Waarom worden de FM-frequenties opnieuw geveild?

Er zijn in Nederland meer radiostations dan beschikbare FM-frequenties. Een veiling moet nieuwkomers een kans bieden om een positie te verwerven. Dat zou tegelijkertijd de markt weer toekomstbestendig moeten maken.

Hoeveel geld is er met de veiling gemoeid?

Er gaan negen frequenties onder de hamer en dat moet minstens 73 miljoen euro opleveren volgens minister Micky Adriaanse (Economische Zaken). Twee van die frequenties krijgen een specifieke bestemming: een als nieuwszender en de ander om vooral Nederlandstalige muziek te draaien.

Wat staat er voor bestaande zenders op het spel?

In de huidige verdeling heeft de publieke omroep 4 frequenties: NPO Radio 1, NPO Radio 2, 3FM en NPO Klassiek, voorheen NPO Radio 4, dat blijft onveranderd. Maar voor de 9 commerciële radiozenders met een eigen landelijke FM-frequentie – Sky Radio, Radio 538, Radio 10, Radio Veronica, Qmusic, 100% NL, BNR Nieuwsradio, Sublime FM en SLAM! – wordt het dringen.

„Ik vind het best riskant, want je moet het als zender wel terugverdienen”, zegt oud-zenderbaas en mediakenner Fons van Westerloo. „De licentie wordt wel afgegeven tot 2035, maar dat zijn alsnog behoorlijke bedragen als de minister 73 miljoen wil binnenhalen. Alleen al voor Radio 538 rekenen ze op zo’n 14 miljoen geloof ik.”

Van Westerloo ziet dat de markt is veranderd sinds de laatste veiling in 2003. „Er wordt echt nog wel veel radio geluisterd via de frequenties, maar als je de enorme promotie ziet van DAB+ Radio en natuurlijk internetradio, waar je allebei helemaal geen frequentie meer voor nodig hebt, zie je wel dat het speelvlak anders is geworden.”

Wat gaat de luisteraar hiervan merken, en wanneer?

Geïnteresseerden in de frequenties konden zich vanaf maart melden, de veiling wordt in juni en juli gehouden en in augustus worden de winnaars bekendgemaakt. Wie zich hebben gemeld is niet bekend, dus daar kunnen nog verrassingen uitkomen. Van Westerloo: „Het kan best dat buitenlandse stations die Nederland een interessante markt vinden ook meedoen. Er kan daardoor best een hoop veranderen voor de luisteraar.”

De huidige zenders hebben in het verleden miljoenen betaald voor hun licentie. Laten die het zomaar gebeuren dat ze opnieuw moeten bieden?

De veiling zou eigenlijk al in de zomer van 2022 worden gehouden, maar daar werd een stokje voor gestoken. „Er waren toen bezwaren”, zegt hoogleraar mediarecht Wouter Hins. „Ook uit de Tweede Kamer; dat door middel van een verlenging bestaande omroepen beter in staat zouden zijn hun eerdere investeringen terug te verdienen. Aanvankelijk werd besloten de licentie met drie jaar te verlengen tot 1 september 2025. De zittende partijen waren daar uiteraard tevreden mee, maar Kink FM, een zender die nog niet toegelaten was, zaten al jaren te wachten totdat er een keertje weer een nieuwe veiling werd georganiseerd.”

Kink FM spande een zaak aan tegen de verlenging tot 2025. Hins: „De rechtbank in Rotterdam heeft nu besloten dat die verlenging tot 2025 een oneerlijke belangenafweging is geweest en dat de belangen van nieuwkomers zwaarder moeten wegen.”

Een hoger beroep van de zittende zenders volgde. Maar dat mocht niet baten: er komt een eerdere veiling.