Havelterberg - dorp in Drenthe
Havelterberg
Havelterberg is een klein dorp ten westen van Darp aan de grens met Overijssel. De eerste bebouwing van Havelterberg kwam langs de noordzijde van de Ruiterweg. In de loop van de twintigste eeuw vormde zich een blokvormige kern door de aanleg van de zijstraten Bisschopsbergweg en Haarweg. Ook aan de overzijde van de rijksweg A32, aan de Friesestraatweg, staan nog enkele woningen die horen bij Havelterberg. Het dorp is genoemd naar de gelijknamige kleine bergrug, die ontstaan is in de IJstijd.
In het natuurgebied met dezelfde naam, ten noordoosten van het dorp, liggen twee hunebedden en een celtic feld nabij de kruising van de Van Helomaweg en de Hunebeddenweg.
Het gerenoveerde hunebed D53 is één van de grootste van Nederland, even verderop aan de andere kant van de weg ligt het kleinere D54.
Het natuurgebied Havelterberg is gedeeltelijk toegankelijk voor publiek. De rest is in gebruik als militair oefenterrein.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft de bezetter fink huisgehouden rondom de Havelterberg. Er werden kuilen gegraven om vliegtuighangars te camouferen en grote percelen bos in de omgeving werden gekapt voor de aanleg van een militair vliegveld. Bovendien werd hunebed D53 afgebroken en in de grond begraven, omdat het een herkenningspunt voor de geallieerden kon zijn. Ook na de oorlog bleef de Havelterberg militair terrein. In de hoogtijdagen van de Koude Oorlog werd er zelfs een depot voor nucleaire munitie van het Amerikaanse leger gebouwd. Dit zorgde jaarlijks voor grote groepen anti-kernwapendemonstranten.
Ten zuidoosten van het dorp ligt de Bisschopsberg. Deze berg van ruim zestien meter hoog is door opstuwing in de IJstijd ontstaan. De bisschop van Utrecht gebruikte deze berg in de vroege middeleeuwen als plek om zijn pacht te innen. Ook werd hier vergaderd door de Landsdag, destijds het hoogste bestuurlijke orgaan van Drenthe. In de buurt van de Bisschopsberg ligt een waterwingebied van Vitens met gemengde bossen en graslanden.
Colofon
Bron: Noordboek
