De Koloniën van Weldadigheid zijn onderdeel van de Maatschappij van Weldadigheid die in 1818 werd opgericht om armoede te bestrijden. Het idee was om mensen uit armoede een beter bestaan aan te bieden door hen onder andere woeste gronden te laten ontginnen. Hierop zouden zij later zelf een klein boerderijtje kunnen beginnen.

Dit was de gedachte achter de zogenaamde vrije koloniën zoals Oostvierdeparten, dat samen met Boschoord onder de kolonie Wilhelminaoord in Drenthe viel. De koloniehistorie is hier nog terug te zien in het landschap en de woningen. Er waren ook onvrije koloniën zoals Veenhuizen, waar mensen ‘heropgevoed’ werden. Later werd dit een strafkolonie waar onder meer de huidige gevangenis nog een overblijfsel van is.

Toerisme

,,De geschiedenis van Noordwolde is verweven met die van de Koloniën van Weldadigheid. De werelderfgoedstatus zorgt voor meer naamsbekendheid, wat een stimulans is voor de toeristische sector en een opsteker voor de omgeving. Museum de Proefkolonie in Frederiksoord kan verwijzen naar het Vlechtmuseum en andersom. Zo versterken ze elkaar”, zegt Hoen.

Naast Wilhelminaoord, Veenhuizen en Frederiksoord is de kolonie Wortel in de Belgische Kempen aangewezen als werelderfgoed. De koloniën Ommerschans, Willemsoord en de Belgische Merksplaskolonie hebben die status niet gekregen. ,,Dat komt omdat de andere koloniën duidelijker zichtbaar zijn en af te bakenen, maar in de activiteiten van de Koloniën van Weldadigheid doen ze wel gewoon mee.”

Hoen zat namens Weststellingwerf in de stuurgroep die de nominatie voorbereidde. De erkenning van de Koloniën van Weldadigheid als UNESCO Werelderfgoed is de ultieme kroon op al het werk dat is verricht”, zegt voorzitter van de stuurgroep Cees Bijl, gedeputeerde in Drenthe. ,,Het is ook een relevante toevoeging op de Werelderfgoedlijst vanwege het wereldwijde actuele onderwerp armoedebestrijding. We zijn ontzettend trots dat we in het rijtje staan tussen de Waddenzee en de Taj Mahal. De vlag kan uit.”

Waterlinie

Ook de Nieuwe Hollandse Waterlinie tussen Muiden en Boven Merwede bij de Biesbosch werd maandag aan de werelderfgoedlijst toegevoegd. Samen met de Stelling van Amsterdam die sinds 1996 op de lijst staat zijn zo de Hollandse Waterlinies als geheel werelderfgoed. Dit is een stelsel van sluizen, dijken, forten, kanalen en gemalen dat in het geval van oorlog een deel van Nederland onder water kon zetten, waardoor het vroegere gewest Holland een soort eiland werd. Het systeem werd in de negentiende eeuw aangelegd en bood ook bescherming tegen hoogwater in de rivieren.

Limes

Met deze toekenningen komt Nederland in totaal op twaalf werelderfgoederen waarvan er twee, de Waddenzee en het ir. Woudagemaal, in Fryslân liggen. Vandaag wordt bekend of ook de Romeinse Limes, de noordgrens van het Romeinse Rijk, de status werelderfgoed krijgt. Die grens liep onder meer langs de Rijn en ligt deels in Nederland. Het Eise Eisinga Planetarium in Franeker hoopt over twee jaar de status werelderfgoed te krijgen. De status helpt mee om werelderfgoederen beter te beschermen.