Kraspedia

Kraspedia
	; Craspedia variabilis
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Asteroideae
Rodzaj	kraspedia
	Nazwa systematyczna
	Craspedia G.Forst.; Fl. Ins. Austr.: 58 (1786)
Synonimy
	Richea Labill.;
	Richea Labill.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kraspedia^[4] (Craspedia G.Forst.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje 25 gatunków^[3]. Rośliny te występują w Australii i Nowej Zelandii^[3]. Niektóre uprawiane są jako rośliny ozdobne, zwłaszcza Craspedia uniflora^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Rośliny zielne, zarówno roczne jak i wieloletnie. Niektóre tworzą zwykle z korzeń palowy, inne grube korzenie wiązkowe^[6].
Liście: Skrętoległe, zebrane w rozetę przyziemną, u niektórych gatunków występują też liście łodygowe, wyraźnie zmniejszające rozmiary wraz z wysokością. Liście są siedzące, często obejmujące łodygę, z blaszką całobrzegą, nagą lub owłosioną^[6].
Kwiaty: Zebrane po 4–12 w drobne koszyczki, które wyrastają skupione po 20–125 w kwiatostanie złożonym mającym postać kulistej główki lub półkulistego koszyczka. Każdy z drobnych koszyczków wsparty jest zieloną podsadką i 5–10 bezbarwnymi listkami okrywy. Kwiaty są rurkowate, obupłciowe i 5-krotne^[6]. Ich korony są białe lub żółte, rzadziej różowe lub fioletowe^[7].
Owoce: Jajowate niełupki zwieńczone pierzastym puchem kielichowym^[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny astrowatych Asteraceae, podrodziny Asteroideae i plemienia Gnaphalieae^[8].

Sześć gatunków z tego rodzaju wyłączono w osobny rodzaj Pycnosorus (dotyczy to m.in. Pycnosorus globosus, który pod nazwą kraspedia kulista uprawiany bywa w Polsce^[4])^[3].

Wykaz gatunków^[3]

Craspedia adenophora K.L.McDougall & N.G.Walsh
Craspedia alba J.Everett & Joy Thomps.
Craspedia aurantia J.Everett & Joy Thomps.
Craspedia canens J.Everett & Doust
Craspedia costiniana J.Everett & Joy Thomps.
Craspedia crocata J.Everett & Joy Thomps.
Craspedia cynurica Rozefelds & A.M.Buchanan
Craspedia glabrata (Hook.f.) Rozefelds
Craspedia glauca (Labill.) Spreng.
Craspedia gracilis Hook.f.
Craspedia haplorrhiza J.Everett & Doust
Craspedia incana Cockayne & Allan
Craspedia lamicola J.Everett & Joy Thomps.
Craspedia lanata (Hook.f.) Allan
Craspedia leucantha F.Muell.
Craspedia macrocephala Hook.
Craspedia major (Hook.f.) Allan
Craspedia maxgrayi J.Everett & Joy Thomps.
Craspedia minor (Hook.f.) Allan
Craspedia paludicola J.Everett & Doust
Craspedia preminghana Rozefelds
Craspedia robusta (Hook.f.) Cockayne
Craspedia rosulata Rozefelds & A.M.Buchanan
Craspedia uniflora G.Forst.
Craspedia variabilis J.Everett & Doust

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-06-21] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-06-21] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Craspedia G.Forst.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-06-21].
↑ ^a ^b Gawryś Wiesław: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 62. ISBN 978-83-925110-5-2.
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 243, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b ^c ^d Genus Craspedia. [w:] New South Wales Flora Online [on-line]. National Herbarium of NSW, Royal Botanic Garden Sydney. [dostęp 2022-06-21].
↑ Craspedia G.Forst.. [w:] Flora of New Zealand [on-line]. Manaaki Whenua Landcare Research. [dostęp 2022-06-21].
↑ Genus Craspedia G. Forst.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-06-21].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-06-21] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-06-21] (ang.).

[powo-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Craspedia G.Forst.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-06-21].

[gawrys-4] Gawryś Wiesław: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 62. ISBN 978-83-925110-5-2.

[mabb-5] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 243, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[wales-6] Genus Craspedia. [w:] New South Wales Flora Online [on-line]. National Herbarium of NSW, Royal Botanic Garden Sydney. [dostęp 2022-06-21].

[nzflora-7] Craspedia G.Forst.. [w:] Flora of New Zealand [on-line]. Manaaki Whenua Landcare Research. [dostęp 2022-06-21].

[grin-8] Genus Craspedia G. Forst.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-06-21].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]