Al wandelend brengen bewoners van Spannum een ode aan schrijver en dichter Waling Dykstra: 'Zijn werk is heel eigentijds'
Wandelaars in Spannum worden bij het eindpunt van hun tocht onthaald door een zingend kind. Foto: MARCHJE ANDRINGA
Op de tweehonderdste geboortedag van Waling Dykstra (1821-1914) was het in Spannum net alsof zijn bekende gedicht ‘Wat bistû leaflik, rizende simmermoarn!’ tot leven kwam. Een groep van zo’n honderd mensen uit het dorp was bij dag en dauw al vroeg op de been voor een bijzondere wandeltocht die in het teken stond van de Friese dichter en schrijver.
,,Rond zes uur zijn we vertrokken om in verschillende groepen een route door de landerijen te lopen over onverharde paden”, vertelt Ytsje Hijma van de organisatie, die samen met zo’n veertig vrijwilligers de Simmermoarn wandeltocht realiseerde. Hierbij stopten de wandelaars onderweg voor muziek en voordrachten uit het werk van Dykstra en voor de nodige versnaperingen.
,,Dykstra was tijdens zijn periode in Spannum bakker in het bedrijf van zijn vader. Wij denken dat hij ook ’s ochtends vroeg langs de boerderijen ging om het ontbijt te brengen. Vanochtend kon iedereen bij verschillende boeren langs om een eitje, een broodje en een stukje gebak te eten. Het is tenslotte zijn tweehonderdste verjaardag vandaag.”
Eigen taal
De route leidde daarnaast ook langs zijn woning, het kerkhof waar zijn vrouw en dochtertje ooit begraven zijn geweest en langs de bakkerij, waar hij op zijn 21e bakker werd. Het was echter al snel duidelijk dat Dykstra een artistiek begaafd man was en niet geboren was voor het bakkersvak. Hij was daarvoor al begonnen met schrijven en zou zijn oeuvre verder opbouwen met talloze Friese teksten, gedichten, boeken, toneelstukken en vertalingen.
De invloed die hij had voor het behoud van de Friese taal was aanzienlijk. Zo was Dykstra betrokken bij het opstellen van het Friese woordenboek en werd zijn werk gebruikt als basis voor de spelling van de Friese taal. Daarnaast bracht hij mensen kunst en cultuur in hun eigen Friese spreektaal, in een tijd waarin er voornamelijk werd geschreven voor de hogere laag in de maatschappij, waarvoor het Fries niet gebruikt werd.
Toegankelijk
Spannum is na de wandeltocht van zaterdag nog niet klaar met de Friese schrijver. Volgend jaar sluit de school in het dorp en de bewoners willen graag als afscheid met de kinderen gaan dichten in de geest van Dykstra. Ook wordt er een iepenloftspul over zijn leven georganiseerd dat in 2023 opgevoerd moet worden.
Terecht dat er zoveel aandacht is, vindt Hijma, want na al die jaren is zijn werk nog steeds toegankelijk. ,,Zijn teksten zijn voor iedereen te begrijpen en zijn werk is erg eigentijds. Tijdens de tocht werd de dichtregel uitgedeeld: ‘Hwet helpt dy’t skinen fen ‘e sinne, as ’t tjuster is yn dy fen binne? Hwat hinder dy de tsjusternis, as ’t ljocht fan binnen yn dy is?’ Dat blijft nog steeds mooi en heel raak.”
