Het gemeentebestuur verleende de vergunning omdat de aanvraag aan alle eisen voldeed, zo luidde de argumentatie. Dat blijkt niet te kloppen.

Het besluit van de rechtbank betekent een flinke tegenvaller voor de Maatschap Verweij uit Blijham, de eigenaar van de megastal. De stal - geschikt voor duizend koeien (inclusief jongvee) - is al gebouwd en in bedrijf. Het is een van de grootste melkveehouderijen in Noord-Nederland.

‘Ze hebben het beste wat er is’

Tijdens de rechtszaak noemde Verweij zijn stal ‘een sieraad in het landschap’. En over zijn koeien, die nooit buitenkomen: ,,Het zijn paradijskoeien. Ze hebben het beste wat er is.’’

Verweij gaat niet in op het verzoek een reactie te geven op de uitspraak van de rechtbank.

In november vorig jaar was er een zitting op de rechtbank waar alle partijen hun zegje konden doen. De rechters stellen nu vast dat de uitbreiding van de stal een flinke toename van de ammoniakemissie met zich meebrengt. Dat is in strijd met de regels. Een tweede punt is dat er mestputten buiten het bouwperceel zijn aangelegd.

De gemeente moet nu een nieuw besluit nemen. Daarbij moet het college rekening houden met de uitspraak van de rechtbank en met bezwaren van omwonenden.

‘Serieus huiswerk te doen’

Een woordvoerder van verantwoordelijk wethouder Arjen Nolles (GroenLinks) laat weten dat de gemeente ‘zorgvuldig zal nagaan welke gevolgen de uitspraak moet hebben’. En ook: ‘Het Hogeland heeft serieus huiswerk te doen.’

Een aantal inwoners van Tinallinge heeft zich verenigd in de stichting Tinallinge Plus. De stichting was een van de bezwaarmakers. Voorzitter John Vaneman zegt verheugd te zijn over de uitspraak. In een schriftelijke reactie: ‘De uitspraak van de rechtbank over de gigastal in Tinallinge is een kans voor de gemeente Het Hogeland om hier serieus werk van te maken en niet mee te gaan in de onbegrijpelijke uitbreidingen van intensieve veehouderijen in het licht van de stikstof- en klimaatcrisis.’

De stichting is bang dat als de gemeente Het Hogeland niet adequaat optreedt, er meer grote intensieve veehouderijen zich in Noord-Groningen zullen vestigen.

‘Kritische burgers monddood gemaakt’

De rechtbank kwam in de uitspraak met nog een oordeel. De gemeente Het Hogeland vond dat inwoners van Tinallinge geen belanghebbenden waren en dat dus geen rekening hoefde te worden gehouden met hun bezwaren. Dit betoogde de door de gemeente ingehuurde advocaat ook tijdens de rechtszaak. Immers, de grote boerderij ligt niet in het (piepkleine) dorp, maar er net buiten. De rechtbank concludeert evenwel dat de inwoners van het dorp wel recht van spreken hebben en dat de gemeente hen ten onrechte buitenspel heeft willen zetten.

Voorzitter John Vaneman was verbolgen over deze opstelling van de gemeente. Volgens hem heeft de gemeente geprobeerd kritische burgers monddood te maken. Vaneman: ,,Burgers die opkomen voor de belangen van natuur, milieu en landschap moeten niet weggepoetst worden, maar serieus genomen worden.’’

Wethouder Nolles trekt zich die kritiek nu aan: achteraf bezien had dat anders gemoeten, aldus zijn woordvoerder.