Hoe Samos-stad plotseling multicultureel werd

Leestijd: 3-4 minuten

Pythagorion, 4 mei 2018

Beste lezer,

Samos stad/ Vathy is de hoofdstad van Samos. Vathy is het oude gedeelte tegen de berg gebouwd. Een 16e eeuws stadje met kronkelige straatjes en karakteristieke pleintjes. Samos stad is van recentere datum. Een bezig havenstadje met een brede, lange boulevard waar het prettig is om te flaneren. Alles staat hier mooi in bloei en er zijn prachtige parasoldennen midden in de stad. Vathy en Samos stad zijn inmiddels samengevoegd tot één stad met circa 12.000 inwoners.

In het vluchtelingenkamp in Samos stad wonen circa 2000 mensen. Op bovenstaande foto is goed te zien wat de bevolkingsdichtheid is ten opzichte van Samos-stad.

Mijn plan was om deze dagen op Samos met enige discipine in te vullen. Acht uur op, Hardlopen. Ontbijten. Werken van 10-15, inclusief lunch. Rusten als een Griek en dan vanaf 17:00 en route. Voorlopig werkt dit ritme. Het werken gaat goed, Vandaag is het programma politieke filosofie afgerond en gestuurd aan mijn collega’s.
Ik werk al twee dagen op het terras van een hotel pal aan zee waar niemand is, alleen een aantal werknemers van het hotel die om het kwartier een sigaret opsteken en veel koffie drinken. De lunch is hier overdadig. Een simpele tomatensalade is al een hoofmaaltijd.

De afstand Pythagorion – Samos stad is ongeveer 12 kilometer. Het ruikt overal heerlijk. Oregano, rozemarijn en tijm groeien hier met bossen langs de weg. Bij Albert Heijn kosten een paar takjes 1,50 euro.
Een aantal kilometer voor Samos Stad bevindt zich een Lidl waar  al een hoop niet-Grieken langs de weg lopen. Ik heb geen kaart nodig.

Het vluchtelingenkamp bevindt zich pal naast het centrum, een stenen pad de berg op.
Een jongen van ongeveer acht duwt een tweepersoons kinderwagen up mountain. Sommige kinderen zijn hier geboren. Wat de levensloop van deze kinderen ook moge zijn, het heeft iets vervreemdends en eigenaardigs als je later als Afghaan, Irakees of Syrieër je geboorteplaats moet aangeven: Samos stad, geboren op 12 december 2017.
Overal zie je wandelende of groepjes migranten, richting stad of terugkomend van de stad, al dan niet met wat boodschappen.
Ik besluit naar boven te lopen en zie al snel het hekwerk en de omheining met veel prikkeldraad, wat mij aan het kamp Moria op Lesbos doet denken.
Het hek staat echter open en in het wachthuisje ligt iemand half te slapen.

Doorlopen is een goede optie.

Het kamp oogt miserabel. Volgepakt met portocabins en vele koepeltentjes. Daartussen amper 50 centimenter ruimte. Het mooie weer maakt veel goed, De sfeer is ontspannen, waardoor het kamp ook iets van een overvolle camping krijgt.
Kinderen spelen, er zijn hangende groepjes en veel mensen zitten in de schaduw onder een boom of bij hun tent.
Wat opvalt zijn de vele kinderen en gezinnen die hier zijn: uit Syrië, Afghanistan, Irak en ook veel Afrikaanse mannen en gezinnen, vermoedelijk uit Congo en West-Afrika.
Ik kan overal naartoe. De UNHCR-kantoortjes, de medische post, de immigratie-autoriteiten. Het kamp wordt beveiligd door een particulier beveiligingsbedrijf.
Het politiekantoor bevindt zich beneden in het stadje, vlakbij het kamp.
Diverse mensen zeggen of knikken mij gedag. Ze denken vast dat ik een vrijwilliger ben.
Stichting bootvluchteling heeft hier lang gezeten met medische en psycho-sociale hulp en de missie onlangs beëindigd. Inmiddels is een vrijwilligersorganisatie uit Samos actief in het kamp en organiseert allerlei activiteiten voor gestrande migranten in het Samos stad.
Dat lijkt mij goed voor het draagvlak onder de Griekse bevolking hier.

Het verschil met andere kampen waar ik ben geweest, is dat dit kamp meteen grenst aan het stadje, in tegenstelling tot Moria en Malakasa die toch ergens in de middle of nowhere liggen.
Bewoners van het kamp lopen het stadje in, flaneren langs de boulevard, eten een ijsje en doen hun boodschappen bij de plaatselijke supermarkt. Net zoals in Nederland ontvangen de migranten wat zakgeld, hier EU-gefinancierd, waarmee ze inkopen kunnen doen. Dat heeft ook voordelen voor de plaatselijke middenstand die het toch hoofdzakelijk moet hebben van het tourisme in de zomermaanden.

Na de Turkije deal van 19 maart 2016 werd Samos Stad van de één op andere dag een multiculturele stad. 14% van de bevolking was ineens van niet-Griekse origine.
https://www.europa-nu.nl/id/vk20gbq097wa/vluchtelingendeal_tussen_eu_en_turkije

Vóór de Turkije deal kreeg vrijwel iedere migrant papieren om door te reizen.
Na 19 maart 2016 zat elke migrant en die er was of nog aankwam vast en moest asiel aanvragen. Die prodecures gaan zeer traag. De mensen zijn hier gebleven, kunnen niet weg en wachten en wachten….
Dat lijkt me toch wel wat met zo’n stad doen. Wat precies dat zou ik verder moeten vragen en uitzoeken.

Inmiddels heeft de Raad van State van Griekenland geoordeeld dat migranten op de eilanden vrij binnen Griekenland moeten kunnen reizen.
https://www.trouw.nl/home/griekse-rechter-vluchtelingen-vasthouden-op-eilanden-dient-geen-enkel-doel~aa8f5f3f/

Ik weet niet of dat wat oplost. De faciliteiten op het Griekse vasteland zijn nauwelijks beter en de Griekse economie zit aan de grond. Werkgelegenheid is er nauwelijks.

De situatie hier en op andere eilanden, waar in totaal 15,000 migranten in deze positie zitten (en 45,000 op het Griekse vastenland), is dus vooralsnog weinig rooskleuring.
Hoe verhoudt zich dat dat de Europese waarden vrijheid, gelijkheid en brioederschap?
De inhoud van mijn volgende blogs doemen al langzaam op……

Marco