worden: 'Stop 2 weken met alle suikers’
Eindelijk mooi weer op komst! Alleen: hoe zit jij in je vel? Moet er nog wel het een en ander gebeuren? Wie nú in actie komt, is nog op tijd om de winterkilo’s aan te pakken. Twee experts delen hun beste tips en oefeningen voor billen, buik en armen. ,,Stop met alle suikers en doe drie keer in de week krachttraining.’’ -
PREMIUM
Onervaren afwasser Daniel (32) blufte zich tot chef in sterrenrestaurant: ‘Alles opgegeven om te koken’
Als lastige leerling ging hij van school naar school, totdat de 17-jarige Daniel als afwasser in de keuken van een restaurant belandde. Het was liefde op het eerste gezicht met het horecaleven. Toen hij solliciteerde bij sterrenrestaurant Inter Scaldes was hij eerlijk. ,,Ik kan niks, maar ik wil heel graag”, blufte hij zich naar binnen. Anno 2024 jaagt hij zijn droom na en wil hij zijn eigen ster.Delft
-
PREMIUMsuikertaks
Appelsientje en Dubbelfriss stoppen nu een druppeltje melk in jouw drankje: ‘Belastingontwijking’
-
PREMIUM5 keukenmythes
Waarom je champignons best mag afspoelen, maar gekookte pasta absoluut niet
Verdampt alcohol tijdens het koken? Verliezen champignons hun smaak als je ze wast? Iedereen die wel eens de pollepel in de hand neemt, kent van die keukenwijsheden waarbij je denkt: klopt het nou wel of niet? Deze redactie zet er vijf op een rij. ‘Arme spinazie. De bladgroente kampt al eeuwig met valse geruchten.’ -
-
‘Van het geld dat je bij verstopping aan een loodgieter uitgeeft, kun je voor de rest van je leven frituurvet kopen’